Η Ειδική Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τη Δικαστική Υπηρεσία για το έτος 2023 αποκαλύπτει σοβαρές παρατυπίες και ελλείψεις στη διαχείριση των οικονομικών και τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς, οι οποίες ενδέχεται να επηρεάσουν την αποδοτικότητα και τη διαφάνεια του δικαστικού συστήματος. Ο έλεγχος, που εστιάστηκε σε εισπράξεις, πληρωμές και προηγούμενα ευρήματα, αναδεικνύει μια σειρά προβλημάτων που χρήζουν άμεσης διόρθωσης.
Ανάμεσα στα πιο σημαντικά ευρήματα της έκθεσης είναι η μη καταγραφή και τεκμηρίωση της παραχώρησης της ετήσιας ή συσσωρευμένης άδειας ανάπαυσης των Δικαστών των πρωτόδικων Δικαστηρίων, καθώς και η αποζημίωση τους με το μέγιστο επιτρεπτό όριο συσσωρευμένης άδειας κατά την αφυπηρέτησή τους ή παραίτησή τους. Επίσης, διαπιστώθηκε η μη τήρηση των κανονισμών για τις άδειες ασθενείας των Δικαστών, γεγονός που παραβιάζει τις προβλέψεις του νόμου.
Υπουργείο Γεωργίας για Έκθεση Ελεγκτικής-«Eπιβεβαιώνει την ορθότητα της απόφασης της Κυβέρνησης»
Άλλο σοβαρό εύρημα αφορά την ανάθεση του έργου εκκαθάρισης των καθυστερημένων υποθέσεων σε πρώην Πρόεδρο του Ανώτατου Δικαστηρίου, χωρίς τη διενέργεια διαγωνισμού, με το επιχείρημα ότι ήταν ο μόνος κατάλληλος για το έργο. Η συμφωνία υπεγράφη το 2022 με ετήσια αποζημίωση €42.000 και ανανεώθηκε το 2023, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ανέφερε πως η βασική εργασία του είχε ολοκληρωθεί το 2023. Παρά την παραδοχή αυτή, το Ανώτατο Δικαστήριο ανανέωσε τη σύμβαση για έναν επιπλέον χρόνο, μέχρι τον Ιούνιο του 2024.
Η έκθεση αναφέρει επίσης την υψηλή ενεργειακή σπατάλη των κτηρίων του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η οποία οδήγησε σε συνολικό κόστος ηλεκτρισμού €389.769 για το έτος 2023, ενώ παρατηρήθηκε και η παραχώρηση δωρεάν ειδικών χώρων στάθμευσης στα μέλη των Δικηγορικών Συλλόγων, με σημαντικό κόστος για το Κράτος για την κατασκευή αυτών των χώρων.
Εκτεθειμένοι οι πολίτες: Λειτουργία χώρου εκδηλώσεων χωρίς πολεοδομική και οικοδομική άδεια
Επιπλέον, καταγράφεται καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης, με καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων από τα Δικαστήρια, κάτι που οδήγησε σε προσφυγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) και επιβολή προστίμων στην Κυπριακή Δημοκρατία. Σε άλλο σημείο, αναφέρεται η απώλεια 2.206 βιβλίων από τη Βιβλιοθήκη του Ανωτάτου Δικαστηρίου και η παραμονή σε εκκρεμότητα σημαντικών οικονομικών θεμάτων σχετικά με τη χρήση των Κυλικείων του Ανώτατου και των Επαρχιακών Δικαστηρίων σε Λευκωσία, Λεμεσό και Πάφο.
Επιπρόσθετα, η έκθεση επισημαίνει την ανεπαρκή παρακολούθηση της κινητής περιουσίας, των τεκμηρίων και των βιβλιοθηκών, καθώς και τη μη ορθή ενημέρωση του Μητρώου Ενταλμάτων Σύλληψης, το οποίο δεν παρέχει ακριβή εικόνα του αριθμού των ενταλμάτων που εκκρεμούν. Επίσης, δεν παρακολουθείται σωστά η εκτέλεση των Διαταγμάτων Κηδεμονίας, με αποτέλεσμα να μην υποβάλλονται οι απαιτούμενες εκθέσεις από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) εντός των καθορισμένων χρονικών ορίων.
ΕΥ: Καθυστερήσεις στην επεξεργασία αιτήσεων απόκτησης υπηκοότητας
Αναφορικά με τις διατροφές, η καθυστέρηση στην έκδοση 285 διαταγμάτων διατροφής από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, που ξεκίνησε το 2011 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, είχε ως αποτέλεσμα την αδυναμία των δικαιούχων να εισπράξουν ποσά συνολικού ύψους €145.145.
Η έκθεση αποκαλύπτει επίσης προβλήματα στη διαδικασία παροχής δωρεάν Νομικής Αρωγής. Σημαντική είναι η έλλειψη ποινικών κυρώσεων για την υποβολή ψευδών δηλώσεων από τους αιτητές, ενώ παρατηρείται και καθυστέρηση στην υποβολή καταλόγου εξόδων και στην πληρωμή τους από το Δικαστήριο. Επίσης, αναφέρονται περιπτώσεις δικηγόρων, των οποίων οι απολαβές ξεπερνούν το όριο των €15.600 για υπηρεσίες ΝΑ, χωρίς να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο ΦΠΑ, όπως απαιτεί ο Νόμος.
ΕΥ: Αποκαλύπτει τον αριθμό των αλλοδαπών που παραμένουν στην Κύπρο μετά τη λήξη της άδειάς τους
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, οκτώ δικηγόροι, εκ των οποίων οι τέσσερις προέρχονται από την ίδια οικογένεια, ανέλαβαν το 67% των εγκριμένων υποθέσεων για το 2022, κάτι που εγείρει ανησυχίες για τη διαφάνεια και τη δίκαιη κατανομή των υποθέσεων.
