Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε την άρση των κυρώσεων κατά της Συρίας, σε μια κίνηση που σηματοδοτεί δραστική αλλαγή στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και αποτελεί κομβική στιγμή για τη μετά-Άσσαντ πορεία της χώρας. Η ανακοίνωση ήρθε ενόψει της συνάντησης που αναμένεται να έχει ο Τραμπ με τον προσωρινό πρόεδρο της Συρίας Άχμεντ αλ-Σάραα, την Τετάρτη στη Σαουδική Αραβία.
Η είδηση προκάλεσε ξέφρενους πανηγυρισμούς στη Δαμασκό και σε άλλες πόλεις της Συρίας, με χιλιάδες πολίτες να κατεβαίνουν στους δρόμους, κρατώντας σημαίες της Συρίας και της Σαουδικής Αραβίας, τραγουδώντας και ρίχνοντας πυροβολισμούς στον αέρα.
Η άρση των κυρώσεων ακολουθεί την πτώση του καθεστώτος Μπασάρ αλ-Άσαντ τον περασμένο Δεκέμβριο, μετά από 13 χρόνια αιματηρού εμφυλίου πολέμου. Ο πρώην επικεφαλής της ισλαμιστικής οργάνωσης Τζαμπχάτ αλ-Νούσρα, η οποία αποσχίστηκε από την Αλ Κάιντα το 2016, προσπαθεί να πείσει τη διεθνή κοινότητα ότι η Συρία έχει γυρίσει σελίδα.
Ο αλ-Σάραα έχει δεσμευθεί για την προστασία των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων, ωστόσο οι πρόσφατες συγκρούσεις μεταξύ ισλαμιστικών ομάδων και κοινοτήτων όπως οι Αλαουίτες και οι Δρούζοι προκαλούν ανησυχία. Οι αναφορές για μαζικές σφαγές στην παραθαλάσσια περιοχή της Λαττάκειας τον Μάρτιο επιτείνουν τους φόβους περί αντιποίνων.
Μιλώντας στο επενδυτικό φόρουμ στο Ριάντ, ο Τραμπ δήλωσε πως «ήρθε η ώρα της Συρίας να λάμψει» και πρόσθεσε ότι η απόφαση ελήφθη έπειτα από συνομιλίες με τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Ω, τι δεν κάνω για τον πρίγκιπα», είπε αστειευόμενος.
«Η Συρία έχει υποφέρει. Είναι καιρός να δώσουμε μια ευκαιρία στο μέλλον της. Η κυβέρνησή μου κάνει τα πρώτα βήματα για την αποκατάσταση των σχέσεων με τη Δαμασκό, μετά από πάνω από μια δεκαετία απομόνωσης», σημείωσε ο Τραμπ.
Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Συρία Ρόμπερτ Φορντ, επαίνεσε την απόφαση. «Η Συρία είναι κατεστραμμένη. Χρειάζεται επανεκκίνηση, επενδύσεις και διεθνή βοήθεια. Η άρση των κυρώσεων είναι ζωτικής σημασίας».
Ωστόσο, η ανακοίνωση προκάλεσε έντονο σκεπτικισμό στο Ισραήλ, το οποίο είχε ενισχύσει τη στρατιωτική του παρουσία στη Συρία μετά την κατάρρευση του Άσαντ. Ο Αμερικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ δήλωσε πως η ηγεσία της Συρίας «ανέλαβε την εξουσία με τη βία, όχι μέσω της λαϊκής βούλησης» και κάλεσε σε στενή παρακολούθηση των εξελίξεων από τους συμμάχους των ΗΠΑ.
Η συριακή κυβέρνηση και ο λαός χαιρέτισαν την απόφαση. Ο Υπουργός Οικονομίας, Μοχάμαντ Νιντάλ αλ-Σάαρ, εμφανίστηκε δακρυσμένος στη σαουδαραβική τηλεόραση: «Η αναγέννηση της Συρίας ξεκινά. Τα κεφάλαια θα αρχίσουν να ρέουν, οι αγορές θα ανοίξουν, και η ζωή θα επιστρέψει.»
Ο Υπουργός Εξωτερικών Ασάαντ αλ-Σαϊμπάνι χαρακτήρισε την απόφαση «κομβική» και τόνισε πως η Συρία εισέρχεται σε μια περίοδο «σταθερότητας, αυτάρκειας και πραγματικής ανοικοδόμησης».
Η άρση των κυρώσεων αναμένεται να ενεργοποιήσει διεθνή χρηματοδοτικά κανάλια, ενώ η Ουάσινγκτον δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει επίσημα την κυβέρνηση αλ-Σάραα. Ωστόσο, η επικείμενη ανεπίσημη συνάντηση Τραμπ–αλ-Σάραα στη Ριάντ θεωρείται βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο ΟΗΕ, διά στόματος του ειδικού απεσταλμένου του Γκάιρ Πέντερσεν, καλωσόρισε την ανακοίνωση: «Η άρση των κυρώσεων είναι κρίσιμη για την παροχή βασικών υπηρεσιών και την αναβίωση της συριακής οικονομίας.»
Το μέλλον της Συρίας παραμένει αβέβαιο, όμως η απόφαση των ΗΠΑ φαίνεται να αλλάζει ριζικά το γεωπολιτικό σκηνικό στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, με πιθανές συνέπειες που θα φανούν το επόμενο διάστημα.
