Στις ενέργειες που προωθεί η Λευκωσία προς την κατεύθυνση της επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό, αναφέρθηκε σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ ο ΥΠΕΞ, Κωνσταντίνος Κόμπος.
Ο ΥΠΕΞ ανέφερε πως «αξιοποιείται ο χρόνος μέχρι τις εκλογές στην Τουρκία. Δεν υπάρχει νεκρός χρόνος. Είναι για μας χρήσιμη αυτή η περίοδος από άποψης προετοιμασίας του εδάφους, ώστε η πρωτοβουλία την οποία ο Πρόεδρος ανέλαβε και ανέπτυξε (για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ) να βρει εκείνο το πρόσφορο έδαφος ή να δημιουργηθούν οι συνθήκες, ώστε να υπάρξει αυτό το πρόσφορο έδαφος για να μπορεί να προχωρήσει σε υλοποίηση», σημείωσε.
«Η επίσκεψη στο Παρίσι είχε ακριβώς αυτή την χρησιμότητα και σημασία. Έγινε σε ένα εξαιρετικό κλίμα και από γαλλικής πλευράς βρήκαμε σημαντικά στοιχεία συνεννόησης σε σχέση με την πρωτοβουλία αυτήν. Ο Πρόεδρος ο ίδιος ανέφερε σε δημόσιες δηλώσεις του ότι συζητήθηκαν και ονόματα τα οποία υπεβλήθησαν από τη γαλλική πλευρά. Τούτο συνεπάγεται ότι υπάρχει μια γενικότερη αποδοχή της χρησιμότητας και της σημασίας της πρωτοβουλίας που η πλευρά μας εκδηλώνει», επεσήμανε ο κ. Κόμπος.
Παρατήρησε, ακόμη, πως «αυτή είναι και η μόνη πρωτοβουλία, η οποία υπάρχει αυτή τη στιγμή στο τραπέζι και είναι κάτι για το οποίο εμείς επιμένουμε ότι πρέπει να προχωρήσει σε συνάρτηση πάντα με τον ρόλο το οποίο έχει διαχρονικά ο ΟΗΕ, τον οποίο σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει θέμα να υποκαθιστά ο οποιοσδήποτε».
Πρόσθεσε πως «η ΕΕ μπορεί να έχει ένα ρόλο συμπληρωματικό, ένα ρόλο ο οποίος να συνδράμει στην ενεργοποίηση της διαδικασίας, πάντα από το σημείο στο οποίο σταμάτησε στο Κραν Μοντανά, επανενεργοποιώντας τη δυναμική που τότε υπήρχε και όλο το κεκτημένο των συνομιλιών που οδήγησαν μέχρι του σημείου που φτάσαμε στο Κραν Μοντανά».
Ερωτηθείς αν για να υλοποιηθεί αυτή η πρωτοβουλία θα πρέπει να υπάρξει η λήψη επίσημα απόφασης από την ΕΕ, ο κ. Κόμπος ανέφερε πως «αυτό είναι μέρος του διαδικαστικού, αν και κάποιες φορές η ουσία βρίσκεται στη διαδικασία. Είναι ένα σοβαρό ενδεχόμενο να ακολουθηθεί αυτή η οδός όπου ουσιαστικά θα εντέλλεται ο διορισμός του συγκεκριμένου προσώπου».
Κληθείς να πει αν δηλαδή θα πρέπει να ληφθεί απόφαση για αυτό το θέμα σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο ΥΠΕΞ είπε πως αυτή είναι μια επιλογή. «Να μην ξεχνούμε πάντα όμως ότι τα διαδικαστικά σε επίπεδο ΕΕ είναι ζητήματα, τα οποία επιλύονται με πολλούς και διάφορους τρόπους. Αυτό μας έχει δείξει και η πρόσφατη ιστορία», πρόσθεσε.
Ο κ. Κόμπος είπε πως για μπορεί να προχωρήσει μια τέτοια διαδικασία σε επίπεδο ΕΕ θα πρέπει να υπάρχει στήριξη σε επίπεδο τόσο των κρατών μελών όσο και των θεσμικών οργάνων. «Αυτό ακριβώς αναδεικνύει το δύσκολο του εγχειρήματος. Από την άλλη η προεργασία που γίνεται έχει αυτή την στόχευση ώστε να φέρει μαζί σε μια σύγκλιση θετικής αποδοχής της πρότασης τούτης όλους τους εμπλεκόμενους φορείς», ανέφερε.
Ερωτηθείς για τις συζητήσεις που ο ίδιος κάνει με τους ομολόγους του των κρατών μελών της ΕΕ, στο πλαίσιο των Συμβουλίων της ΕΕ για το θέμα αυτό, ο ΥΠΕΞ επεσήμανε πως «αυτή η πρωτοβουλία συζητείται από την 1η Μαρτίου, που αναλάβαμε σε όλες τις συναντήσεις όχι μόνον εντός της ΕΕ. Εντονότατο είναι το ενδιαφέρον και τρίτων χωρών όπου ακριβώς ζητούν περισσότερες πληροφορίες, ζητούν ενημέρωση τόσο για το περιεχόμενο της πρωτοβουλίας όσο και για την εξέλιξη της αποδοχής που αυτή τυγχάνει», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς σε ποιες τρίτες χώρες αναφέρεται, ο κ. Κόμπος πως δεν νομίζει να υπάρχει περίπτωση συνομιλητή του στην οποία να μην τέθηκε αυτό το θέμα. «Είναι θέματα τα οποία (ενδιαφέρουν) κάποια κράτη τα οποία έχουν μια ιδιαίτερη βαρύτητα σε σχέση με το Κυπριακό ή κράτη τα οποία έχουν θεσμικά ρόλο σε οργανισμούς όπως ο ΟΗΕ – το Συμβούλιο Ασφαλείας, τα πέντε μόνιμα μέλη», ανέφερε.
Σημείωσε πως «όλες αυτές είναι περιπτώσεις που οπωσδήποτε πρέπει να έχουν μια επαφή και μια ενημέρωση με το πώς εξελίσσονται τα πράγματα».
Ερωτηθείς αν από πλευράς ΗΕ υπάρχουν ενδείξεις πώς προχωρούν σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, ο κ. Κόμπος είπε πως η προσέγγιση της Λευκωσίας επεξηγήθηκε κατά την επίσκεψη της Αναπληρώτριας ΓΓ του ΟΗΕ Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο στην Κύπρο. «Από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αναλύθηκε και παρουσιάστηκε η πρόταση και η ανταπόκριση η οποία υπήρξε ήταν θετική, ότι από τη στιγμή που δεν υπάρχει η οποιαδήποτε περίπτωση περιθωριοποίησης του ΟΗΕ τότε η οποιαδήποτε βοήθεια μπορεί να προκύψει στα πλαίσια της διαδικασία είναι πάντοτε ευπρόσδεκτη», ανέφερε.
Κληθείς να πει αν θα πρέπει να διοριστεί ειδικός απεσταλμένος από τον ΓΓ ώστε να υπάρξει διορισμός και από πλευράς ΕΕ ή τα δυο είναι ανεξάρτητα, ο ΥΠΕΞ ανέφερε πως «είναι τυπικά ανεξάρτητα, ουσιωδώς όμως νομίζω δεν μπορεί κάποιος να θεωρήσει ότι μπορεί το ένα να προχωρά σε βάθος χρόνου χωρίς το άλλο. Άρα μπορεί να μην συμπίπτουν ευθύς εξαρχής οι δυο αυτοί διορισμοί, αλλά αυτό δεν θα μπορεί να συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα», είπε.
Σε παρατήρηση πως η ρητορική της τουρκικής πλευράς δεν αλλάζει σε ό,τι αφορά τον επιδιωκόμενο από μέρους της στόχο, δηλαδή τη λύση δυο κρατών, ενώ Τουρκία και ψευδοκράτος συνεχίζουν να προβάλλουν τις αξιώσεις τους σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο κ. Κόμπος είπε πως «η δημόσια ρητορική δεν αλλάζει και αυτό το βλέπουμε».
«Ενίοτε βλέπουμε εξάρσεις σε αυτή τη ρητορική. Να μην ξεχνούμε όμως κάποια πραγματικά δεδομένα. Είμαστε σε προεκλογική περίοδο στην Τουρκία που επηρεάζει οπωσδήποτε και τις δημόσιες δηλώσεις. Εμείς δεν εθελοτυφλούμε και ούτε πιστεύουμε ότι η τουρκική πολιτική θα αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη. Αυτό το οποίο ελπίζουμε και για το οποίο προσπαθούμε να πιέσουμε είναι όπως με τη συνδρομή και της ΕΕ γίνει αντιληπτό ότι είναι αδιέξοδη η συγκεκριμένη πολιτική», είπε.
Ως εκ τούτου, ανέφερε, «αναμένουμε ότι θα προχωρήσει η διαδικασία επανόδου στις διαπραγματεύσεις, ότι η ρητορική αυτή στα πλαίσια του ευρύτερου κλίματος που καλλιεργείται από πλευράς Τουρκίας με άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα την Ελλάδα, ή την προσπάθεια επαναπροσέγγισης με την ΕΕ εκεί πέρα μπορεί να υπάρχει ένα περιθώριο για να δημιουργηθεί ένα παράθυρο ευκαιρίας».
«Όμως, να είμαστε ειλικρινείς, δεν εξαρτάται μόνο από εμάς. Η επάνοδος στις διαπραγματεύσεις είναι απόφαση την οποία πρέπει να πάρει η άλλη πλευρά. Εμείς κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες που να μπορεί αυτή η απόφαση να είναι στο τραπέζι ως επιλογή για την τουρκική πλευρά, και φυσικά αυτό περιλαμβάνει και την τουρκοκυπριακή ηγεσία, οι δηλώσεις της οποίας συνεχίζουν στο ίδιο μοτίβο που έχουμε το τελευταίο χρονικό διάστημα», πρόσθεσε ο ΥΠΕΞ.
Ερωτηθείς αν μπορεί να υπάρξει επάνοδος στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εάν η τουρκική πλευρά επιμένει σε αυτές τις θέσεις της, ο κ. Κόμπος είπε πως «ο σκοπός δεν είναι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για χάριν της επανέναρξης, αλλά η επανέναρξη διαπραγματεύσεων που να έχουν ουσιαστικό περιεχόμενο με προοπτική επίλυσης του κυπριακού ζητήματος. Εξ ου και το σημείο αφετηρίας είναι αυτό στο οποίο σταματήσαμε στο Κραν Μοντανά».
«Μια διαδικασία η οποία θα επανεκκινήσει απλά για να τοποθετηθούν οι δυο πλευρές σε εκ διαμέτρου αντίθετες βάσεις αφετηρίας δεν θεωρούμε ότι θα είναι κάτι ιδιαίτερα εποικοδομητικό. Αυτό το είδαμε στη Γενεύη 2, όπου ουσιαστικά δημιουργούνται συνθήκες παράλληλων μονολόγων. Εμείς θέλουμε διάλογο επί της ουσίας ο οποίος να έχει προοπτική να οδηγήσει κάπου», σημείωσε.
