Τηλεόραση Ραδιόφωνο
Ανάσταση

Της Δρ. Αρετής Δημοσθένους
Θρησκειολόγου

Στις Εκκλησίες το πρωί του Μ. Σαββάτου προαγγέλλουν την Ανάσταση με την ονομαζόμενη πρώτη Ανάσταση, ρίχνουν μυροφόρες – λουλούδια, δάφνες, κτυπούν τα καθίσματα και τις καμπάνες και ψέλνουν: «Ἀνάστα, ὁ Θεός, κρῖνον τὴν γῆν, ὅτι σὺ κατακληρονομήσεις ἐν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι».

Ονομάζεται πρώτη Ανάσταση διότι ήδη έχουμε εξομολογηθεί και θα κοινωνήσουμε των Αχράντων Μυστηρίων, άρα μέσα μας ο Χριστός ήδη αναστήθηκε. Οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα και υπάρχει δυνατή η αίσθηση της Ανάστασης του Χριστού. Η χαρμολύπη έχει τελειώσει, ο Χριστός ήδη βρίσκεται στον Άδη και κηρύττει εκεί. «Ποῦ σου θάνατε τὸ κέντρον; ποῦ σου Άδη τὸ νῖκος; Ἀνέστη Χριστός, καὶ σὺ καταβέβλησαι. Ἀνέστη Χριστὸς καὶ πεπτώκασι δαίμονες. Ἀνέστη Χριστός, καὶ χαίρουσιν Ἄγγελοι. Ἀνέστη Χριστός, καὶ ζωὴ πολιτεύεται. Ἀνέστη Χριστός, καὶ νεκρὸς οὐδεὶς ἐπὶ μνήματος. Χριστὸς γὰρ ἐγερθείς ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο. Αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων, Ἀμήν» (Αναφέρει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στον Κατηχητικό του Λόγο).

Γιατί αμφισβητείται τον τελευταίο καιρό από κάποιους το θαύμα του Αγίου Φωτός;

Τον 20 αιώνα άρχισε η αμφισβήτηση του θαύματος του Αγίου Φωτός και τούτη οφείλεται σε δυο λόγους: Πρώτον στην αυξημένη αθεΐα και δεύτερον σε μια ουσιαστική αιτία: Αν ο Θεός στην ουσία Του είναι Φως τότε δεν είναι αγάπη και ειρήνη. Οι άνθρωποι προτιμούμε τον Θεό να είναι αγάπη, με αυτό τον τρόπο παίρνουμε ευκολότερη άφεση στα τόσα ατοπήματα και αμαρτήματα που διαπράττουμε. Αν όμως ο Θεός είναι Φως, τα πράγματα γίνονται δύσκολα. Το φως φέγγει και δείχνει τις ελλείψεις και τις κακίες μας.

Το Σύμβολο της Πίστεως τονίζει χαρακτηριστικά: «Πιστεύω εις έναν Θεόν … Φως εκ Φωτός, Θεόν αληθινόν, εκ Θεού αληθινού …»

Ο Θεός είναι Φως. Η Αγάπη, η Ειρήνη και όλες οι υπόλοιπες αρετές Του είναι ενέργειες του Θεού, η ουσία Του είναι Φως. Άγνωστο σε μας αυτό το φως, διότι αν το γνωρίζαμε, θα προσπαθούσαμε να το καταλάβουμε, να το κατακτήσουμε, πράγμα που έκαναν οι άγγελοι με αρχηγό τον εωσφόρο και έπεσαν και έγιναν δαίμονες. Γι αυτό λοιπόν δεν γνωρίζουμε την ουσία του Θεού.

Ας γίνουμε ταπεινοί για τον εαυτό μας και επιεικείς στους άλλους. Ας συγχωρήσουμε και ας δεχθούμε το Φως της Ανάστασης του Θεανθρώπου στη ζωή μας. Έτσι μόνον θα γίνει ο κόσμος από πόλεμος Ειρήνη, από διαμάχη Συμφιλίωση, από παρεξήγηση Κατανόηση, από κόλαση Παράδεισος.

Ποια η σχέση του Θεού ως Φωτός και του Αγίου Φωτός;

Το Άγιο Φως το οποίο είναι ως μια φυσική έκφανση του Ακτίστου Φωτός βγαίνει για να δυναμώνει την πίστη μας. Για να μας θυμίζει ότι ο Θεός είναι Φως και πρέπει να τον μιμηθούμε, να είμαστε φωτεινοί, άνθρωποι του φωτός και όχι του σκότους. Βγαίνει μόνον με τους Ορθοδόξους ως επιβράβευση της ορθότητος του Δόγματος. Βγαίνει το Μεγάλο Σαββάτο δηλώνοντας τη νίκη του Χριστού πάνω στο σκοτάδι της κόλασης και της αμαρτίας. 

Κατά καιρούς έχουν γίνει απόπειρες και από άλλα δόγματα να βγάλουν το Άγιο Φως αλλά αυτό στάθηκε αδύνατον. Για παράδειγμα το 1549μ.Χ. σύμφωνα με ιστορικές καταγραφές, οι Αρμένιοι δωροδόκησαν τον σουλτάνο Μουράτ για να τους δώσει την άδεια να εισέλθουν στο Ναό της Αναστάσεως και να βγάλουν αυτοί από τον Πανάγιο Τάφο το Άγιο Φως. Πράγματι, ο σουλτάνος τους έδωσε την άδεια και οι Αρμένιοι μπήκαν μέσα στον Ναό και τον κλείδωσαν.

Γεμάτος απελπισία ο Ορθόδοξος Πατριάρχης όταν είδε τους Αρμένιους να βρίσκονται μέσα στον Πανάγιο Τάφο, γονάτισε έξω στην είσοδο του Ναού κοντά σε μία από τις κολόνες.

Ξαφνικά η κολόνα σχίστηκε και βγήκε το Αγιο Φως ανάβοντας τις λαμπάδες του Πατριάρχη. Ο Αγαρηνός Εμίρης παρακολουθούσε τα γεγονότα από τον μιναρέ του τζαμιού που βρίσκεται απέναντι από τον Ναό. Αναφώνησε τότε: «Ο Χριστιανισμός είναι πράγματι η αληθινή θρησκεία» Κατέβηκε κάτω και ζήτησε να βαφτιστεί. Οι Μουσουλμάνοι τότε τον σκότωσαν και έγινε μάρτυρας.

Πότε γίνεται το θαύμα του Αγίου Φωτός;

Όπως όλα τα θαύματα στον Χριστιανισμό, εάν υπάρχει κάποια μεγάλη αμαρτία, αν δεν υπάρχει μεγάλη πίστη και αγιότητα δεν πραγματοποιούνται, έτσι και το Άγιο Φως. Εάν για λόγους που γνωρίζει ο ίδιος ο Θεός, δεν ανάψουν μόνα τους τα κεριά του Πατριάρχη, διότι ζούμε σε εποχή ασέβειας και αμαρτίας, τότε ανάβει τα κεριά του ο Ορθόδοξος Πατριάρχης από την ακοίμητη καντήλα, διαβάζει τις ευχές και αγιάζει το φως, όπως και στο άγιο Χρίσμα και ακολούθως το δίνει στους πιστούς. Δεν καίει ασφαλώς τα πρώτα λεπτά διότι είναι αγιασμένο και είναι εις τύπον του Ακτίστου Φωτός. 

Χριστός Ανέστη, Χαρά μου! Έτσι χαιρετούσε στην Ανάσταση ο Όσιος Σεραφείμ του Σαρώφ, αυτός ο σπουδαίος Άγιος της Ρωσικής Εκκλησίας. Είναι Χαρά για όλους μας η Ανάσταση του Χριστού, διότι νικήθηκε το κακό στη ρίζα του, νικήθηκε ο χρηματισμός και ο εγωισμός του Ιούδα, μάθαμε την ταπείνωση και την συγχώρεση, αποκτήσαμε δυνατότητα ειρήνευσης και Σωτηρίας και σ’ αυτή τη ζωή και την άλλη.

Γιατί στον χαιρετισμό «Χριστός Ανέστη» απαντούμε με την έκφραση: «Αληθώς Ανέστη»;

Έτσι βεβαιώνουμε την Ανάσταση του Χριστού. Ομολογούμε δηλαδή ότι ο αναμενόμενος Σωτήρας του κόσμου από τον Ιουδαϊσμό και τους Προφήτες, ήδη ήρθε, δίδαξε, σταυρώθηκε και αναστήθηκε. Αυτός είναι, δεν περιμένουμε κάποιον άλλο.

Ποιος ο ρόλος της Γυναίκας – Αποστόλου στον εορτασμό της Ανάστασης του Χριστού;

Η Παναγία και οι Μυροφόρες αξιώθηκαν να δουν πρώτα αυτές τον φωτεινό Άγγελο στον ανοιγμένο τάφο του Χριστού και να πάρουν το μήνυμα της Ανάστασης. Αυτές οι οποίες υπομονετικά με δάκρυα στα μάτια χωρίς να φοβούνται τους σταυρωτές παρακολούθησαν το μαρτύριο του Χριστού κάνοντας παρέα στην Παναγία – κάποιες Μυροφόρες ήταν και συγγενείς της Παναγίας μας – λαμβάνουν πρώτες το χαρμόσυνο μήνυμα και γίνονται οι πρώτοι Απόστολοι της Ανάστασης του Κυρίου.