Η βία κατά των γυναικών παραμένει μείζον πρόβλημα διεθνώς και πρόκειται για την πιο κοινή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η σημερινή ημέρα έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ ως η παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. Δεν είναι μια ημέρα γιορτής, αλλά αφύπνισης, αφού οι διαστάσεις του προβλήματος είναι τεράστιες.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 736 εκατομμύρια γυναίκες , δηλαδή μια στις τρεις έχει πέσει θύμα σωματικής ή σεξουαλικής βίας τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους, ενώ στην Κύπρο φέτος μέχρι και τον Οκτώβριο 2.550 θύματα ενδοοικογενειακής βίας αναζήτησαν βοήθεια από το ΣΠΑΒΟ, με την πλειοψηφία των δραστών και των θυμάτων να είναι κυπριακής καταγωγής. Ανησυχία εγείρει η αυξητική τάση που παρατηρείται στα περιστατικά ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας, με το 2022 να αγγίζουν τις 3.122.
Αν και η έμφυλη βία επηρεάζει όλες τις γυναίκες παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ΠΟΥ ορισμένες κοινωνικές ομάδες - όπως γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, έφηβα κορίτσια, και γυναίκες με αναπηρία- αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερα εμπόδια στο να ακουστούν και να λάβουν την απαραίτητη υποστήριξη.
Αριθμοί που τρομάζουν
Ανησυχητικοί είναι οι αριθμοί που παρουσιάστηκαν χθες στη δημοσιογραφική διάσκεψη του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ), με αφορμή τη σημερινή ημέρα.
Τα τελευταία χρόνια σημειώνεται μια αυξητική πορεία στις αναφορές από το 2019 μέχρι και το 2022. Το 2019 υπήρξαν 1.384 αναφορές, το 2020 υπήρξαν 2.147 αναφορές, το 2021 υπήρξαν 2.854 αναφορές και το 2022 υπήρξαν 3.122 αναφορές.
Φέτος από τον Ιανουάριο μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου, έχουν απευθυνθεί στο Σύνδεσμο συνολικά 2.550 περιπτώσεις.
Το Κέντρο άμεσης Βοήθειας (1440), δέχθηκε μέχρι στιγμής 914 κλήσεις, 86 αιτήματα από το Live Chat, 17 αιτήματα μέσω μηνυμάτων, 15 μέσω email και 42 αιτήματα από μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το Συμβουλευτικό Κέντρο παρείχε ατομικές συμβουλές σε 90 περιπτώσεις, ενώ σε 98 περιπτώσεις παρείχε συμβουλές για παροχή κοινωνικής υπηρεσίας.
Στο Σπίτι της Γυναίκας φιλοξενήθηκαν συνολικά 387 πρόσωπα, εκ των οποίων 45 έλαβαν νομικές συμβουλές και 12 ζήτησαν παροχή βοήθειας για συμπλήρωση αίτησης παροχής νομικής αρωγής. Το 47% κατήγγειλε όλες τις μορφές βίας, το 29% δεν προέβη σε καταγγελία, ενώ το 24% κατήγγειλαν συνδυασμό μορφών βίας. Παράλληλα, από τα θύματα που φιλοξενήθηκαν στο Σπίτι της Γυναίκας 15% απέσυραν την καταγγελία τους στην αστυνομία και 6% ενώπιον δικαστηρίου.
Στα ίδια επίπεδα βρίσκονται οι χώροι φιλοξενίας συγκριτικά με προηγούμενες χρονιές, όπως και το ποσοστό παιδιών. Συγκεκριμένα, φέτος έχουν φιλοξενηθεί 118 γυναίκες και 417 παιδιά, εκ των οποίων τα 40 συνέχισαν να έχουν επικοινωνία με το δράστη. Όσον αφορά τη σχέση μεταξύ θύματος και δράστη, το μεγαλύτερο ποσοστό αφορά συζύγους ή συμβίους και πρώην συζύγους.
Το πρόγραμμα ΠΡΩΤΕΑΣ (1406) παρουσίασε αύξηση στην εξυπηρέτηση των περιπτώσεων σε σχέση με τις κλήσεις που έλαβε καθώς και τα άτομα που έχουν εξυπηρετηθεί. Φέτος η γραμμή 1406 έχει λάβει 255 κλήσεις.
93 γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας απευθύνθηκαν στη συμβουλευτική υπηρεσία, σε σχέση με 7 άνδρες. Τα περισσότερα θύματα είναι μεταξύ των ηλικιών 31-50 (60%), ενώ το 11% των θυμάτων ήταν ηλικίας 51-60 ετών, το 11% από 18-30 ετών και το 7%΄ ήταν 60 ετών και άνω.
Η πλειοψηφία των δραστών είναι Κύπριοι
Στη συμβουλευτική υπηρεσία η συντριπτική πλειοψηφία των δραστών αλλά και των θυμάτων ήταν άτομα κυπριακής καταγωγής. Συγκεκριμένα 90% των δραστών είναι κυπριακής καταγωγής και 83% των θυμάτων. Σε όλες τις περιπτώσεις, οι αναφορές αφορούσαν και ψυχολογική βία, ενώ το 59% αφορούσε σωματική βία.
Στο κέντρο άμεσης βοήθειας (1440), οι αριθμοί συγκλίνουν: Το 67% των περιπτώσεων, το θύμα έχει κυπριακή υπηκοότητα, ενώ το 68% συμβιώνει με το δράστη. 66 στις 100 περιπτώσεις ο δράστης είναι Κύπριος.
Στο 66% των περιπτώσεων υπάρχουν ανήλικα παιδιά στην οικογένεια, με την πλειοψηφία να έχουν παρακολουθήσει τη βία (62%) ή να δέχθηκαν και τα ίδια άμεσα βία (35%).
232 θύματα έχουν δεχθεί απειλές για τη ζωή τους
Σημαντικός αριθμός θυμάτων έχουν υποστεί σοβαρά περιστατικά βίας και επικινδυνότητας.
Σε 232 περιπτώσεις τα θύματα έχουν δεχθεί απειλές για τη ζωή τους, σε 22 έγινε χρήση πυροβόλου ή μαχαιριού, σε 70 περιπτώσεις έγινε απόπειρα στραγγαλισμού, ενώ 128 θύματα δέχθηκαν χτυπήματα στο κεφάλι ή τραντάγματα από τον δράστη.
Αναφορές έχουν γίνει σε κατάχρηση αλκοόλ από το δράστη (145 περιπτώσεις) ή χρήση ναρκωτικών (142 περιπτώσεις). Σε 32 περιπτώσεις αναφέρθηκε εξάρτηση του δράστη από τυχερά παιχνίδια, σε 18 περιπτώσεις ο δράστης απείλησε να αυτοκτονήσει και σε σε 64 περιπτώσεις ο δράστης είχε ποινικό ιστορικό.
