Δεν έκλεισε ούτε για το Συμβούλιο Ασφαλείας το ζήτημα της επιχειρούμενης παραβίασης της νεκρής ζώνης από το κατοχικό καθεστώς, με τον σχεδιασμό κατασκευής δρόμου από την Πύλα προς το κατεχόμενο Άρσος.
Με την καταδικαστική ανακοίνωση, που εκδόθηκε μετά από πολύωρη κλειστή συνεδρίαση στη Νέα Υόρκη, τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας εκφράζουν σοβαρή ανησυχία για τα τεκταινόμενα της περασμένης Παρασκευής, και συμφώνησαν να συνεχίσουν να ασχολούνται με το θέμα.
Συνάγεται σαφώς ότι το σώμα θα παρακολουθεί τις περαιτέρω ενέργειες του κατοχικού καθεστώτος, άρα και της Τουρκίας, αν και χρησιμοποιώντας την πάγια πρακτική του ίσου καταμερισμού ευθύνης και των ισορροπιών, απευθύνεται και προς τα δύο μέρη στην Κύπρο.
Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας χαιρέτησαν τη διακοπή της παράνομης κατασκευής από την τουρκοκυπριακή πλευρά και την απομάκρυνση του εξοπλισμού και του προσωπικού.
Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας τόνισαν την ανάγκη να αποφευχθούν, από οποιοδήποτε μέρος, περαιτέρω μονομερείς ή κλιμακωτές ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν την ένταση στο νησί και να βλάψουν τις προοπτικές διευθέτησης.
Με σαφήνεια επιβεβαιώνεται η στήριξη προς την UNFICYP και την εξουσιοδοτημένη αρχή της στην οριοθέτηση της λεγόμενης ζώνης ανάσχεσης. Ενώ ζητείται και η απομάκρυνση όλων των μη εξουσιοδοτημένων κατασκευών καθώς και η αποτροπή μη εξουσιοδοτημένων στρατιωτικών ή πολιτικών δραστηριοτήτων εντός και κατά μήκος των γραμμών κατάπαυση του πυρός.
Ερωτηματικά, πάντως, προκαλεί αναφορά στην πιθανή περαιτέρω δράση του Κόλιν Στιούαρτ για το ζήτημα, καθώς διατηρούν ζωντανή μια συζήτηση γι' αυτό που αποκαλούν ανάπτυξη στην περιοχή. Και δη τον δρόμο για τον οποίο Τουρκία και κατοχικό καθεστώς επικαλούνται ανθρωπιστικούς λόγους, για τον οποίο, ωστόσο, δεν αποδέχθηκαν οποιαδήποτε συζήτηση.
«Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας καλούν τα μέρη να επιδείξουν ευελιξία και να υποστηρίξουν τις προσπάθειες του ειδικού αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα (Κόλιν Στιούαρτ) να διαπραγματευτεί την αμοιβαία συμφωνημένη ανάπτυξη στην εν λόγω περιοχή.»
Και στο βάθος διαπραγματεύσεις
Στα θετικά της δήλωσης του Συμβουλίου Ασφαλείας, και κατά την ερμηνεία της κυβέρνησης, η επαναβεβαίωση της δέσμευσης των μελών για μια διαρκή, ολοκληρωμένη και δίκαιη διευθέτηση του Κυπριακού, σύμφωνα με τις επιθυμίες των Κυπρίων, όπως είναι η αναφορά, αλλά και με βάση μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως αυτή ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Κατά δεύτερο δε και η σαφής στήριξη της προσπάθειας για διορισμό απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα.
«Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ενθάρρυναν και τις δύο πλευρές να λάβουν απτά βήματα για την υποστήριξη των προσπαθειών του ειδικού αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα (Κόλιν Στιούαρτ) και να συνεργαστούν πλήρως με την UNFICYP για την προώθηση ενός ευνοϊκού κλίματος».
Επανέλαβαν, επίσης, την έκκλησή τους προς τις πλευρές να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με την πρόταση του Γενικού Γραμματέα να διορίσει έναν απεσταλμένο των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος θα μπορούσε να παράσχει κρίσιμη υποστήριξη στην αναζήτηση κοινού εδάφους με στόχο την επιστροφή στις επίσημες διαπραγματεύσεις για μια μόνιμη διευθέτηση στην Κύπρο.
«Αυτό που με ικανοποίηση σημειώνουμε είναι την επαναβεβαίωση του Συμβουλίου Ασφαλείας στη συμφωνημένη βάση λύσης, στη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά και την ανάγκη που το ίδιο το Συμβούλιο Ασφαλείας υπογραμμίζει για τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου από τον Γενικό Γραμματέα κάτι που και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά και ο Υπουργός Εξωτερικών κατά τη συνάντηση του με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών είχαν υπογραμμίσει», σημείωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.
Σημειώνεται ότι η δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας εκδόθηκε μετά από πολλαπλές παρατάσεις στη συζήτηση μεταξύ των μελών του σώματος.
Προηγήθηκε ένα τριήμερο έντονου διπλωματικού παρασκηνίου, με τον Υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντίνο Κόμπο, από τη Λευκωσία, και τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Δημοκρατίας στα Ηνωμένα Έθνη να επιδίδονται σε ένα πραγματικό μαραθώνιο προσπαθειών, για να αποτρέψουν αναφορές που θα εξυπηρετούσαν τις στοχεύσεις της Τουρκίας και του κατοχικού καθεστώτος.
Το παρασκήνιο σημάδεψαν οι διαμάχες της Ρωσίας, από τη μια, και της Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, από την άλλη, με την πρώτη να αποσύρει τελικά το κόκκινο που είχε ανάψει το περασμένο Σάββατο. Κόκκινο το οποίο είχε προκαλέσει, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΝΤ1, το γεγονός ότι το προσχέδιο της δήλωσης ετοίμασε, χωρίς προηγούμενη διαβούλευση με την Ρωσία, η Βρετανία, καθώς οι ειρηνευτές οι οποίοι υπέστησαν την επίθεση στη νεκρή ζώνη ήταν Βρετανοί και Σλοβάκοι. Αλλά και η θέση της Ρωσίας, όπως την διατύπωσε και δημοσίως χθες η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, ότι δεν είχε τύχει της ίδιας καταδίκης επίθεση εναντίον Ρώσου μέλους της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών στο Κοσσυφοπέδιο, το 2019.
