Σχεδόν καθημερινά ακούγονται οι ερωτήσεις: Ποια είναι η ποιότητα του νερού που πίνουμε; Ποιοι και πόσο συχνά το ελέγχουν; Είναι ασφαλή τα εμφιαλωμένα νερά και αυτά που πωλούνται μέσω κερματοδεκτών; Υπάρχει έλεγχος στα φίλτρα που χρησιμοποιούνται σε σπίτια για το πόσιμο νερό; Πόσο συχνά πρέπει να καθαρίζεται το οικιακό ντεπόζιτο; Το Ant1 Live έψαξε το θέμα και ζήτησε υπεύθυνες απαντήσεις.
Το νερό που θα χρησιμοποιηθεί για ανθρώπινη κατανάλωση πρέπει να είναι κατάλληλο ποιοτικά, με τις παραμέτρους του να βρίσκονται εντός των προδιαγραφών τις ισχύουσας νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Με απλά λόγια ο όρος «ποιότητα» του νερού περιγράφει: Τις φυσικές, χημικές βιολογικές και αισθητικές ιδιότητες του νερού.
- Με απλά λόγια πόσιμο νερό είναι: Το νερό που δεν παρουσιάζει θολερότητα ή οσμή. Είναι αυτό που εξετάζεται μικροβιολογικά και χημικά ούτος ώστε να έχει διαύγεια, να είναι γευστικά αποδεκτό και να συνάδει με τη σχετική νομοθεσία.
Παρά το γεγονός ότι στην Κύπρο δεν σημειώθηκαν σημαντικά φαινόμενα επιδημιών που να προκύπτουν από μολυσμένο νερό και να επιφέρουν μεγάλο αριθμό θυμάτων, η χώρα μας δίνει ιδιαίτερη σημασία στην παρακολούθηση όλων των δεδομένων, έτσι ώστε τα νερά της να βρίσκονται πάντα εντός προδιαγραφών και οι πολίτες της να καταναλώνουν ποιοτικά κατάλληλο νερό.
Πως γίνονται όμως αυτοί οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι; Κάθε πόσο διενεργούνται; Τι ελέγχουν και σε τι επίπεδο βρίσκεται η Κύπρος όσον αφορά την ποιότητα του νερού της; Αυτά και άλλα πολλά επιχείρησε να απαντήσει σε δηλώσεις του στο Ant1 Live ο Διευθυντής του Γενικού Χημείου του Κράτους, Δρ Στέλιος Γιαννόπουλος.
Ας κάνουμε αρχή λοιπόν με τα απλά, όπως για παράδειγμα από που προέρχεται το νερό που πίνουμε…
Το νερό που καταναλώνει ο άνθρωπος προέρχεται από τα επιφανειακά νερά που συγκεντρώνουν οι φράκτες, τα οποία σαφώς και τυγχάνουν επεξεργασίας σε διυλιστήρια του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων. Προέρχονται επίσης, από γεωτρήσεις, φυσικές πηγές και από τη θάλασσα, μέσω της αφαλάτωσης. Αυτό το νερό διατίθεται στον καταναλωτή μέσω των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας αλλά και μέσω των Τοπικών Αρχών.
Αυτό που προκύπτει από τους δειγματοληπτικούς ελέγχους και τα αποτελέσματα των εξετάσεων είναι ότι το νερό που χρησιμοποιείται για ανθρώπινη κατανάλωση στην Κύπρο πληροί τις απαιτούμενες προδιαγραφές της ΕΕ, εκτός ορισμένων μεμονωμένων περιπτώσεων.
Η παρακολούθηση της ποιότητας του παρεχόμενου νερού είναι κάτι που γίνεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα, ενώ είναι υπό την ευθύνη των Υγειονομικών Υπηρεσιών, των Τοπικών Αρχών αλλά και του Γενικού Χημείου του Κράτους.
Πως γίνεται ο έλεγχος του νερού
Τα βήματα που ακολουθούνται για την παρακολούθηση της ποιότητας του νερού είναι τα εξής: Καταγραφή όλων των πηγών υδατοπρομήθειας, επιθεώρηση των πηγών αλλά και των περιβαλλοντικών συνθηκών κάθε πηγής, τη δειγματοληψία για χημική και μικροβιολογική εξέταση, την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν, την παρακολούθηση του βαθμού χλωρίωσης καθώς και της υπολειμματικότητας του χλωρίου, εξέταση αιτιών πιθανής μόλυνσης και τέλος την ενημέρωση αρμόδιων φορέων και λήψη μέτρων εκεί και όπου χρειάζεται.
Αξίζει να αναφερθεί ότι εκτεταμένοι έλεγχοι γίνονται και στην ποιότητα του εμφιαλωμένου καθώς και του πόσιμου νερού που πωλείται σε βυτιοφόρα ή κερματοδέκτες σύμφωνα με τους ισχύοντες Κανονισμούς.
Οι δειγματοληψίες και οι μικροβιολογικές τιμές
Ο έλεγχος των δικτύων ύδρευσης για την ποιότητα του πόσιμου νερό, καθορίζεται, σύμφωνα και με τον Δρ Γιαννόπουλο, με βάση τον όγκο της ημερήσιας κατανάλωσης, σε κυβικά μέτρα νερού ανά ζώνη παροχής νερού, γεωγραφική περιοχή όπου ορίζεται σύμφωνα με την πηγή ύδρευσης της.
Οι Υγειονομικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, των Δήμων σε συνεργασία με το Γενικό Χημείο του Κράτους, καταρτίζουν Ετήσιο Εθνικό Πρόγραμμα παρακολούθησης, έτσι ώστε να γίνονται οι δειγματοληψίες για έλεγχο της ποιότητας του πόσιμου νερού. Την ίδια ώρα, περισσότεροι έλεγχοι διενεργούνται σε μικρές κοινότητες που ενδεχομένως παρουσιάζουν υπερβάσεις, κυρίως σε μικροβιολογικές παραμετρικές τιμές. Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους, αλλά κυρίως προκύπτει από το γεγονός ότι δεν λειτουργεί σύστημα αυτόματης χλωρίωσης, όπως υποστήριξε και ο Δρ Γιαννόπουλος.
Ακολούθως ο Διευθυντής του Κρατικού Χημείου, εξήγησε ότι αν σε ένα δείγμα νερού τα εργαστηριακά αποτελέσματα του δεν συνάδουν με τις πρόνοιες της νομοθεσίας, αυτό δεν σημαίνει ότι το νερό είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση και πως τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του καταναλωτή. Η ακαταλληλότητα ενός δείγματος κρίνεται με βάση το είδους της παραμέτρου, αλλά και τον βαθμό απόκλισης από τα όρια που καθορίζονται στη νομοθεσία.
Να σημειωθεί ότι, το κατά πόσο μια πηγή υδροδότησης είναι ακατάλληλη διαπιστώνεται από μια σειρά ενεργειών και διαδοχικών ελέγχων που διενεργούνται από την πηγή μέχρι και τη βρύση του καταναλωτή.
Τώρα, σε περίπτωση που το νερό κριθεί ακατάλληλο, ο Δρ Γιαννόπουλος ανέφερε ότι το Γενικό Χημείο του Κράτους ενημερώνει άμεσα την Υγειονομική Υπηρεσία και ακολούθως τον φορέας ύδρευσης. Στη συνέχεια λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποκατασταθεί το πρόβλημα και το κοινό να καταναλώνει ποιοτικά κατάλληλο νερό.
Μερικοί λόγοι που ίσως οδηγήσεων σε αποκλίσεις, αφορούν το σπάσιμο αγωγών λόγω πιθανών έργων, η μη ικανοποιητική λειτουργία συστήματος χλωρίωσης, αλλά και η ανεξέλεγκτη χρήση γεωτρήσεων στο δίκτυο.
Νερό από τη βρύση
Η ποιότητα του νερού της Κύπρου βρίσκεται σε πολύ υψηλά και ικανοποιητικά επίπεδα, με τον Δρ Γιαννόπουλο να υπογραμμίζει ότι η σωστή δουλειά που γίνεται από πλευράς αρμόδιων υπηρεσιών συμβάλει σημαντικά προς αυτή την κατεύθυνση.
«Θεωρώ ότι γίνεται σωστός έλεγχος στο νερό της Κύπρου. Βρισκόμαστε σε καλά επίπεδα και θεωρώ ότι πρέπει να είμαστε συνεχώς σε ετοιμότητα ώστε να παρακολουθούμε την κατάσταση και αν προκύψει κάποιο πρόβλημα ή το νερό μας βγει εκτός προδιαγραφών να ενημερώσουμε άμεσα τις αρμόδιες υπηρεσίες ώστε άμεσα να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα», δήλωσε κλείνοντας ο Δρ Γιαννόπουλος.
Στις μεγάλες πόλεις, όπου συνήθως το νερό προέρχεται από συστήματα ασφάλτωσης, αυτό συνάδει με τις πρόνοιες της νομοθεσίας, ενώ ορισμένες αποκλίσεις σε μικροβιολογικούς και χημικούς παραμέτρους παρουσιάζουν οι μικρές κοινότητες.
Νερό από κερματοδέκτες
Την ευθύνη για έλεγχο και παροχή ποιοτικά κατάλληλου νερού στους καταναλωτές μέσω των κερματοδεκτών έχει ο ίδιος ο φορέας ύδρευσης. Μάλιστα, αυτός έχει και την υποχρέωση να προβαίνει σε ελέγχους του νερού μια φορά τον μήνα για μικροβιολογικές παραμέτρους, ωστόσο έλεγχοι διενεργούνται και από τις Υγειονομικές Υπηρεσίες, οι οποίες εκδίδουν και σχετικό πιστοποιητικό καταλληλόλητας.
Εμφιαλωμένα νερά και φίλτρα
Αυτό που θέλησε να ξεκαθαρίσει ο Δρ Γιαννόπουλος όσον αφορά τα εμφιαλωμένα νερά, τα φίλτρα και το νερό της βρύσης, αφορά στο ότι σίγουρα τα πρώτα δύο είναι καλύτερης ποιότητας, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι το νερό της βρύσης θα προκαλέσει οποιοδήποτε πρόβλημα στην υγεία των καταναλωτών.
«Το εμφιαλωμένο ή και το μεταλλικό νερό δεν έχουν χλώριο ούτε κάποιο πρόσθετο μέταλλο και ειδικά το μεταλλικό διαθέτει κάποια ιχνοστοιχεία που χρειάζεται ο οργανισμός, αλλά δεν σημαίνει ότι το νερό της βρύσης δεν είναι ποιοτικά κατάλληλο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Διευθυντής του Γενικού Χημείου του Κράτους.
Όσον αφορά τη χρήση φίλτρου, ο Δρ Γιαννόπουλος υπογράμμισε πως όποιος επιθυμεί να κάνει χρήση τέτοιου συστήματος πρέπει να είναι ιδιαίτερα σχολαστικός στις συχνές εναλλαγές των φίλτρων και γενικότερα στην ορθή συντήρηση του συστήματος, εφόσον ελλοχεύει ο κίνδυνος ανάπτυξης μικροβίων.
Ντεπόζιτα νερού
Τα ντεπόζιτα νερού της οικίας μας είναι απαραίτητο να καθαρίζονται τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο, ενώ αυτά που διαθέτουν σκουριασμένες επιφάνειες πρέπει να αντικαθίστανται με καινούργια, τα οποία να κλείνουν καλά ώστε να μην επιτρέπουν την είσοδο σε εξωτερικούς «επισκέπτες».
Το μέγεθος τους διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, αφού πρέπει να είναι τέτοιο που το νερό να αντικαθίσταται κάθε 24 ώρες. Επίσης, σε περίπτωση που κάποιος διαθέτει εξοχικό, τότε καλό θα ήταν να χρησιμοποιείται το νερό, να ανοίγει για παράδειγμα τις βρύσες για λίγα λεπτά, πριν να χρησιμοποιήσει το νερό.
Έλεγχος από πολίτες
Οι πολίτες που ενδεχομένως επιθυμούν να ελέγξουν την ποιότητα του νερού που καταναλώνουν μπορούν να το πράξουν με το να αποταθούν στο Κρατικό Χημείο ή σε οποιοδήποτε άλλο διαπιστευμένο ιδιωτικό εργαστήριο, αφού το Χημείο του Κράτους έχει φόρτο εργασίας και το κόστος των εξετάσεων του είναι πολύ υψηλό.
