Ολοκληρώθηκε η ομιλία του Προέδρου Χριστοδουλίδη ενώπιον της Ολομέλειας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ) και απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις που του υποβλήθηκαν. Όπως ανέφερε στην αρχή της ομιλίας του 50 χρόνια μετά το 1974 στην Ευρωπαϊκή Κύπρο υπάρχει ακόμα κατοχή, αγνοούμενοι και εγκλωβισμένοι. Απαντώντας σε ερώτηση Τουρκοκυπρίου για την απόρριψη του σχεδίου Ανάν και την απομόνωση των Τ/κ ο ΠτΔ διερωτήθηκε κατά πόσον ο Τουρκοκύπριος ταξίδεψε στην ΕΕ με διαβατήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Του ανέφερε ακόμα ότι ο μοναδικός λόγος της όποιας απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων οφείλεται στην τουρκική εισβολή και κατοχή.
Ο ΠτΔ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις καταδικαστικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) κατά της Τουρκίας, οι οποίες δεν γίνονται σεβαστές και δεν έχουν υλοποιηθεί από την Τουρκία.
Το κύριο μέρος της ομιλίας του ήταν αφιερωμένο στο Κυπριακό και στις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών. Μίλησε για τις τουρκικές προκλήσεις στη Νεκρή Ζώνη και ανέφερε μεταξύ άλλων, βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες παραβιάζονται για τους Κύπριους λόγω της τουρκικής εισβολής και κατοχής.
Καλωσόρισε τον διορισμό της Μαρία Άνχελα Ολγίν Κουεγιάρ και την επικείμενη επίσκεψή της στην Κύπρο σημειώνοντας ότι την αναμένει στη Λευκωσία προσδοκώντας στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από εκεί όπου διακόπηκαν στο Κρανς Μοντανά το 2017.
Επανέλαβε η μόνη διαθέσιμη οδός για λύση του Κυπριακού είναι η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία για την οποία θα συνεχίσει να εργάζεται με όλες του τις δυνάμεις.
Είναι καιρός για ειρήνη, δήλωσε στη συνέχεια, ζητώντας την στήριξη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ) τόσο για τη διασφάλιση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος όσο και στις προσπάθειές της Κυπριακής Δημοκρατίας για πλήρη επίλυση του Κυπριακού.
Πρόσθεσε πως «είναι καιρός για ειρήνη» καθώς όλοι οι Κύπριοι, «Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι, Λατίνοι – αξίζουν τα ίδια ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες όπως όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι» και να «ευημερούν σε μια επανενωμένη χώρα, κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Επανέλαβε πως ως ο πρώτος Πρόεδρος της Δημοκρατίας που μεγάλωσε στη ντε φάκτο διαιρεμένη Κύπρο, «το όραμά μου και η ύψιστη προτεραιότητά μου είναι η επανένωση της χώρας μου και του λαού της» κάτι που όπως είπε επιδιώκει ενεργά από την ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του.
«Η εξασφάλιση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος είναι επίσης επιτακτική ανάγκη» τόνισε, προσθέτοντας ότι «δυστυχώς, επί του εδάφους, συνεχίζουμε να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με διαδοχικές προκλήσεις και παραβιάσεις, καθώς και με απόπειρες διείσδυσης των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων στη νεκρή ζώνη σε διάφορες περιοχές».
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ζήτησε ιδιαίτερα τη στήριξη και την απτή συμβολή των βουλευτών της ΚΣΕΕ, καθώς «το Συμβούλιο της Ευρώπης γενικά και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση ειδικότερα έχουν την πολιτική νομιμοποίηση να συμβάλουν ενεργά στις προσπάθειες μας τόσο για τη διασφάλιση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος όσο και στις προσπάθειές μας για μια πλήρη επίλυση».
Ως παράδειγμα αυτού του ρόλου ανέφερε την έκθεση την οποία συντάσσει το μέλος της ΚΣΕΕ Πιέρο Φασίνο για την κατάσταση στα Βαρώσια. «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να παραμείνουμε σε εγρήγορση, ότι οποιαδήποτε άλλη κίνηση εκτός από τη μεταφορά των Βαρωσίων στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών αποτελεί παραβίαση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας», υπογράμμισε.
Σε αυτό το πλαίσιο, συνέχισε, η υπό διαμόρφωση έκθεση «προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να μεταφέρει το κατεπείγον του θέματος και την ανάγκη σεβασμού της διεθνούς νομιμότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, και να ζητήσει την αποκατάσταση των περιουσιακών δικαιωμάτων των εκτοπισμένων Αμμοχωστιανών, όπως αναγνωρίστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση Κύπρος εναντίον Τουρκίας».
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έκανε επίσης αναφορά στο Σχέδιο «Αμάλθεια» και τον ανθρωπιστικό διάδρομο για παρχοής βοήθεις προς τη Γάζα. Οι κρίσεις στη Μέση Ανατολή και η ανθρωπιστική κρίση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ «καταδεικνύουν σαφώς ότι τα παρατεταμένα πολιτικά αδιέξοδα δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με εφησυχασμό» και πως δεν υπάρχουν «παγωμένες συγκρούσεις», τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Όσον αφορά την κατάσταση στην Ουκρανία, επανέλαβε την καταδίκη από την πλευρά της Κύπρου της επίθεσης κατά της Ουκρανίας. «Επαναλαμβάνουμε την ακλόνητη υποστήριξή μας στην ενότητά της, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητά της εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της» ανέφερε, τονίζοντας κατηγορηματικά πως «δεν θα αποδεχθούμε ποτέ αλλαγές στα σύνορα που προέρχονται από τη βία και τον πόλεμο».
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε ιδιαίτερα τη σημασία του σεβασμό των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Aνθρωπίνων Δικαιωμάτων, κάνοντας αναφορά στην «συλλογική και άνευ όρων υποχρέωση να τηρήσουν και να εφαρμόσουν πλήρως τις τελεσίδικες αποφάσεις του Δικαστηρίου».
Χαρακτήρισε «ιδιαίτερα λυπηρό» το ότι μεγάλος αριθμός αποφάσεων του ΕΔΑΔ εξακολουθούν να μην εφαρμόζονται πλήρως, παραπέμποντας ειδικά ως μια τέτοια περίπτωση αυτή της «4ης Διακρατικής Προσφυγής Κύπρου εναντίον Τουρκίας, στην οποία η Άγκυρα, όπως και σε πολλές άλλες υποθέσεις, δεν έχει μέχρι σήμερα συμμορφωθεί».
Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην αντίδραση που έχει εμφανιστεί όσον αφορά την ισότητα των φύλων, και τόνισε τη σημασία της ηγεσίας του ΣτΕ για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των γυναικών, του δικαιώματος στην εκπαίδευση και της κοινωνικής ισότητας.
Αναφερόμενος στα 75 χρόνια από την ίδρυση του Συμβουλίου της Ευρώπης, τόνισε πως «παραμένει ο φάρος μας».
Η ομιλία του Προέδρου Χριστοδουλίδη πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο, στην αίθουσα της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου λόγω του ότι η αίθουσα του ΣτΕ βρίσκεται υπό ανακαίνιση. Ο ΠτΔ μίλησε τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά.
Αργότερα το απόγευμα ο ΠτΔ θα έχει συνάντηση με την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Siofra O’ Leary, καθώς και με τον εισηγητή της επιτροπής πολιτικών υποθέσεων και δημοκρατίας της ΚΣΣΕ, Πιέρο Φασίνο (Ιταλία, Σοσιαλιστές) για το θέμα της Αμμοχώστου και της επιστροφής των νόμιμων κατοίκων της.
Το βράδυ ο ΠτΔ θα συμμετάσχει σε δεξίωση που θα παραθέσει προς τιμήν του η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Κύπρου στο Συμβούλιο της Ευρώπης, και αναμένεται να επιστρέψει στην Κύπρο την Τετάρτη.
