Οι Βενεζουελάνοι ενέκριναν το δημοψήφισμα που προκήρυξε η κυβέρνηση του προέδρου Νικολάς Μαδούρο για να διεκδικήσει την κυριαρχία σε ένα πλούσιο σε πετρέλαιο και ορυκτά κομμάτι της γειτονικής Γουιάνας, ανακοίνωσε η εκλογική αρχή της χώρας.
Το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο ισχυρίζεται ότι πάνω από 10,5 εκατομμύρια πολίτες της Βενεζουέλας ψήφισαν.
Η Βενεζουέλα υποστηρίζει εδώ και καιρό ότι η περιοχή, η οποία περιλαμβάνει τα δύο τρίτα της Γουιάνας, αρπάχτηκε από αυτή όταν χαράχτηκαν τα σύνορα πριν από περισσότερο από έναν αιώνα. Αλλά η Γουιάνα θεωρεί το δημοψήφισμα ένα βήμα προς την προσάρτηση και η ψηφοφορία είχε τους κατοίκους της σε εγρήγορση.
Οι ψηφοφόροι της Βενεζουέλας ρωτήθηκαν εάν υποστηρίζουν την ίδρυση ενός κράτους στην αμφισβητούμενη επικράτεια, γνωστό ως Essequibo, τη χορήγηση υπηκοότητας σε σημερινούς και μελλοντικούς κατοίκους και την απόρριψη της δικαιοδοσίας του ανώτατου δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών για την επίλυση της διαφωνίας μεταξύ των χωρών της Νότιας Αμερικής.
«Ήταν μια απόλυτη επιτυχία για τη χώρα μας, για τη δημοκρατία μας», είπε ο Μαδούρο στους υποστηρικτές που συγκεντρώθηκαν στο Καράκας, την πρωτεύουσα, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, πριν τονίσει το «πολύ σημαντικό επίπεδο συμμετοχής του λαού» στο δημοψήφισμα.
Καθ' όλη τη διάρκεια της χθεσινής (04/12) μέρας δεν σχηματίστηκαν ουρές έξω από τα εκλογικά κέντρα στο Καράκας. Εκπρόσωποι του Reuters επισκέφθηκαν εκλογικά κέντρα σε όλη τη χώρα – πολλοί είχαν λίγους ή καθόλου άτομα που περίμεναν στην ουρά. Στο Maracaibo, στην πλούσια σε πετρέλαιο κρατίδιο Zulia, οι εργαζόμενοι στην δημοσκόπηση είπαν στο Reuters ότι η συμμετοχή ήταν χαμηλή.
Ωστόσο, πριν προγραμματιστεί το τέλος της 12ωρης ψηφοφορίας, ο ανώτατος αξιωματούχος της εκλογικής αρχής της χώρας, Έλβις Αμορόζο, ανακοίνωσε ότι οι κάλπες θα παραμείνουν ανοιχτές για δύο επιπλέον ώρες «μαζικής συμμετοχής».
Η συμμετοχή περισσότερων από 10,5 εκατομμυρίων ψηφοφόρων σημαίνει ότι περισσότεροι πολίτες ψήφισαν στο δημοψήφισμα από ό,τι για τον Ούγκο Τσάβες, τον μέντορα και τον προκάτοχο του Μαδούρο, όταν επανεξελέγη το 2012.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICJ) κάλεσε την Παρασκευή τη Βενεζουέλα να μην προβεί σε καμία ενέργεια που θα άλλαζε τον καθεστώς της Γουιάνας στο Essequibo, αλλά οι δικαστές δεν απαγόρευσαν τη διεξαγωγή του. Η Γουιάνα είχε ζητήσει από το δικαστήριο να διατάξει τη Βενεζουέλα να σταματήσει μέρος της ψηφοφορίας.
Αν και οι πρακτικές και νομικές συνέπειες του δημοψηφίσματος παραμένουν ασαφείς, σε σχόλια που εξηγούν την ετυμηγορία της Παρασκευής, η πρόεδρος του ICJ Joan E Donoghue είπε ότι οι δηλώσεις της κυβέρνησης της Βενεζουέλας υποδηλώνουν ότι «λαμβάνει μέτρα με σκοπό την απόκτηση ελέγχου και διαχείρισης της επίμαχης περιοχής».
«Επιπλέον, στρατιωτικοί αξιωματούχοι της Βενεζουέλας ανακοίνωσαν ότι η Βενεζουέλα λαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για την κατασκευή ενός αεροδιάδρομου που θα χρησιμεύσει ως «σημείο υλικοτεχνικής υποστήριξης για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη του Essequibo», είπε.
Η επικράτεια των 61.600 τετραγωνικών μιλίων (159.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα) συνορεύει με τη Βραζιλία, της οποίας το υπουργείο Άμυνας δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι ενίσχυσε τη στρατιωτική παρουσία της στην περιοχή ως αποτέλεσμα της διαμάχης.
Το Essequibo είναι μεγαλύτερο από την Ελλάδα και πλούσιο σε μέταλλα. Παρέχει επίσης πρόσβαση σε μια περιοχή του Ατλαντικού όπου ο ενεργειακός γίγαντας ExxonMobil ανακάλυψε πετρέλαιο σε εμπορικές ποσότητες το 2015.
Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας προωθούσε το δημοψήφισμα για εβδομάδες, χαρακτηρίζοντας τη συμμετοχή ως πράξη πατριωτισμού και συχνά συνδυάζοντάς το με εκδήλωση υποστήριξης προς τον Μαδούρο.
Η Βενεζουέλα πάντα θεωρούσε το Essequibo ως δικό της, επειδή η περιοχή ήταν εντός των ορίων της κατά την ισπανική αποικιακή περίοδο και αμφισβητούσε εδώ και καιρό τα σύνορα που αποφασίστηκαν από διεθνείς διεργασίες το 1899, όταν η Γουιάνα ήταν ακόμη βρετανική αποικία.
Αυτό το όριο αποφασίστηκε από εκπροσώπους από τη Βρετανία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι ΗΠΑ εκπροσώπησαν τη Βενεζουέλα στο πάνελ εν μέρει επειδή η κυβέρνηση της Βενεζουέλας είχε διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις με τη Βρετανία.
Οι αξιωματούχοι της Βενεζουέλας υποστηρίζουν ότι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι συνωμότησαν για να εξαπατήσουν τη χώρα τους και υποστηρίζουν ότι μια συμφωνία του 1966 για την επίλυση της διαφοράς ουσιαστικά ακύρωσε την αρχική διευθέτηση .
Η Γουιάνα, η μόνη αγγλόφωνη χώρα στη Νότια Αμερική, υποστηρίζει ότι η αρχική συμφωνία είναι νόμιμη και δεσμευτική και ζήτησε από το Διεθνές Δικαστήριο το 2018 να την κρίνει ως τέτοια.
Οι ψηφοφόροι την Κυριακή έπρεπε να απαντήσουν εάν «συμφωνούν να απορρίψουν με κάθε τρόπο, σύμφωνα με το νόμο», τα όρια του 1899 και αν υποστηρίζουν τη συμφωνία του 1966 «ως το μόνο έγκυρο νομικό μέσο» για την επίτευξη λύσης.
Πηγή: The Guardian
