Τηλεόραση Ραδιόφωνο
Αλέξανδρος Αποστολίδης

Ο οικονομολόγος και ακαδημαϊκός Δρ. Αλέξανδρος Αποστολίδης έγινε εν αγνοία του πρωταγωνιστής  των αποκαλύψεων  Cyprus Confidential που δημοσιοποιήθηκαν χθες. Με παρέμβασή του άλλαξε το βίντεο που τον παρουσίαζε να μιλά με περικοπή των δηλώσεών του όπως είχαν αρχικά μεταδοθεί.

Με μακροσκελή του ανάρτηση στο Χ ο Δρ. Αποστολίδης διευκρίνησε πως η εμφάνισή του στο δίλεπτο βίντεο του ICIJ, έγινε χωρίς να το γνωρίζει. «Τον Σεπτέμβριο προσκλήθηκα σε μια συνέντευξη με τον όμιλο μέσων ενημέρωσης ZDF. Πριν από τη συνέντευξη υπήρξε μία συνάντηση με δημοσιογράφο από τον γερμανικό Τύπο, το OCCRP και το ZDF. Ποτέ δεν συμμετείχα στην έρευνα του Cyprus Confidential, ούτε ενημερώθηκα για οποιονδήποτε από τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν.» έγραψε μεταξύ άλλων. Μετά την ανάρτησή του το ICIJ άλλαξε το βίντεο του οποίου η διάρκεια μειώθηκε αφού αφαιρέθηκαν αρκετές από τις δηλώσεις του Δρα Αποστολίδη. Το γεγονός επιβεβαίωσε ο ίδιος ο Δρ. Αποστολίδης με νέα του ανάρτηση.

Στην αρχική του ανάρτηση ο Δρ. Αποστολίδης περιέγραψε μεταξύ άλλων πως κατέληξε το πρόσωπό του να εμφανίζεται σε  παγκόσμια μέσα ενημέρωσης χωρίς ο ίδιος να το έχει επιδιώξει και χωρίς να το γνωρίζει εκ των προτέρων. 

«Ναι, είμαι εγώ, το μόνο πρόσωπο που εμφανίζεται στην κάμερα κατά τη διάρκεια του δίλεπτου βίντεο της έρευνας του Cyprus Confidential από το ICIJ. Πιθανόν να αναρωτιέστε πώς βρέθηκα εκεί – το ίδιο κι εγώ». έγραψε. 

Δείτε σε μετάφραση όσα έγραψε στη μακροσκελή του ανάρτηση που ήταν στην αγγλική γλώσσα: 

«Τον Σεπτέμβριο προσκλήθηκα σε μια συνέντευξη με τον όμιλο μέσων ενημέρωσης ZDF. Πριν από τη συνέντευξη υπήρξε μία συνάντηση με δημοσιογράφο από τον γερμανικό Τύπο, το OCCRP και το ZDF. Ποτέ δεν συμμετείχα στην έρευνα του Cyprus Confidential, ούτε ενημερώθηκα για οποιονδήποτε από τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν. 

Η συζήτηση με τους δημοσιογράφους επικεντρώθηκε στο γενικό πλαίσιο του τομέα των επιχειρηματικών υπηρεσιών της Κύπρου και στα προβλήματά του. Θεώρησα ότι οι δημοσιογράφοι που είχα απέναντί μου γνώριζαν τις ιδιαιτερότητες της σχέσης Κύπρου και Ρωσίας και ενδιαφέρονταν να γράψουν για δημοσιογραφικά θέματα που να προβληματίζουν, μακριά από κουρασμένα και λανθασμένα τροπάρια που χτυπούσαν όποιον είχε ποτέ επιχειρηματική σχέση με πρόσωπα από τη Ρωσία.

Σε εκείνη τη συνάντηση και στη συνέντευξη που ακολούθησε επεσήμανα τα εξής:

- Η Κύπρος εντάχθηκε στην ΕΕ το 2004 με μία επί του εδάφους χρηματοπιστωτική βιομηχανία που είχε πολλά χαρακτηριστικά μιας υπεράκτιας βιομηχανίας και που δεν διέθετε το σωστό θεσμικό πλαίσιο.

- Η οικονομική κρίση του 2013 και η λύση της ΕΕ για διάσωση στις τράπεζες αύξησαν την εξάρτηση της Κύπρου από τη Ρωσία, καθιστώντας τις μεγαλύτερες τράπεζές της υπό την ευθύνη των νέων Ρώσων ιδιοκτητών, οι οποίοι ήταν οι πρώην καταθέτες.

- Η Κύπρος έχει κάνει πολλά για να μειώσει τη σχέση της με τη Ρωσία, ιδιαίτερα στον τραπεζικό τομέα.

- Από την κρίση, η Κύπρος έχει κάνει πολλά για να ξεπεράσει τις αδυναμίες σε ότι αφορά τη συμμόρφωσή της στο οικονομικό έγκλημα και το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Θα μπορούσαν να γίνουν ακόμη περισσότερα, όπως φαίνεται και από προηγούμενες ειδήσεις (καθυστέρηση στην αφαίρεση των κυπριακών διαβατηρίων του Jo Low, τοποθέτηση Κυπρίων σε λίστες κυρώσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ).

- Το κυπριακό σύστημα για να καταπολεμήσει το οικονομικό έγκλημα, τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την παραβίασης των κυρώσεων είναι υπερβολικά ποικιλόμορφο για να είναι αποτελεσματικό και πρέπει να εφαρμοστούν διαρθρωτικές αλλαγές.

- Η νέα κυβέρνηση έκανε τις σωστές ανακοινώσεις και τώρα πρέπει να δούμε να εφαρμόζονται πολιτικές.

- Οι κυρώσεις στην Κύπρο δεν ελήφθησαν σοβαρά υπόψη πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δηλαδή το 2018. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η Κύπρος μπορεί να επιβάλει αποτελεσματικά τις κυρώσεις, οι οποίες δυστυχώς δεν ήταν προτεραιότητα για την προηγούμενη κυβέρνηση.

- Όλες οι χώρες της ΕΕ έχουν έναν τομέα στον οποίο θα ήθελαν η σχέση με τη Ρωσία να εκτονώνεται σιγά-σιγά. Για την Ιταλία είναι τα είδη πολυτελείας, για τη Γερμανία το φυσικό αέριο. Για την Κύπρο είναι η σχέση με τη Ρωσία στον τομέα των επιχειρηματικών υπηρεσιών.

- Η Κύπρος έχει έναν στρατηγικό λόγο να διατηρεί τη σχέση με τη Ρωσία ενεργοποιημένη που καμία άλλη χώρα της ΕΕ δεν έχει. Η ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών, UNFICYP, ανανεώνεται κάθε 12 μήνες και η Ρωσία πρέπει τουλάχιστον να μην ασκήσει βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να παραμείνει η δύναμη στο νησί. Τα πρόσφατα γεγονότα στην Πύλα καταδεικνύουν την ανάγκη παρουσίας της UNFICYP στο νησί.

Οι δημοσιογράφοι ρώτησαν εάν θα μπορούσαν να μοιραστούν τη συνέντευξή μου με άλλα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του ICIJ. Γνωρίζω το έργο της ICIJ στην υπόθεση της Daphne Caruana Galicia και έδωσα τη συγκατάθεσή μου.

Έμεινα έκπληκτος όταν είδα το πρόσωπό μου στο βίντεο, στο σημείο που ξεκινούσε το project του Cyprus Confidential, αρχεία τα οποία δεν είχα δει ποτέ. Παρά το γεγονός ότι ήμουν απλώς σχολιαστής, και όχι ερευνητής, έγινα αλεξικέραυνο για όλο το ενδιαφέρον (και την απογοήτευση) που έχει ξεκινήσει η έρευνα.

Αυτό που με ενόχλησε ήταν ότι τα σχόλιά μου που χρησιμοποιήθηκαν, έγιναν σε ένα γενικότερο πλαίσιο που αφορούσε την περίοδο του Σεπτεμβρίου του 2023, όταν Κύπριοι ιδιώτες και εταιρείες είχαν τεθεί υπό καθεστώς κυρώσεων από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Τα σχόλιά μου δεν αποτελούσαν σχολιασμό έναντι των εν λόγω ισχυρισμών, καθώς δεν είχα γνώση των ισχυρισμών του πεδίου έρευνας. Η επεξεργασία των δηλώσεων, χρησιμοποιεί ενεστώτα, όταν περιέγραφα την κατάσταση του Σεπτεμβρίου του 2023, αφήνοντας να νοηθεί ότι μιλώ για τους συγκεκριμένους ισχυρισμούς, τους οποίους δεν γνώριζα.

Ήταν επίσης περίεργο να τοποθετηθεί ένας απλός σχολιαστής του βίντεο, αντί για τους 270+ δημοσιογράφους που προφανώς εργάστηκαν σε αυτά τα αρχεία. Αν μη τι άλλο, είναι ασέβεια του έργου όσων εργάστηκαν στην έρευνα, καθώς τοποθέτησαν εμένα, ενώ δεν είμαι κυβερνητικός αξιωματούχος, ούτε εμπλεκόμενος στην έρευνα, για να είμαι το «πρόσωπο» του βίντεο που ξεκινά αυτή την 8μηνη προσπάθεια. 

Το πιο ενοχλητικό ήταν ο τόνος του άρθρου του ICIJ, το οποίο αναμείγνυε τροπάρια που ήταν ξεπερασμένα και κουραστικά, αγνοώντας τις γνήσιες ενέργειες που έγιναν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όπως το κλείσιμο της τράπεζας RCB. 

Θα έλεγα ότι ο τόνος που χρησιμοποιήθηκε έχει χαρακτηριστικά από την επιχειρηματολογία που χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2013 – οι επιτήδιοι Ευρωπαίοι της Μεσογείου, που δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε, που δεν ακολουθούν τους κανόνες της ΕΕ. Αυτό είναι πολύ απογοητευτικό. 

Ως εκ τούτου,  απολογούμαι που τα σχόλιά μου τοποθετήθηκαν σε αυτό το πλαίσιο, το οποίο είναι ζημιογόνο για τους Κυπρίους (ξέρετε ποιοι είστε) που εργάζονται σκληρά για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση στον τομέα των επιχειρηματικών υπηρεσιών στην Κύπρο. Δεν θα ήθελα τα σχόλιά μου να αποθαρρύνουν το έργο τους.

Εμμένω σε όσα είπα στο βίντεο και υποστηρίζω τα σχόλια μου, στο πλαίσιο που έγιναν, το οποίο δεν είναι το πλαίσιο του βίντεο. Συζητούσα για την κατάσταση στην Κύπρο έναντι των κυρώσεων του Σεπτεμβρίου του 2023 και όχι για τους ισχυρισμούς των Cyprus Confidential, τους οποίους δεν γνώριζα τη στιγμή που έκανα τα σχόλιά μου

Τώρα που είδα ορισμένους από τους ισχυρισμούς, το πρώτο μου σχόλιο είναι ότι φαίνεται πως πρόκειται για ένα σύστημα που έχει σε μεγάλο βαθμό λειτουργήσε. Υπήρχε τόση πολλή τεκμηρίωση και τόση δουλειά στο να εντοπιστούν βρεθούν ζητήματα απάτης, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και παραβίασης κυρώσεων, και πως ότι εντοπίστηκε ήταν σοβαρό, αλλά περιορισμένο σε σύγκριση με το μέγεθος του τομέα. Ας ελπίσουμε ότι αυτές οι αποκαλύψεις θα μας κινητοποιήσουν ώστε ο επόμενος γύρος αλλαγών να είναι πιο αποτελεσματικός και να δείξει ότι η Κύπρος έχει έναν θετικό και υγιή ρόλο να διαδραματίσει στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.