Από την πανδημία του κορωνοϊού στην Ευλογιά των Πιθήκων και από την Ευλογιά των Πιθήκων… ποιος ξέρει; Η Κύπρος υποδέχτηκε τον Αύγουστο με τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος Ευλογιάς των Πιθήκων στη χώρα. Αμέσως ενεργοποιήθηκαν τα πρωτόκολλα του Υπουργείου Υγείας, το κρούσμα περιορίστηκε και πλέον οι αρμόδιες υπηρεσίες έστρεψαν την προσοχή τους στην ιχνηλάτηση των επαφών του. Στόχος του Υπουργείου είναι να μην μεταδοθεί ο ιός στην κοινότητα, αν και αυτό το σενάριο μοιάζει αρκετά απομακρυσμένο.
Τα κρούσμα της Ευλογιάς των Πιθήκων αυξάνονται σημαντικά σ’ όλο τον κόσμο, ενώ έχουν ήδη καταγραφεί και oι πρώτοι θάνατοι. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε την Ευλογιά των Πιθήκων «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης δημόσιας υγείας», την ώρα που η κάθε χώρα λαμβάνει μέτρα για αντιμετώπιση της νόσου.
Παρά την αύξηση κρουσμάτων οι ειδικοί στην Κύπρο σημειώνουν ότι η κατάσταση είναι ελεγχόμενη, αφού η συγκεκριμένη νόσος δεν μεταδίδεται με τη συχνότητα που καταγραφόταν στην περίπτωση του κορωνοϊού. Ο Καθηγητής Μοριακής Ιολογίας, Δρ Πέτρος Καραγιάννης, ανέφερε στο ant1live ότι αυτή τη στιγμή η Κύπρος δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερα πρόβλημα με τη συγκεκριμένη νόσο και περιέγραψε ποιο μπορεί να είναι το πιο καλό σενάριο με τον πρώτο επιβεβαιωμένο Κύπριο ασθενή.
Τι γνωρίζουμε για τη νόσο;
Τι γνωρίζουμε όμως για τη νόσο και πως μπορούν οι πολίτες να προστατεύσουν την υγεία τους σε ένα κόσμο που αλλάζει και οι κρίσεις στην υγεία γίνονται ολοένα και πιο αισθητές;
Η Ευλογιά των Πιθήκων δεν είναι καινούργια, ωστόσο «πλημμυρίζει» την Ευρώπη «ανανεωμένη». Μέχρι πριν από λίγους μήνες, περιοριζόταν κυρίως στην Κεντρική και Δυτική Αφρική, με χιλιάδες κρούσματα να επιβεβαιώνονται ετησίως. Η εικόνα αυτή ωστόσο άλλαξε, με το πρώτο κρούσμα να εντοπίζεται στις 7 Μαΐου και στον δυτικό κόσμο. Συγκεκριμένα το πρώτο κρούσμα βρέθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, με την μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο σε χώρες εκτός Αφρικής να παρουσιάζει πλέον ραγδαία αύξηση σε όλο τον κόσμο.
Πώς μεταδίδεται ο συγκεκριμένος ιός;
Αυτό που ήταν γνωστό πριν την έξαρση των κρουσμάτων της Ευλογιάς των Πιθήκων για τον τρόπο μετάδοσης της νόσου, ήταν ότι αυτό συμβαίνει συνήθως όταν ένας άνθρωπος έρθει σε επαφή με μολυσμένα ζώα (δάγκωμα, γρατζουνιά ή κατανάλωση ωμού κρέατος). Με την αύξηση των περιστατικών έξω από τη δυτική και κεντρική Αφρική διαπιστώθηκε ότι η μετάδοση γίνεται και από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, τρεις είναι οι τρόποι μετάδοσης της ευλογιάς των πιθήκων από άνθρωπο σε άνθρωπο: εισπνοή αναπνευστικών σταγονιδίων, άμεση επαφή μολυσμένου ατόμου και, λιγότερο συχνά, μέσω άμεσης επαφής – όπως με ρούχα ή κλινοσκεπάσματα που έχουν έρθει σε επαφή με υγρά από το εξάνθημα που προκαλεί η νόσος.
Η μετάδοση μέσω του αναπνευστικού γίνεται μέσω μεγάλων σταγονιδίων που δεν παραμένουν στον αέρα και δεν "ταξιδεύουν" μακριά από το μολυσμένο άτομο. Ως αποτέλεσμα, η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο συνήθως απαιτεί στενή επαφή, όπως δέρμα με δέρμα ή φιλί.
Όχι μόνο μέσω σεξουαλικής επαφής
Παρότι η νόσος δεν θεωρείται σεξουαλικώς μεταδιδόμενη, αυτή τη στιγμή ο ΠΟΥ δηλώνει ότι η μεγαλύτερη εξάπλωση είναι μέσω παρατεταμένης δέρμα με δέρμα επαφής που συμβαίνει κατά της διάρκεια της ερωτικής πράξης. «Η σεξουαλική επαφή είναι ο βασικός τρόπος μετάδοσης, έχουν όμως εντοπιστεί περιπτώσεις μετάδοσης μέσω ειδών του νοικοκυριού και μερικές φορές υπάρχουν κρούσματα χωρίς να μπορεί να διαπιστωθεί η πηγή της μόλυνσης», είχε δηλώσει ο Dr Hans Luge, περιφερειακός διοικητής της Ευρώπης για τον ΠΟΥ.
Τα πρώτα συμπτώματα της Ευλογιάς των Πιθήκων
Τα πρώτα συμπτώματα από τη στιγμή που κάποιος θα μολυνθεί με τη νόσο, εμφανίζονται 5 έως 21 ημέρες μετά (συνήθως 6 με 13 ημέρες).
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι:
Πυρετός >38οC
- Κεφαλαλγία
- Μυαλγίες
- Ραχιαλγία / Οσφυαλγία
- Διογκωμένοι λεμφαδένες (χαρακτηριστικό σημείο διαφορικής διάγνωσης από την ευλογιά)
- Ρίγος
- Καταβολή δυνάμεων
- Εξάνθημα (συνήθως παρουσιάζεται 1 με 3 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού). Συχνά προηγείται το δερματικού εξανθήματος, εμφάνιση βλαβών σε βλεννογόνους (π.χ. στοματικής κοιλότητας).
*Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος συμπεριλαμβανομένων των παλαμών, των πελμάτων και των γεννητικών οργάνων. Οι δερματικές βλάβες αρχικά εμφανίζονται με τη μορφή κηλίδων (επίπεδες βλάβες) αλλάζουν σε βλατίδες (ανυψωμένες βλάβες) οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές βλατίδες κυστίδια (φουσκάλες με υγρό ), φλύκταινες (φουσκάλες με πύον ) και στη συνέχεια σε εσχάρες (κρούστες) που τελικά υποχωρούν μόνες τους. Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμοβλογιάς.
Έτσι θα προστατευθούμε από τη νόσο
Οι πολίτες μπορούν να λάβουν ορισμένα, βασικά μέτρα για προστασία από την Ευλογιά των Πιθήκων, με ορισμένα εξ αυτών να ομοιάζουν με εκείνα που έπρεπε να τηρούν για προστασία από τον κορωνοϊό.
- Συχνό πλύσιμο χεριών με σαπούνι και νερό – Χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού
- Κατανάλωση ΜΟΝΟ καλά μαγειρεμένου κρέατος
- Μακριά από άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων των νεκρών
- Απόσταση από άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες
- Συζητάμε με τους ερωτικούς μας συντρόφους για τη σεξουαλική μας υγεία και τυχόν συμπτώματα
- Εάν είμαστε σεξουαλικά ενεργοί έχουμε το νου μας για τυχόν εξάνθημα σε έναν νέο ερωτικό σύντροφο
Η ματιά του Καραγιάννη
Ο Καθηγητής Μοριακής Ιολογίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Δρ Πέτρος Καραγιάννης, ανέφερε σε δηλώσεις του στο ant1live ότι αυτή τη στιγμή η Κύπρος δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερα πρόβλημα με τη συγκεκριμένη νόσο.
«Εντοπίστηκε ένα περιστατικό, αν δεν έχει μεταδοθεί σε άλλο άτομο, αυτό θα είναι το καλύτερο σενάριο», δήλωσε, ενώ υποστήριξε ότι η ιχνηλάτηση των επαφών του σε αυτή τη φάση είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Το «περίεργο» στην όλη υπόθεση, σύμφωνα με τον Δρ Καραγιάννη, είναι για ποιο λόγο ο ιός βγήκε έξω από την Αφρική και μπήκε στη Δύση και σε άλλες χώρες, με την πιθανότητα να μεταδοθεί σε άλλα άτομα να είναι πλέον πέραν για πέραν ορατή.
Όσον αφορά τις στενές επαφές, ο Δρ Καραγιάννης εξήγησε ότι πρέπει να βρίσκονται υπό παρακολούθηση, ωστόσο υποστήριξε ότι η νόσος δεν μεταδίδεται σε μέρες που το άτομο που νοσεί δεν έχει συμπτώματα.
«Ο ιός δεν μεταδίδεται τόσο εύκολα και τονίζουμε ότι αυτός δεν μεταδίδεται πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Επομένως εκείνο που πρέπει να προσέχει κάποιος είναι αν ένα άτομο παρουσιάσει συμπτώματα να λάβει τα μέτρα του», δήλωσε ο Καθηγητής.
Το θέμα, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ότι ενδέχεται να περάσουν μέχρι και 15 ημέρες μέχρι την εμφάνιση συμπτωμάτων. Ως εκ τούτου χρειάζεται μια μακροχρόνια στενή παρακολούθηση των επαφών αλλά όχι απαραίτητα ο εγκλεισμός τους, υπό την μορφή της καραντίνας.
Η επόμενη ημέρα της νόσου με την Ευλογιά των Πιθήκων, σύμφωνα με τον Δρ Καραγιάννη, δεν αφήνει ανοικτές «πληγές» εκτός απροόπτου.
«Από την έκθεση στη νόσο μέχρι την ανάνηψη μπορεί να πάρει και 7 με 8 εβδομάδες αλλά η ανάνηψη είναι πλήρης», δήλωσε ενώ υποστήριξε ότι και τα εξανθήματα φεύγουν εκτός και αν δημιουργηθεί οποιαδήποτε μόλυνση.
