Σαν συνέχεια του προηγούμενου βιβλίου της Ευρυδίκης Περικλέους Παπαδοπούλου «Ως αληθώς, η ζωή της Χαρίτας Μάντολες» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Νεφέλη στην Αθήνα το 2014, και αφορούσε την εισβολή και τα τραγικά γεγονότα εκείνων των ημερών, κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες το καινούργιο της βιβλίο με τίτλο «και πολλά επικράνθη, η Ελένη της Καρπασίας» εκδόσεις Νεφέλη Αθήνα Αύγουστος 2024.
Το βιβλίο καταγράφει την ανοικτή πληγή, πενήντα χρόνια μετά, της συνεχιζόμενης κατοχής της πατρίδας μας. Το τραύμα των πρώτων χρόνων που κυνηγά ακόμα και σήμερα τους εγκλωβισμένους μαθητές που έρχονταν τότε στην ελεύθερη περιοχή μόνοι να μπουν σε Γυμνάσιο και να ζήσουν μακριά από τους γονείς τους αφού τους εξανάγκαζε το καθεστώς Ντενκτάς να υπογράφουν μια αίτηση που έγραφε πως φεύγουν «δια της ιδίας θελήσεως».
Καταγράφεται ο αγώνας των εγκλωβισμένων της Καρπασίας και ιδιαίτερα της δασκάλας Ελένης Φωκά, που μαζί με τις δασκάλες Γιαννούλα Βασιλείου και Δέσπω Κολατσή Μουζούρη κράτησαν τον Ελληνισμό μέσα σε κείνα τα πέτρινα χρόνια.
Μόνο όσοι δεν έχουν βιώσει εγκλωβισμούς δεν μπορούν να κατανοήσουν τι ζουν οι Ελληνοκύπριοι στο ψευδοκράτος τού Ντενκτάς (έτσι απέμεινε στα κατακάθια τής Ιστορίας). Μπορούν όμως να το συναισθανθούν διαβάζοντας αυτό το έντιμο και σιγαλό πόνημα τής διακεκριμένης και βραβευμένης πνευματικώς εγρηγορούσης λογοτέχνιδος Ευρυδίκης Περικλέους-Παπαδοπούλου, που η θητεία της στο θέατρο προσδίδει στον γραπτό της λόγο μια δραματική προφορικότητα τόσο έντονη που νομίζεις πως σού μιλάει χαμηλόφωνα μια Δασκάλα δίπλα στο τζάκι τής ουράνιας Εστίας μας, εκεί που καταφεύγουμε όλοι όταν μας κατατρύχει τής γήινης επιβίωσης ο πυρετός.
Ανατριχιαστική η περιγραφή τών εξαθλιωμένων ηλικιωμένων που περνάνε με το λεωφορείο στην ελεύθερη Κύπρο και τους εκμεταλλεύονται οικονομικά οι ψευτο-αστυνομικοί τών κατεχόμενων επιβάλλοντάς τους απάνθρωπα χρηματικά πρόστιμα και κατάσχοντας κάθε τι αγαθό που κουβαλάνε, κατέχουν, έφτιαξαν ή απέκτησαν με νόμιμο τρόπο. Για όλους τους σπουδαστές τμημάτων δημιουργικής γραφής οι σελίδες 363-374 είναι υπόδειγμα υψηλού λογοτεχνικού ύφους και αληθοσύνης.
Θαυμάζω πάντα τους λογοτέχνες που μιλάνε για τα πάθη των απλών, ταπεινών, αδυνάμων ανθρώπων και το πράττουν με μία γενναιοδωρία που καταδεικνύει την ανιδιοτέλεια, το ήθος και το ύφος τους…
Όπως διετείνετο ο Αριστοτέλης «Ηθική και Αισθητική είναι αλληλένδετες» και μόνον μέσα από το αυθεντικώς «λαϊκό» καταξιώνεται η κουλτούρα των μορφωμένων που δεν έζησαν κανένα δράμα εκτός χάρτου.
Το προνόμιο να ζεις ελεύθερο στην φωτεινή πλευρά των γεγονότων δεν είναι μήτε αυτονόητο μήτε διαρκές κι η μονιμότητά του αμφισβητείται κάθε φορά που μία ανθρώπινη ύπαρξη κακοποιείται. Τότε ακυρώνεται ο Πολιτισμός στο σύνολό του και ξαναγυρίζουμε στα σπήλαια τόσο τραγικώς έντρομοι όσο ποτέ.
Δεν πιστεύω στη ρήση τού Ηράκλειτου που δικαιολογεί τον Πόλεμο ως «πατέρα των πάντων» παρά μόνον ενδεχομένως σε υποατομικό ή υπερσυμπαντικό επίπεδο και μόνο στο συμβολικό επίπεδο.
Κάθε πόλεμος είναι ντροπή και πρέπει αυτό το όνειδος να εκλείψει από τη Γη, αλλιώς όλοι εμείς οι πνευματικοί άνθρωποι ταυτιζόμαστε απολύτως με την Διδασκάλισσα Ελένη Φωκά, στη φωτογραφία «με τους εγκλωβισμένους μαθητές της – Δημοτικό Σχολείο Αγίας Τριάδας Καρπασίας, 1993».
Και τι να πεις σε αρπακτικούς καιρούς όταν οι κηφήνες καιροφυλακτούν για να καπηλευτούν το έχειν των άλλων κατασπαράσσοντας αθώα θύματα;
Το βιβλίο αυτό (με το απαραίτητο Γλωσσάρι) διαβάζεται κατανυκτικά, ευλαβικά, «είναι εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα» και βασίζεται στην «κατάθεση ψυχής τής Ελένης Φωκά, κατά τη μακρά διάρκεια τού οδοιπορικού (2014-2024)», καθώς και «στη συγκατάθεσή της για τη μυθοπλασία» (σελ. 583), καθότι ήταν απαραίτητη για λόγους αφηγηματικής οικονομίας.
Συγγραφέας αξιέπαινος, αξιοβράβευτος.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός.
Η Ευρυδίκη Περικλέους Παπαδοπούλου γεννήθηκε στη Λευκωσία. Εργάστηκε στη Μέση Εκπαίδευση ως Διευθύντρια Πολιτισμού και καθηγήτρια Μουσικής. Δημιούργησε και διευθύνει το Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού Χώρα, την Γκαλερί και το Θέατρο Χώρα.
Γράφει ποίηση, πεζά και θεατρικά έργα. Ασχολείται επίσης με την έρευνα. Το 2005 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική της συλλογή Χώρας ιστόρηση. Το μυθιστόρημά της, Ως αληθώς. Η ζωή της Χαρίτας Μάντολες, έτυχε ευνοϊκών κριτικών, ενώ παράλληλα δραματοποιήθηκε και ανέβηκε στο θέατρο. Τα θεατρικά της έργα βραβεύτηκαν από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου (Θ.Ο.Κ.) και το Θέατρο Ένα.
