Την άμεση και χωρίς άλλη καθυστέρηση καταβολή επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας σε παραπονούμενη, καθώς και καταβολή οποιωνδήποτε αναδρομικών που ενδεχομένως να δικαιούται, εισηγείται στην Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, η οποία δημοσιοποίησε την Πέμπτη την έκθεσή της αναφορικά με την απόρριψη αίτησης για καταβολή επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας.
Συγκεκριμένα, γυναίκα υπέβαλε παράπονο τον Ιούλιο του 2023 στην Επίτροπο εναντίον της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας (ΥΔΕΠ), αναφορικά με την απόρριψη των αιτήσεών της, για παροχή επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας, πληροφορώντας την ότι τα τελευταία 2,5 χρόνια υπέβαλλε αιτήσεις για επίδομα μονογονεϊκής οικογένειας στα ΚΕΠ, προσκομίζοντας όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ωστόσο, οι αιτήσεις της πάντα απορρίπτονταν, χωρίς να υπάρχει κάποιος ευσταθής λόγος, ενώ ποτέ δεν κατάφερε να μιλήσει με κάποιον λειτουργό, ώστε να της εξηγήσει τον πραγματικό λόγο που δεν εγκρίνονται οι αιτήσεις της.
Σύμφωνα με την παραπονούμενη οι τελευταίες αιτήσεις που υπέβαλε ήταν τον Σεπτέμβριο του 2022, και τον Μάιο του 2023, μετά από πολλές φορές που επισκέφτηκε τα γραφεία στην οδό Νικοκρέοντος για να ενημερωθεί για την πορεία της αίτησής της και η απάντηση ήταν πάντα ότι «εξετάζεται» και ότι οι λειτουργοί δεν γνώριζαν κάτι περαιτέρω.
Σημειώνεται ότι ζητήθηκε από την παραπονούμενη πατρική αναγνώριση και για τα δύο παιδιά και η ίδια κατάφερε να αποκτήσει την πατρική αναγνώριση για τον 3χρονο γιο της, που γεννήθηκε στην Κύπρο, ενώ για την 7χρονη κόρη της δεν τα κατάφερε, γιατί γεννήθηκε στην Ελλάδα και δεν υπάρχει κάποιος αρμόδιος φορέας για να αποκτήσει το συγκεκριμένο πιστοποιητικό.
Όπως αναφέρεται στην Έκθεση της Επιτρόπου «πάνω στο προξενικό πιστοποιητικό γέννησης αναγράφεται το όνομα του πατέρα, γιατί την αναγνώρισε μέσω όλης της διαδικασίας στην Ελλάδα, στην κυπριακή της ταυτότητα, όπως επίσης και στα διατάγματα επικοινωνίας με τον πατέρα της, αλλά και διατροφής».
Επιπλέον, να σημειωθεί ότι στις 6 Ιουνίου του 2023 η παραπονούμενη ενημερώθηκε μέσω τηλεφώνου ότι η αίτησή της απορρίφθηκε, λόγω έλλειψης πατρικής αναγνώρισης για την κόρη της.
Όπως διαπιστώνει η Επίτροπος Διοικήσεως η προσκόμιση της δικαιοδοσίας αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου δεν θα έπρεπε να ήταν απαραίτητη, καθότι, η προσκόμιση και μόνο της δικαιοδοσίας αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου του 3χρονου γιου της παραπονούμενης πιστοποιεί ότι η ίδια σε μεταγενέστερο στάδιο της γέννησης της 7χρονης δεν ήταν παντρεμένη με τον πατέρα των παιδιών της.
«Δεδομένου ότι στον ορισμό που δίδεται στον όρο μονογονεϊκή οικογένεια στην οικεία Νομοθεσία συμπεριλαμβάνονται τέκνα που αποκτήθηκαν είτε από γάμο είτε εκτός γάμου, δεν έπρεπε να απαιτείται η προσκόμιση δικαιοδοσίας αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου της 7χρονης, ώστε να διαπιστωθεί ότι η 7χρονη είναι παιδί εκτός γάμου, αλλά θα έπρεπε να εξετάζεται κατά πόσο η παραπονούμενη είναι παντρεμένη με τον πατέρα των παιδιών της την δεδομένη χρονική στιγμή και όχι κατά την γέννηση της 7χρονης», διαπιστώνει η Επιτρόπος.
Επιπλέον, η παραπονούμενη, προς απόδειξη του ότι δεν υπήρξε ποτέ παντρεμένη με τον πατέρα των παιδιών της και ότι δεν διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη, προσκόμισε διατάγματα διατροφής και για τα δύο τέκνα της, διάταγμα γονικής μέριμνας για την 7χρονη, αλλά και ένορκη δήλωση του πατέρα στην οποία δηλώνει ότι δεν υπήρξε ποτέ παντρεμένος μαζί της και ότι δεν διαμένουν μαζί.
Σύμφωνα με την Έκθεση της Επιτρόππου, από τα στοιχεία που τέθηκαν υπόψη της προκύπτει ότι η αίτηση της παραπονούμενης για παροχή επιδόματος τέκνου, για το έτος 2022, απορρίφθηκε επειδή δεν προσκόμισε δικαιοδοσία αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου για το 7χρονο τέκνο της, χωρίς να λάβει υπόψη όλα τα αλλά αποδεικτικά στοιχεία, που στοιχειοθετούσανε το γεγονός ότι η 7χρονη ήταν παιδί εκτός γάμου.
Παρά ταύτα, σημειώνει η κ. Λοττίδου, «η προσκόμιση της δικαιοδοσίας αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου της δεν θα έπρεπε να ήταν απαραίτητη, υπό τις περιστάσεις, καθότι η προσκόμιση και μόνο της δικαιοδοσίας αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου του δεύτερου τέκνου της αποδεικνύει ότι η παραπονούμενη σε μεταγενέστερο στάδιο της γέννησης της 7χρονης θυγατέρας της δεν ήταν παντρεμένη με τον πατέρα των παιδιών της».
«Η παραπονούμενη, προς απόδειξη του ότι δεν υπήρξε ποτέ παντρεμένη με τον πατέρα των παιδιών της και ότι δεν διαμένει μαζί του κάτω από την ίδια στέγη, προσκόμισε διατάγματα διατροφής και για τα δύο τέκνα της, διάταγμα γονικής μέριμνας για την 7χρονη κόρη της, αλλά και ένορκη δήλωση του πατέρα στην οποία δηλώνει ότι δεν υπήρξε ποτέ παντρεμένος μαζί της και ότι δεν διαμένουν μαζί, τεκμήρια που κατά την άποψή μου επιβεβαιώνουν την αλήθεια των ισχυρισμών της παραπονούμενης», υπογραμμίζει η Επίτροπος.
Ανεξαρτήτως των πιο πάνω, δεδομένου ότι η Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας ζήτησε από την παραπονούμενη να προσκομίσει «Πιστοποιητικό Οικογενειακής Κατάστασης» για να μπορέσει να εξεταστεί η αίτηση της για καταβολή σε αυτή επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας, η παραπονούμενη εξασφάλισε το εν λόγω πιστοποιητικό από την Πρεσβεία της Ελλάδος, το οποίο προωθήθηκε στην ΥΔΕΠ από το Γραφείο της Επιτρόπου, με παράκληση όπως ολοκληρωθεί άμεσα και χωρίς άλλη καθυστέρηση η εξέταση της αίτησής της για καταβολή επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας.
Πάρα ταύτα, σύμφωνα με την έκθεση η ΥΔΕΠ αρνήθηκε να επανεξετάσει την αίτηση που υπέβαλε η παραπονούμενη το 2022, με την αιτιολογία ότι αυτή απορρίφθηκε λόγω μη προσκόμισης απαιτούμενων πιστοποιητικών και δεν μπορεί να επανεξεταστεί.
«Όπως διαφαίνεται, η απόφαση της ΥΔΕΠ να µην προχωρήσει σε επανεξέταση της αίτησης που υπέβαλε η παραπονούμενη το 2022 έχει ως σκοπό την αποφυγή καταβολής αναδρομικών δικαιωμάτων του σχετικού επιδόματος, γεγονός το οποίο συνιστά παράβαση της αρχής της καλής πίστης και, κατ’ επέκταση, των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου και συγκεκριμένα των άρθρων 51 και 7 (ε) του Νόμου 158 (1)/89, σύμφωνα µε το οποίο επιτρέπεται αναδρομική ισχύς μιας διοικητικής πράξης «όταν αποκλειστικό περιεχόμενο της πράξης είναι η διαπίστωση πραγματικής κατάστασης και η αναδρομική ισχύς επιβάλλεται για την ορθή εφαρμογή του νόμου και δε θίγει δηµιουργηθείσες καταστάσεις», σημειώνει η Έκθεση της Επιτρόπου.
Επιπλέον, αναφέρει ότι «χωρίς να διεξάγει δέουσα έρευνα, η ΥΔΕΠ έκρινε ότι το πιστοποιητικό που η ίδια ζήτησε από την παραπονούμενη να προσκομίσει, δεν αποδεικνύει την οικογενειακή κατάστασή της εφόσον σε αυτό δεν αναγράφεται κατά πόσον αυτή έχει συνάψει γάμο ή όχι στην Ελλάδα και ως εκ τούτου δεν μπορεί να διευκρινισθεί κατά πόσον είναι έγγαμη/άγαμη/διαζευγμένη/χήρα».
Επίσης, σημειώνει ότι δεδομένου ότι στο πιστοποιητικό που εξασφάλισε η παραπονούμενη δεν αναγράφονται στοιχεία συζύγου, εξυπακούεται ότι είναι άγαμη, καθότι σε διαφορετική περίπτωση θα αναγράφονταν τα στοιχεία του συζύγου στην δεύτερη σελίδα του πιστοποιητικού.
Η κ. Λοττίδου αναφέρει ακόμα ότι το αναντίλεκτο γεγονός είναι πως το σύνολο των στοιχείων, που προσκόμισε η παραπονούμενη, ενισχύουν από κάθε άποψη την θέση της ότι δεν είναι παντρεμένη με τον πατέρα των παιδιών της, ότι δεν τον παντρεύτηκε ποτέ, ότι ζει μόνη με τα δυο παιδιά που απέκτησε χωρίς γάμο και ως εκ τούτου είναι δικαιούχος Επιδόματος Μονογονεϊκής Οικογένειας.
Επομένως, τονίζει, «οποιαδήποτε διαφορετική ερμηνεία που αποκλείει την παραπονούμενη απο το επίδομα μονογονιού καθίσταται αυθαίρετη και καταργεί κάθε έννοια καλής πίστης εφόσον η υπαγωγή περιπτώσεων βάσει ερμηνείας ή συμπερασμάτων πέρα από αυτό που ρητά ο νομοθέτης ορίζει, είναι εκτός διακριτικής ευχέρειας των διοικητικών οργάνων και γι αυτό καθίσταται αυθαίρετο».
Η Επίτροπος Διοικήσεως εισηγείται στην Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας, στην οποία υπέβαλε την Έκθεσή της, όπως στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της, μεριμνήσει ώστε να επανεξεταστεί άμεσα, λόγω του ιστορικού της ταλαιπωρίας που υπέστη η παραπονούμενη, η αίτηση που υπέβαλε το 2022, για καταβολή επιδόματος μονογονεϊκής οικογένειας, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία προσκόμισε και της καταβληθούν και οποιαδήποτε αναδρομικά που ενδεχομένως να δικαιούται.
Αντίγραφο της Έκθεσης έχει κοινοποιηθεί και στον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας.
Πηγή: ΚΥΠΕ