20 Ιουλίου 1974, τις ψαλμωδίες που αναμετάδιδαν τα ανοιχτά ραδιόφωνα σκέπασαν οι εφιαλτικοί ήχοι των εκρήξεων που έπεφταν από τον ουρανό, η Κύπρος, σπαρασσόμενη και διαιρεμένη από το προηγηθέν πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, δέχθηκε από αέρος και θαλάσσης τουρκική στρατιωτική επίθεση.
Σαράντα εννέα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την βάρβαρη τουρκική εισβολή στην πατρίδα μας και η προδοσία έμελλε να φέρει τον όλεθρο και την καταστροφή της Κύπρου. «Δεν μας τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας», όπως λέει και ο ποιητής μας Κώστας Μόντης.
Τα γεγονότα
Τουρκικά αποβατικά σκάφη άρχισαν να αποβιβάζουν δυνάμεις ανενόχλητα στην περιοχή Πέντε Μίλι, οκτώ χιλιόμετρα δυτικά της Κερύνειας, λίγο μετά τις 05:00 το πρωί της 20ης Ιουλίου. Σχεδόν ταυτόχρονα, σμήνη τουρκικών αεροπλάνων άρχισαν τις επιθέσεις υλοποιώντας το σχέδιο με το κωδικό όνομα «Αττίλας» σκορπώντας παντού το θάνατο.
Οι ορδές των βαρβάρων αποβίβαζαν μιλιούνια στρατιώτες, πάνοπλους και έτοιμους να κατασπαράξουν, όποια ζωή βρισκόταν στο διάβα τους.
Πέρασαν δύο ώρες από την έναρξη της τουρκικής εισβολής μέχρι ο ραδιοσταθμός του ΡΙΚ να διακόψει το πρόγραμμα του και να μεταδώσει έκτακτο πολεμικό ανακοινωθέν για να ενημερώσει τα όσα τραγικά εκτυλίσσονταν στο νησί.
«Ανακοινούται ότι την πρωΐαν της σήμερον τουρκικά αεροσκάφη άνευ προειδοποιήσεως, υπούλως και ανάνδρως προσέβαλον τον σταθμόν ραντάρ, εβομβάρδισαν το στρατόπεδον της ΕΛΔΥΚ και έρριψαν εντός του τουρκοκυπριακού θύλακος Λευκωσίας – Αγύρτας μικράν δύναμιν αλεξιπτωτιστών. Αι ελληνικαί κυπριακαί δυνάμεις αντιμετωπίζουν μετά γενναιότητος και πρωτοφανούς ενθουσιασμού την απρόκλητον επίθεσιν του τουρκικού σωβινισμού.Ο εχθρός ουδέν κατώρθωσε να επιτύχη. Μέχρι στιγμής κατερρίφθησαν τρία εχθρικά αεροσκάφη.Ουδεμία απώλεια εσημειώθη εις τας ημετέρας δυνάμεις».
Η Τουρκία υποστήριξε ότι δεν επρόκειτο για εισβολή, αλλά για «ειρηνική επέμβαση», με σκοπό την επαναφορά της συνταγματικής τάξης στην Κύπρο, που είχε καταλυθεί από το εγκληματικό πραξικόπημα κατά του Μακαρίου από τη Χούντα των Αθηνών στις 15 Ιουλίου 1974.
Περίπου 200.000 εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους, έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους τη χώρα καθώς οι Τούρκοι κατακτούν το 65% της καλλιεργήσιμης τότε έκτασης, το 70% του ορυκτού πλούτου, το 70% της τότε βιομηχανίας, το 80% των τουριστικών εγκαταστάσεων στο νησί. Ήταν τότε, που ξεκίνησε η διαδικασία κατασκευής καταυλισμών ήδη από τον, ενώ σε αντίσκηνα στεγάστηκαν 76.000 άτομα, με 33.000 εξ αυτών να βρίσκονται στην ύπαιθρο και 43.000 σε σχολικές αίθουσες, εκκλησίες και ημιτελή κτίρια.
Τον Σεπτέμβριο, που έγινε η πρώτη συνολική αποτίμηση του μεγέθους του προσφυγικού προβλήματος, από τους 193.576 πρόσφυγες, οι 160.997 είχαν την ανάγκη συνεχούς βοήθειας, δηλαδή καθημερινή σίτιση.
Ταυτόχρονα, τραγικός απολογισμός οι 4.000 περίπου νεκροί και οι 1.619 καταγεγραμμένοι αγνοούμενοι. Από εκείνη τι στιγμή και ύστερα γέμισαν τα χέρια των απεγνωσμένων ανθρώπων με φωτογραφίες που έψαχναν τα δικά τους πρόσωπα.
Η εισβολή του Αττίλα στις 20 του Ιούλη αποτέλεσε το πρώτο μέρος της κυπριακής τραγωδίας. Αφού κατέλαβαν την Κερύνεια οι Τούρκοι, μέσα σε λίγες μέρες έφθασαν έως την Αμμόχωστο και στις 14 Αυγούστου του 1974 το έγκλημα ολοκληρώθηκε με την κατοχή της Αμμοχώστου και της χερσονήσου της Καρπασίας.
Τον Νοέμβριο του 1983, η Τουρκία υποκίνησε και επιδοκίμασε τη «μονομερή ανακήρυξη ανεξαρτησίας» στην κατεχόμενη περιοχή από την τουρκοκυπριακή ηγεσία. Η ούτω καλούμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» («ΤΔΒΚ») δεν έχει αναγνωριστεί από κανένα άλλο κράτος, πλην της Τουρκίας, η οποία ασκεί τον ουσιαστικό έλεγχό της.
Κεφάλαιο Αγνοούμενοι
Ένα από τα πιο επώδυνα κεφάλαια, που στοιχειώνει μέχρι σήμερα τις ζωές εκατοντάδων οικογενειών αποδείχθηκε η διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων. Οι πεσόντες, εκτελεσθέντες από τον τουρκικό στρατό, δολοφονηθέντες και αγνοούμενοι, άμαχοι και στρατιωτικοί, υπολογίζονται γύρω στις 2.200 (170 από αυτούς, Ελλαδίτες).
Οι πλείστοι αγνοούμενοι τάφηκαν χωρίς να αναγνωριστούν ή σε ομαδικούς τάφους.) Έπρεπε να περάσουν 25 χρόνια για να φροντίσει η Κυπριακή Δημοκρατία (απόφαση υπουργικού συμβουλίου, 4 Μαΐου 2000) για την «ετοιμασία καταλόγου φονευθέντων Ελληνοκυπρίων και Ελλαδιτών κατά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή ή συνεπεία του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής».
