Η παρουσία της Κύπρου εντός της ΕΕ προσφέρει ένα δίκτυ ασφάλειας απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό ανέφερε ο Ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ Κώστας Μαυρίδης μιλώντας στο ant1live. Όσον αφορά της κάθοδο της κ. Ολγκίν στην Κύπρο, ο κ. Μαυρίδης δήλωσε πως είναι επαναλαμβανόμενο λάθος οι συναντήσεις της με εκπροσώπους της λεγόμενης «κοινωνίας των πολιτών» καθώς πρόκειται, όπως λέει, για περιθωριακές ομάδες που δεν εκπροσωπούν το σύνολο ή την πλειοψηφία της κοινωνίας. Ο Ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ ακόμα, παραθέτει μια σειρά από τα φάσματα της ζωής μας που επηρεάζονται θετικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ολόκληρη η συνέντευξη του Κώστα Μαυρίδη:
-Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από την είσοδο της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η καθημερινότητά μας ως πολίτες σε κράτος-μέλος της ΕΕ έχει άμεση σχέση με τις αποφάσεις που λαμβάνουν τα όργανα της Ένωσης, παρόλα αυτά οι Κύπριοι δεν γνωρίζουν τα ωφελήματα αλλά και γενικότερα πως άλλαξε η ζωή μας από το 2004 και έπειτα. Μπορείτε να μας πείτε περιληπτικά πως η Ευρωπαϊκή Ένωση επηρεάζει τη ζωή μας και τι μας προσφέρει;
-Καταρχάς, η παρουσία της Κύπρου εντός της ΕΕ προσφέρει ένα δίκτυ ασφάλειας απέναντι στον τουρκικό επεκτατισμό. Χωρίς αυτή την πολιτική «προστασία», πολλά θα ήταν προς το χειρότερο π.χ. η Τουρκία θα είχε ελεύθερο πεδίο για πιο επεκτατικές ενέργειες, πιθανόν να είχαμε αναγνώριση του ψευδοκράτους από συμμάχους της, δυσκολία καθορισμού ΑΟΖ κ.ά.
Δεύτερον, η ποιότητα της δημοκρατίας στην Κύπρο βελτιώνεται επειδή υπάρχει ο δεσμευτικός χάρτης θεμελιωδών δικαιωμάτων και οι βασικοί κανόνες δικαίου της ΕΕ. Τρίτον, η οικονομία λειτουργεί στο πλαίσιο σταθερότητας της Ευρωζώνης και παρά τις κατά καιρούς άδικες επεμβάσεις και πολιτικές, όπως το πρωτοφανές κούρεμα καταθέσεων, υπάρχει σταθερότητα με αξιόπιστο δημοσιονομικό πλαίσιο που αποτελεί την βάση για ανάπτυξη με θέσεις εργασίας.
Επιπλέον, οι ευκαιρίες και δυνατότητες για κάθε Κύπριο πολίτη, έχουν διευρυνθεί. Η Ευρώπη των 27 κρατών είναι αυτός ο ορίζοντας π.χ. για εργοδότηση, για πανεπιστημιακές σπουδές, για επαγγελματικές δεξιότητες, για πρακτική άσκηση, για επιχειρηματική δράση και καινοτόμες συνεργασίες, για εγκατάσταση, για ταξίδια κ.ά. Τέλος, η ΕΕ παρέχει εργαλεία και πόρους για μέτρα συνοχής και έργα υποδομής με σκοπό την κοινωνική ενδυνάμωση κυρίως ευάλωτων κοινωνικών ομάδων (π.χ. με αναπηρίες, χρόνια νοσήματα, μονογονιούς, νέους κ.ά.). Ενδεικτικά, η Κύπρος είχε για δεκαετίες σημαντικό χάσμα αμοιβών ανάμεσα στα δύο φύλα, με τους άντρες να αμείβονται περισσότερο για ίδια εργασία.
Με συγχρηματοδότηση από την ΕΕ, διαμορφώθηκε στρατηγική για περιορισμό του χάσματος με διάφορες δράσεις, από τα σχολεία μέχρι την νομοθετική εξάλειψη συγκαλυμμένων διακρίσεων εις βάρος της γυναίκας. Άλλο παράδειγμα κοινωνικής προστασίας αποτελεί ο περιορισμός της εργασιακής φτώχειας, όταν ένας εργαζόμενος δεν μπορεί να διασφαλίσει αξιοπρεπή διαβίωση όπως στην Κύπρο. Η ΕΕ υποχρέωσε τα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν γενικό πλαίσιο καθορισμού κατώτατου μισθού με διαφανή κριτήρια και αναπροσαρμογή για να περιοριστεί η εργασιακή φτώχεια.
Γύρω στις 30 χιλιάδες εργαζόμενοι στον πάτο της μισθολογικής κλίμακας στην Κύπρο, είχαν αύξηση στο μισθό τους, που διαφορετικά δεν θα υπήρχε. Προσωπικά, ως ο διαπραγματευτής της Ομάδας μου στην διαμόρφωση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του μεγαλύτερου χρηματοδοτικού εργαλείου της ΕΕ, έγινε κατορθωτό όπως, η ΕΕ να δανείζεται η ίδια για πρώτη φορά και να μεταφέρει τα κεφάλαια στα κράτη-μέλη υπό μορφή χορηγίας στο πλαίσιο στόχων με επίκεντρο την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση. Πολλά έργα και προγράμματα με επίκεντρο τον πολίτη στην Κύπρο (από φωτοβολταικά μέχρι την απονομή της δικαιοσύνης) έχουν ενταχθεί στον Μηχανισμό.
-Παραδοσιακά η ψήφος των πολιτών στην Ευρωεκλογές είναι πιο χαλαρή και η προσέλευση αισθητά μειωμένη σε σχέση με τις εθνικές εκλογές. Πως μπορεί να πειστούν οι πολίτες και ιδιαίτερα οι νέοι για να προσέλθουν στις κάλπες; Πιστεύετε ότι είναι καιρός να μιλήσουμε και για ευρωπαϊκά θέματα;
-Υπάρχει ένα εκλογικό παράδοξο σε σχέση με την συμμετοχή των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων στις ευρωεκλογές. Η συμμετοχή τους είναι μεγαλύτερη στις εγχώριες εκλογές παρά στις ευρωεκλογές. Εντούτοις, η καθημερινότητα επηρεάζεται περισσότερο από ευρωπαϊκές νομοθεσίες και αποφάσεις παρά εγχώρια.
Επιπλέον, οι νέοι ευρίσκονται σε όλο το φάσμα της κοινωνικής και μισθοδοτικής κλίμακας και πολλά θέματα που τους αφορούν ρυθμίζονται στην ΕΕ. Για αυτό, η συμμετοχή τους είναι σημαντική. Για παράδειγμα, ευκαιρίες εργοδότησης, πρακτικής άσκησης, κατάρτισης, πανεπιστημιακών σπουδών, ανταλλαγής μαθητών, επιχειρηματικότητας και τόσα άλλα, είναι θέματα ευρωπαϊκού χαρακτήρα κι όχι στενού εγχώρια κυπριακού. Μόλις τις προάλλες, είχαμε έντονη συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο με την Πολιτική μου Ομάδα να πρωτοστατεί για θέσπιση νομοθετικής υποχρέωσης ώστε η πρακτική άσκηση εργασίας να αμείβεται καλύπτοντας τουλάχιστον τα βασικά έξοδα διαβίωσης.
Ζητήματα περιβάλλοντος, κοινωνίας, οικονομίας, εμπορίου, καινοτομίας, κλιματικής αλλαγής, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταναστευτικό και τόσα άλλα είναι πρωτίστως θέματα ευρωπαϊκής συνδιαμόρφωσης. Ακόμη και το Κυπριακό πρόβλημα αποτελεί συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή εδάφους της ΕΕ με ωμή παραβίαση των Συνθηκών της ΕΕ και για αυτό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα. Επομένως, ο ενεργός πολίτης της Κύπρου πρέπει να ασχολείται με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Κι εφόσον οι νέοι αποτελούν το αληθινό μέλλον της Ευρώπης, ως ενεργοί πολίτες μπορούν να συνδιαμορφώσουν το μέλλον τους επιλέγοντας πρώτα, εκείνους που εμπιστεύονται να τους εκπροσωπούν στο Ευρωκοινοβούλιο. Αυτό είναι δικαίωμα καθώς και προσωπική ευθύνη.
-Σύμφωνα με το κέντρο μελετών ECFR (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων) «τα κόμματα της λαϊκιστικής, αντιευρωπαϊκής δεξιάς θα καταλάβουν την πρώτη θέση σε τουλάχιστον εννέα κράτη μέλη της ΕΕ», ενώ αναμένεται να καταλάβουν «τη δεύτερη ή την τρίτη θέση σε άλλες εννέα χώρες». Ποιες είναι οι συνέπειες που κρύβουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Οι δυνάμεις αυτές μπορούν να διαταράξουν τη συνοχή της ΕΕ; Θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν την προώθηση νομοθεσιών ή τη λήψη αποφάσεων;
-Λαϊκισμός και αντιευρωπαϊσμός υπάρχει και στα δύο άκρα κι όντως αναμένεται ενίσχυση της αντιευρωπαϊκής ακροδεξιάς, χωρίς όμως ανατροπή του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Πάντως, τα ακροδεξιά κόμματα είναι ένα φαινόμενο που χάνεται και επανεμφανίζεται την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη, αλλά η πρόσφατη άνοδος σε παραδοσιακές φιλελεύθερες κοινωνίες όπως η Σουηδία, Φιλανδία, Γαλλία, Ιταλία, δεν μπορεί να ερμηνευτεί απλώς ως επικράτηση του λαϊκισμού ή με τέτοιες υπεραπλουστεύσεις που βολεύουν την ελίτ των Βρυξελλών.
Οι ακραίοι εκμεταλλεύονται τα προβλήματα, αλλά δεν αποδέχομαι ότι ανοικτές φιλελεύθερες κοινωνίες με βαθιά ριζωμένο το στοιχείο της φιλοξενίας μεταναστών και κατατρεγμένων, έγιναν ξαφνικά θύματα λαϊκισμού. Μήπως υπάρχουν κι εύλογες ανησυχίες των ευρωπαίων πολιτών που η επιφανειακή και υποκριτική στάση της ηγετικής ελίτ σε πολλά θέματα που ήδη αναφέραμε πιο πάνω, έχει μετατρέψει σε απογοήτευση και οργή;
Βεβαίως, μια ενδυναμωμένη εκπροσώπηση της ακροδεξιάς θα λειτουργήσει εις βάρος των ευρωπαϊκών δημοκρατιών με ό, τι αυτό συνεπάγεται αλλά η απάντηση δεν βρίσκεται στους υπάκουους ευρωλάγνους, ούτε στους μισαλλόδοξους αντιευρωπαίους, αλλά στους ευρωπαϊστές που σέβονται τις αξίες μας και λειτουργούν βάσει του ορθολογισμού.
Οι ακραίοι αντι-ευρωπαϊστές στο Ευρωκοινοβούλιο δεν έχουν ουσιαστικό ρόλο και θα αποτελούν πλήγμα για την Κύπρο, όπως ζημιά για την Κύπρο αποτελεί η ψήφιση κομμάτων που αυτοδιαφημίζονται στην Κύπρο ως ευρωπαϊκά, αλλά περισσότερο λειτουργούν ως υπάκουοι ευρωλάγνοι των Βρυξελλών, όπως είδαμε και στην στάση τους για κατάργηση του δικαιώματος βέτο που παρέχει δυνατότητα προστασίας σε ένα μικρό κράτος υπό κατοχή όπως η Κύπρος απέναντι στην Τουρκία. Οι Κύπριοι πολίτες της κοινής λογικής που απογοητεύτηκαν έχουν την επιλογή να ενδυναμώσουν την πατρίδα στην Ευρώπη και όχι να την αποδυναμώσουν.
-Το προηγούμενο διάστημα είχαμε την προσωπική απεσταλμένη του Αντόνιο Γκουτέρες στην Κύπρο. Ενώ ο ΠτΔ στις 26 Ιανουαρίου ανακοίνωσε 14 μέτρα που αφορούν τους Τουρκοκυπρίους. Μπορεί να επιτευχθεί κινητικότητα στο Κυπριακό; Υπάρχουν ακόμα ελπίδες;
-Κινητικότητα υπάρχει και αυτό είναι κάτι για το οποίο πάλεψε πολύ ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης. Μετακίνηση των θέσεων της τουρκικής πλευράς και του κατοχικού ηγέτη όμως δεν υπάρχει επί της ουσίας, ούτε καν στο λεκτικό. Προσθέτω και το εξής φαινόμενο. Στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας βρέθηκαν πρόσωπα από διαφορετικά κόμματα που δεν κατάφεραν να σπάσουν τον τουρκικό «τοίχο» της αδιαλλαξίας, αλλά όταν κυβερνά άλλος, τα κόμματα στην αντιπολίτευση έχουν την σωστή συνταγή για να σπάσει το αδιέξοδο! Σε σχέση με την επίσκεψη της κ. Ολγκίν στη Λευκωσία, υπήρξε ένα επαναλαμβανόμενο λάθος. Συναντήθηκε με εκπροσώπους της λεγόμενης «κοινωνίας των πολιτών» που τελικά πρόκειται για περιθωριακές ομάδες που δεν εκπροσωπούν το σύνολο ή την πλειοψηφία της κοινωνίας. Αυτή η μεροληπτική ενημέρωση της κ. Ολγκίν δημιουργεί λανθασμένες εντυπώσεις κι εκτός πραγματικότητας προσδοκίες. Για αυτό, έχω αναλάβει πρωτοβουλία συνάντησης για ενημέρωση της από εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών από ένα ευρύτερο φάσμα πολιτικών απόψεων, ώστε να αποκτήσει μια ολοκληρωμένη αντίληψη των διαφόρων θέσεων στην Κύπρο.
Η στάση της ΕΕ στο Κυπριακό συνεχίζει να απογοητεύει αφού οι πραγματικές της δυνατότητες είναι πολύ περισσότερες και φάνηκαν στην περίπτωση της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Φυσικά, υπάρχει στήριξη για ένα επανενωμένο κράτος εντός της ΕΕ και είναι θετικό πλαίσιο επίλυσης του προβλήματος, αλλά αυτό δεν αρκεί απέναντι στο αυταρχικό επεκτατικό τουρκικό καθεστώς. Πάντως, οι κυρώσεις είναι εκτός συζήτησης για αρκετά χρόνια με τη συναίνεση Αθήνας και Λευκωσίας, ενώ το μόνο προς συζήτηση είναι η λεγόμενη θετική ατζέντα.
Η ΕΕ είναι χώρος αξιών αλλά και διαφορετικών συμφερόντων. Προπάντων, είναι ευνοϊκός χώρος προώθησης των δικαίων μας που εξαρτάται και από την στάση μας. Για παράδειγμα, το όργιο παράνομης οικοδόμησης συμβαίνει για δεκαετίες στα κατεχόμενα, αλλά διαδοχικές Κυπριακές Κυβερνήσεις έθεταν ως προτεραιότητα το «καλό κλίμα» και επέλεγαν την αδράνεια με την παρανομία να διευρύνεται. Η ένταξη μας στην ΕΕ κι ιδιαίτερα η τελεσίδικη απόφαση-σταθμός του Δικαστηρίου της ΕΕ (το 2009) που κατέστησε οριστικά το Κτηματολόγιο της Κυπριακής Δημοκρατίας ως τη μόνη πηγή νομιμότητας για την ιδιοκτησία στα κατεχόμενα, ήταν επιλογή της κυπριακής ηγεσίας να «εξαφανιστεί». Τις προάλλες, η εκτέλεση ενός εντάλματος σύλληψης ενός Τουρκοκύπριου εμπλεκόμενου, ήταν αρκετή για να παγώσει προσωρινά τον παράνομο οργασμό και να εκτοξεύσει τις τιμές της νόμιμης τουρκοκυπριακής γης στα κατεχόμενα, στέλλοντας το μήνυμα της Ευρωπαϊκής νομιμότητας σε όλη την Κύπρο και διεθνώς, που όμως η πολιτική ηγεσία για δεκαετίες «εξαφάνισε». Τώρα, φαίνεται ότι η διαχρονική πολιτική της μιζέριας έχει εγκαταλειφθεί και ο πολιτικός διάλογος για το Κυπριακό γίνεται με παράλληλο σεβασμό στις δεσμευτικές αξίες της ΕΕ, όπως το δικαίωμα της ιδιοκτησίας.
-Σας ικανοποιεί η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τον πόλεμο στη Γάζα και στην Ουκρανία;
-Οι δύο πόλεμοι έχουν αναδείξει το μεγάλο κενό και τις μεγάλες διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα κράτη μέλη σε θέματα γεωπολιτικής και στρατηγικών συμφερόντων και την ανάγκη η ΕΕ να αποκτήσει ενιαία φωνή με σημαντικό γεωπολιτικό ρόλο και στρατηγική αυτονομία. Διάφοροι στην Κύπρο επαναλαμβάνουν ότι «πρέπει η ΕΕ να καταλάβει…», «πρέπει η ΕΕ να κατανοήσει…» και άλλα «πρέπει». Η ΕΕ και καταλαβαίνει και γνωρίζει αλλά στα θέματα εξωτερικής πολιτικής όπου τα κράτη-μέλη αποφασίζουν έχοντας στο προσκήνιο καθένα τα συμφέροντά του, δεν αρκούν οι παραινέσεις και τα εγχώρια ευχολόγια για «πρέπει». Χρειάζεται μεθόδευση, πίεση κι επιμονή στην επιβολή μέτρων και πρόκληση κόστους. Η κριτική για την ανεπάρκεια και την αναποτελεσματικότητα της ΕΕ είναι αποδεκτή αφού πρόκειται για μια εξελικτική Ένωση 27 κρατών-μελών με διαφορετικά συμφέροντα και προτεραιότητες, αλλά θα ήταν πιο αποτελεσματικό να προχωρήσουμε με διορατικότητα σε ορθολογισμό πρώτα της δικής μας εθνικής πολιτικής στην Κύπρο στη βάση των γεωπολιτικών εξελίξεων και με την άμυνα να έχει καθοριστικό ρόλο.
