Μιας και οι Κύπριοι στην πλειοψηφία, όπως κάθε χρόνο, επιλέγουν να κάνουν Πάσχα στην Ελλάδα, σας δείχνουμε τους καλύτερους προορισμούς που ξεχωρίζουν για την ιδιαιτερότητα των τοπικών τους εθίμων έχοντας έτσι καθιερωθεί απόλυτα στη συνείδησή ως ιδιαίτερα δημοφιλείς πασχαλιάτικοι προορισμοί.
Ας ταξιδέψουμε σε τρεις από αυτούς για να γνωρίσουμε τις παραδόσεις τους:
Πάτμος
Κάθε χρόνο χιλιάδες πιστοί φτάνουν στην Πάτμο για να γιορτάσουν με έναν ξεχωριστό τρόπο το Πάσχα, στο μέρος όπου ο ευαγγελιστής Ιωάννης συνομίλησε με τον Θεό και έγραψε το προφητικό βιβλίο της Αποκάλυψης.
Το πανέμορφο αιγαιοπελαγίτικο νησί, αυτές τις μέρες αποκτά ένα ιδιαίτερο χρώμα. Από τη μία η ανοιξιάτικη φύση, από την άλλη οι παραδόσεις που αναβιώνουν, σε συνδυασμό με την ανεπιτήδευτη κοσμοπολίτικη αύρα της καθιστούν την Πάτμο αξεπέραστη. Επιπλέον, αυτές τις μέρες, τα μοναστήρια και το κλίμα της κατάνυξης δημιουργούν συναισθήματα αγαλλίασης που σε λίγα μέρη της Ελλάδας μπορείς να βιώσεις. Από τον 11ο αι. οπότε ανεγέρθη η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, το νησί έχει συνδέσει το όνομά του με τον μοναστικό βίο. Το σπήλαιο της αποκάλυψης και η Μονή του Αγίου Ιωάννη, κρύβουν ανεκτίμητα κειμήλια της βυζαντινής τέχνης, τοιχογραφίες και φορητές εικόνες που αυτές τις μέρες τίθενται στο επίκεντρο των θρησκευτικών τελετουργιών.
Από την Κυριακή των Βαϊων οι στολισμοί και οι παραδόσεις βάζουν τον επισκέπτη στο κλίμα. Αποκορύφωμα των εθίμων, το πρωί της Μ. Πέμπτης είναι η τελετή του Νιπτήρος που λαμβάνει χώρα ένα πολύ ιδιαίτερο τελετουργικό που πραγματοποιείται και στα Ιεροσόλυμα. Μετά τη λειτουργία στη Μονή του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου, στην πλατεία Ξάνθου ο Ηγούμενος της Μονής ραντίζει συμβολικά τα πόδια των μοναχών -μια αναπαράσταση της κίνησης του Ιησού να πλύνει τα πόδια των μαθητών του στο μυστικό δείπνο.
Τη Μεγάλη Παρασκευή η συγκινητική τελετή της Αποκαθήλωσης λαμβάνει χώρα στη Μονή του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου, ενώ σε όλη τη Χώρα ακούγεται ο ήχος από τις καμπάνες που χτυπούν πένθιμα.
Το βράδυ στη μικροσποτική πλατεία της Λεβάς συναντιούνται όλοι οι επιτάφιοι και ακούγονται οι ωραιότεροι εκκλησιαστικοί ύμνοι.
Το βράδυ της Ανάστασης ξεχωρίζει η λειτουργία στο γυναικείο μοναστήρι του Ευαγγελισμού με τη μυστηριακή ατμόσφαιρα.
Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα στη Μονή του Αγίου Ιωάννη η λειτουργία είναι αφιερωμένη στη δεύτερη Ανάσταση, κατά την οποία ο Ηγούμενος διαβάζει το Ευαγγέλιο στα ιταλικά, τα γαλλικά, τα ρωσικά, τα αγγλικά, τα γερμανικά και τα σερβικά και στο τέλος μοιράζει κόκκινα αυγά στους παρευρισκομένους.
Κέρκυρα
Κοσμοπολίτικη, μεγαλοπρεπής και αρχοντική, η Κέρκυρα έχει την ευρωπαϊκή αίγλη που της έδωσε η απουσία τουρκικής κατοχής, το πέρασμα πολλών διαφορετικών πολιτισμών και τα αναγεννησιακά μνημεία που διατηρούνται ως σήμερα. Η παλιά πόλη μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco, τα δύο μεσαιωνικά φρούρια με τις οχυρώσεις, συνθέτουν το ιδανικό σκηνικό για τις θρησκευτικές εκδηλώσεις της γιορτής. Παράλληλα, η ξεχωριστή μουσική παράδοση και η καλλιτεχνική κουλτούρα των Κερκυραίων προσδίδουν κοσμοπολίτικο αέρα.
Ο εορτασμός ξεκινάει το Mεγάλο Σάββατο στις 6 το πρωί με το έθιμο του σεισμού στην Παναγία των Ξένων. Aκολουθεί η λιτανεία του Aγ. Σπυρίδωνα, που καθιερώθηκε το 1550, όταν ο Άγιος έσωσε το νησί από το λιμό.
Η «Παλαιά» Φιλαρμονική παίζει το πένθιμο εμβατήριο «Aμλετ» του Faccio, η Φιλαρμονική «Μάντζαρος» το Calde Lacrime του Μιτσέλι και η Φιλαρμονική «Καποδίστριας» το πένθιμο εμβατήριο από την «Hρωική» του Beethoven.
Στις 11 το πρωί, με την Πρώτη Aνάσταση είναι η ώρα για το πιο φασαριόζικο και παιχνιδιάρικο έθιμο του Πάσχα στην Κέρκυρα. Στο Λιστών και στην περιοχή γύρω από το Λιστών οι Κερκυραίοι βρίσκονται σε θέση μάχης για να πετάξουν, τους γεμάτους νερό «Μπότηδες» για να κάνουν μεγαλύτερο κρότο.
Η βραδιά της Ανάστασης στην παλιά πόλη της Κέρκυρας είναι φαντασμαγορική. Η εξέδρα στήνεται στην πάνω πλατεία, οι ιερείς του ναού της Αγίας Παρασκευής, μαζί με τον Μητροπολίτη, μεταδίδουν στους πιστούς το Άγιο Φως, ενώ οι φιλαρμονικές που δεν έχουν σταματήσει από τα ξημερώματα, πιάνουν και πάλι δουλειά! Με το «Χριστός Ανέστη», τα τύμπανα ξεκινούν έναν άτυπο διαγωνισμό υπερίσχυσης με τα πυροτεχνήματα καθώς ο ουρανός γεμίζει από χρώματα και σχηματισμούς.
Στο τραπέζι της Ανάστασης, το μενού έχει τις ιδιαιτερότητές του. Τα κόκκινα αβγά παραμένουν, αν και σε πρώτο πλάνο τοποθετούνται οι φογάτσες και κολομπίνες (βενετσιάνικο χριστόψωμο) πριν σερβιριστεί η τσιλίχουρδα, που αποτελεί την ντόπια παραλλαγή της μαγειρίτσας.
Μετέωρα
Το µεγαλειώδες και σπάνιο τοπίο µε τα µοναστήρια που κρέµονται στις άκρες των βράχων η ιστορία τους, αλλά και το κατανυκτικό κλίμα των ημερών είναι μερικοί μόνο από τους λόγους που σε οδηγούν στα Μετέωρα.
H εικόνα που σχηµατίζουν οι συγκλονιστικοί βράχοι των Μετεώρων στην άκρη της θεσσαλικής πεδιάδας είναι ένα θέαµα που δεν ξεχνάς ποτέ. Οι τεράστιοι πέτρινοι «γίγαντες» µε τα µοναστήρια στην κορυφή τους δηµιουργούν µια µυστηριακή ατµόσφαιρα, καθώς το τοπίο µοιάζει να «ακροβατεί» µεταξύ πραγµατικού και υπερβατικού κόσµου.
Σήµερα λειτουργούν 6 από τις 24 συνολικά υπεραιωνόβιες µονές: το Μεγάλο Μετέωρο, η Ιερά Μονή του Βαρλαάµ, της Αγίας Τριάδας, του Αγίου Στεφάνου, του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά και του Ρουσάνου. Πρόκειται για το δεύτερο µεγαλύτερο µοναστηριακό σύµπλεγµα της Ελλάδας, που η UNESCO το 1988 το χαρακτήρισε «διατηρητέο µνηµείο της ανθρωπότητας». Τα µοναστήρια συγκαταλέγονται στα Μνηµεία Παγκόσµιας Πολιτιστικής Κληρονοµιάς, ως µοναδικό, αρµονικό δείγµα βυζαντινής αρχιτεκτονικής και φυσικής κληρονοµιάς.
Μόνο αν βιώσεις τη Μεγάλη Εβδομάδα ή την Ανάσταση σε κάποια από αυτές τις μονές μπορείς θα αισθανθείς το νόημα των ημερών. Το τοπίο σε συνδυασμό με τις λιτές εκκλησίες, τις ψαλμωδίες και τα θυμιατά συμβάλλουν σε μια μυσταγωγία και στην έκσταση που ξεπερνά τα όρια της θρησκευτικής πίστης με τη στενή έννοια.
Μοναδική η ατμόσφαιρα την Μεγάλη Πέμπτη στην ακολουθία του Μυστικού Δείπνου και των Παθών στην Ιερά Μονή Βαρλαάμ. Οι 12 ευαγγελικές περικοπές εξιστορούν την πορεία του Θεανθρώπου προς τον Γολγοθά, τα σήμαντρα ηχούν πένθιμα, ενώ μοναχοί και πιστοί συμμετέχουν στο Θείο δράμα.
Τη Μεγάλη Παρασκευή οι επιτάφιοι στολίζονται διακριτικά δίνοντας χώρο στην ευλάβεια και την κατάνυξη της ημέρας, ενώ η Αναστάσιµη λειτουργία στις Ιερές Μονές Μετεώρων ξεκινά περίπου στις 21:00. Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ακολουθία στο µοναστήρι του Μεγάλου Μετεώρου ή στην Μονή του Αγίου Στεφάνου, µε εντυπωσιακή θέα προς την Καλαµπάκα και τον θεσσαλικό κάµπο.
Ανήμερα το Πάσχα, οι αυλές στα σπίτια της Καλαμπάκας μοσχομυρίζουν από τον οβελία που ψήνεται στα κλήματα. Το πασχαλινό τραπέζι στήνεται με τις πασπαλιάρες (πίτες από καλαμποκάλευρο ψημένες στη γάστρα), το μπασιορντί (χοιρινό διατηρημένο στο λίπος του) και τα απαραίτητα πασχαλινά εδέσματα που συνοδεύουν το γλέντι και τον χορό.
