Το πακέτο νομοσχεδίων που αφορούν στην αγοραπωλησία πιστωτικών διευκολύνσεων και το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει αυτές τις εταιρείες συζήτησε μεταξύ άλλων θεμάτων τη Δευτέρα η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού.
Όπως ανέφερε μετά το τέλος της συνεδρίας η πρόεδρος της επιτροπής Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, στόχος της επιτροπής είναι η δημιουργία ενός σωστού, αντικειμενικού, δίκαιου και διαφανούς πλαισίου προστασίας, τόσο για τους δανειολήπτες, όσο και για τους εγγυητές, ενώ δήλωσε ικανοποιημένη από το γεγονός ότι από τις διεργασίες της επιτροπής έχει πλέον καταστεί σαφές ότι δεν διευρύνεται η πρόσβαση που έχουν οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων και οι εταιρείες διαχείρισης πιστώσεων σε πληροφορίες για τους δανειολήπτες, καθώς και για τους εγγυητές, για τα συνδεδεμένα πρόσωπα και για τους παρόχους εξασφαλίσεων.
Η κ. Ερωτοκρίτου αναφέρθηκε επίσης και στην απαίτηση του ΔΗΚΟ από την Κυβέρνηση για τη δημιουργία ειδικού δικαστηρίου γρήγορης επίλυσης χρηματοοικονομικών και τραπεζικών διαφορών, ώστε να μπορεί ο καθένας, ο οποίος έχει διαφορά με χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, να λαμβάνει γρήγορα απάντηση από την κυπριακή δικαιοσύνη, για θέματα που αφορούν τη δανειακή του σύμβαση, σε οποιοδήποτε στάδιο κι αν βρίσκεται αυτή, είτε βρίσκεται στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, είτε σε εταιρεία εξαγοράς πιστώσεων.
Ερωτηθείσα για το παράδοξο φαινόμενο «εταιρείες με κεφάλαιο 150 χιλ. να διαχειρίζονται δισεκατομμύρια» και κατά πόσο αυτό θα επιλυθεί από την Επιτροπή, η βουλεύτρια το ΔΗΚΟ απάντησε πως πράγματι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων έχουν πολύ χαμηλότερα κεφάλαια από το σύνολο της αξίας των περιουσιακών δικαιωμάτων που διαχειρίζονται, σε αντίθεση με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, που έχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις, που πηγάζουν και από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και για τις κεφαλαιακές ανάγκες που πρέπει να ικανοποιούν.
«Εδώ, όμως, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να πούμε το εξής: οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων δεν διαχειρίζονται καταθέσεις, δεν έχουν καταθέσεις, εξ ου και δεν υπάρχουν συγκεκριμένες κεφαλαιακές απαιτήσεις για τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, σε αντίθεση με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που έχουν καταθέσεις, διατηρούν στον οργανισμό τους τις καταθέσεις του κάθε πολίτη, είτε μικρομεσαίου, είτε μίας μεγάλης εταιρείας. Γι’ αυτό τον λόγο υπάρχουν και οι ελάχιστοι δείκτες κεφαλαιακών προϋποθέσεων, για την προστασία των καταθέσεων», τόνισε, προσθέτοντας πως εκείνο που έχει σημασία, ανεξαρτήτως κεφαλαιακών δεικτών, είναι να υπάρχει δικαιοσύνη και διαφάνεια στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, είτε αυτά βρίσκονται σε στάδιο πιστωτικού ιδρύματος, είτε βρίσκονται στο στάδιο διαχείρισης από εταιρεία εξαγοράς πιστώσεων, είτε από εταιρεία διαχείρισης δανείων.
Σε ερώτηση για τον αν μπορέσουν να καταβάλουν τα δέοντα, εφόσον καταδικαστούν τέτοιες εταιρείες, στο δικαστήριο, απάντησε πως είναι αμφίβολο αν θα προκύψει περίπτωση όπου θα αδυνατεί μία εταιρεία εξαγοράς πιστώσεων, με ένα τεράστιο κύκλο εργασιών στην Κύπρο, να ικανοποιήσει μία δικαστική απόφαση, προσθετοντας πως επί του παρόντος τέτοια ζητήματα κινούνται στη σφαίρα του υποθετικού.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά είπε σχετικά πως οι όποιες βάσιμες ή αβάσιμες ανησυχίες, μικρές ή μεγάλες, έχουν ήδη αντιμετωπισθεί μέσα από αλλαγές που έχουν γίνει στο νομοσχέδιο. «Πρόκειται για το τελευταίο προαπαιτούμενο για να ανοίξει ο δρόμος για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποιαδήποτε καθυστέρηση για εμάς συνιστά εγκληματική ανευθυνότητα, θέλουμε οπωσδήποτε να περάσει την άλλη Πέμπτη», είπε.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Αντρέας Καυκαλιάς είπε με τη σειρά του πως το πλαίσιο λειτουργίας των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων αλλά και των εταιρειών διαχείρισης δανείων καθορίζεται από σχετική οδηγία του Νοεμβρίου του 2021 και ότι αυτή η οδηγία θα έπρεπε να καθοδηγεί και τα νομοσχέδια που έχουν κατατεθεί από την Κυβέρνηση.
«Η Κυβέρνηση ωστόσο με δική της ομολογία παραδέχεται ότι έχει καταθέσει τα υπό αναφορά νομοσχέδια προκρίνοντας δικές της θέσεις σε σχέση με τις εταιρείες διαχείρισης δανείων αντί αυτών που καθορίζονται στην οδηγία γιατί αν υιοθετείτο η οδηγία και οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνει θα δημιουργούνταν, σύμφωνα με την Κυβέρνηση, διαταράξεις στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Με άλλα λόγια η Κυβέρνηση μάς ζητά να ζητήσουμε νομοσχέδια τα οποία έχει καταθέσει και για να καλύψουμε ήδη συμφωνίες ανάθεσης των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων και των πιστωτικών ιδρυμάτων με τις εταιρείες διαχείρισης δανείων, παρότι αυτό παρεκκλίνει από την ευρωπαϊκή οδηγία», υπογράμμισε.
Σε ό,τι αφορά την ουσία των νομοσχεδίων, ο κ. Καυκαλιάς είπε πως το ΑΚΕΛ έχει καταθέσει από την προηγούμενη εβδομάδα σειρά παρατηρήσεων και εισηγήσεων που αφορούν στην ενίσχυση των δικαιωμάτων των δανειοληπτών, συγκεκριμένα ότι θα πρέπει να υπάρξει συμμόρφωση με την οδηγία που κάνει λόγο για τις καταχρηστικές ρήτρες, και έχει θέσει ζητήματα για ενίσχυση του πλαισίου για αποτελεσματικές και διαφανείς διαδικασίες για τη διαχείριση των καταγγελιών, αλλά και μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την αντιμετώπισή τους. «Λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά την εκτίμησή μας η κεφαλαιακή επάρκεια των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων που καθορίζεται από τον νόμο είναι πολύ μικρή, να ενισχυθεί και αυτό το πλαίσιο. Η συζήτηση θα συνεχιστεί τη Δευτέρα και αναμένουμε απαντήσεις για να δούμε πώς θα προχωρήσουμε σε σχέση με την Ολομέλεια», κατέληξε.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους είπε ότι θα πρέπει να ρυθμιστούν σημαντικά ζητήματα ώστε ο δανειολήπτης να έχει λόγο και ρόλο σε οποιαδήποτε περίπτωση προκύπτει ουσιαστική διαφορά με το πιστωτικό ίδρυμα ή με εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων.
«Θεωρούμε ότι θα πρέπει να ξεκαθαρίσει η βάση με την οποία γίνεται η εκτίμηση η οποία καθορίζει την αντικειμενική αξία του ακινήτου, ενώ το ποσό του δανείου δεν μπορεί να επιβαρύνει μόνο έναν εγγυητή στην περίπτωση που ο πρωτοφειλέτης αδυνατεί να ανταποκριθεί αλλά να κατανέμεται ισόποσα σε όλους τους εγγυητές και όχι να επιλέγει η τράπεζα με ποιον θα προχωρήσει για να εισπράξει το οφειλόμενο ποσό. Επίσης η δέσμευση σε περιουσιακά στοιχεία του πρωτοφειλέτη ή των εγγυητών θα πρέπει να μπαίνει σε ίσης αξίας με το οφειλόμενο ποσό και όχι στο σύνολο της αξίας των υποθηκευμένων ή κάποιων άλλων ακινήτων», συμπλήρωσε σχετικά, προσθέτοντας πως «οι τράπεζες εκβιαστικά για πολύ χαμηλότερα ποσά προχωρούν και δεσμεύουν υπερπολλαπλάσιας αξίας ακίνητα, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζονται πολλές φορές οι ιδιοκτήτες, δανειολήπτες ή εγγυητές και να μην μπορούν να βρουν άλλες διεξόδους ρύθμισης των δανειακών τους υποχρεώσεων».
Ο κ. Μυριάνθους κάλεσε επίσης την Κυβέρνηση να προχωρήσει και με τη σύσταση ειδικού δικαστηρίου για την εκδίκαση των διαφορών μεταξύ τραπεζών και δανειοληπτών, ενώ τόνισε πως οι αποφάσεις του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου πρέπει να είναι δεσμευτικές για όλες τις πλευρές, όπως ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
«Πέραν τούτου, θεωρούμε σκάνδαλο το γεγονός ότι οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων χωρίς να έχουν τα απαραίτητα κεφάλαια προχωρούν στην εξαγορά περιουσιών αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων με μετοχικά κεφάλαια υποπολλαπλάσιας αξίας. Επιτέλους θα πρέπει η Κυβέρνηση να απαντήσει αν ξέρει ποιοι είναι πίσω από αυτά τα επενδυτικά κεφάλαια ή τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων και αν κρύβονται πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα τα οποία είναι αυτά που πραγματικά εξυπηρετούν ή κάνουν πλάτες στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα», κατέληξε.
Ο βουλετής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι μέσα από αυτό το νομοσχέδιο θα προστατευθούν τόσο οι εγγυητές, όσο και τα συνδεδεμένα με αυτούς πρόσωπα, όσο και οι πάροχοι εξασφάλισης, προσθέτοντας πως οι κίνδυνοι για καταχρήσεις από τα στοιχεία τόσο από το Κτηματολόγιο όσο και από το Σύστημα Άρτεμις, έχουν ελαχιστοποιηθεί
Προσέθεσε επίσης πως ο αρμόδιος Υπουργός Εσωτερικών θα πρέπει να απαντήσει «γιατί οι περιουσίες των δανειοληπτών για σκοπούς φορολόγησης ή και άλλως πως είναι στο Α ποσό, αλλά την ίδια ώρα όταν θα τις πωλούν οι εταιρείες διαχείρισής είναι στο 1/4 και στο 1/5 του ποσού. Για αυτό το σοβαρότατο θέμα, το οποίο είναι κομβικό, εμείς ζητούμε απαντήσεις γιατί από εδώ ξεκινά το ξεπούλημα των περιουσιών, είτε των δανειοληπτών είτε, των εγγυητών. Εμείς θέλουμε παράλληλα, μέσω του νομοσχεδίου, να ενθαρρυνθούν οι βιώσιμες αναδιαρθρώσεις και να κυνηγηθούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές οι οποίοι λειτουργούν εις βάρος των σωστών δανειοληπτών, αλλά να δοθούν και κίνητρα με τα επιτόκια για τους σωστούς δανειολήπτες».
Τέλος, ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη διαφαινόμενη συμφωνία με το Υπουργείο Οικονομικών, επεξηγώντας ότι «οτιδήποτε υπήρχε στην τροπολογία που είχαν καταθέσει από κοινού το Κίνημα Οικολόγων, η ΔΗΠΑ και το ΕΛΑΜ φαίνεται να ικανοποιούνται πλήρως, ενώ έχει προχωρήσει ένα στάδιο περαιτέρω, δίνοντας τη δυνατότητα να επιβληθεί ποινή σε περίπτωση κατάχρησης στα προσωπικά δεδομένα, δηλαδή στην πρόσβαση στο Artemis και τα στοιχεία του κτηματολογίου, δηλαδή την περιουσία του οποιουδήποτε εγγυητή, συνδεδεμένου προσώπου με τον δανειολήπτη και τον πάροχο εξασφάλισης. Εκτός από την ποινή έχει αφαιρεθεί η προσθήκη του Υπουργείου Οικονομικών ότι με τη ρητή συγκατάθεση μπορεί η εταιρεία διαχείρισης δανείων να πάρει τα στοιχεία του συνδεδεμένου προσώπου και του παρόχου εξασφάλισης, κάτι αδικαιολόγητο και παράλογο».
Ερωτηθείς για το τι είδους κίνδυνοι μπορεί να προκύψουν από ενδεχόμενη πτώχευση εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων, ο κ. Παπαδούρης απάντησε πως η νομοθεσία του 2018 επιτρέπει να προχωρούν οι πλειστηριασμοί και αν στο τέλος της ημέρας αποδειχθεί στο δικαστήριο ότι ο δανειολήπτης είχε δίκιο στην απαίτηση, είτε απαίτηση που αφορά καταχρηστικές ρήτρες, είτε απαίτηση που αφορά υπερχρεώσεις, η απάντηση που δίνει η νομοθεσία του 2018 είναι ότι καθώς οι τράπεζες και οι εταιρείες αυτές είναι φερέγγυοι οργανισμοί, μπορεί αφενός κάποιος να χάσει την περιουσία του σήμερα, αφετέρου στα οκτώ χρόνια που θα εκδικασθεί η υπόθεση μπορεί να ζητήσει αποζημίωση από αυτές τις εταιρείες. «Το ερώτημα που θα τεθεί όταν κερδηθούν οι υποθέσεις στα δικαστήρια υπέρ των δανειοληπτών, όταν θα τεθεί θέμα αποζημίωσης όταν δεν υπάρχουν χρήματα δεν υπάρχουν αποζημιώσεις, υπάρχουν απλά χαρτιά τα οποία μπορεί κανείς να κάνει κάδρο στον τοίχο του σπιτιού του», ανέφερε σχετικά.
