Την πεπατημένη των ίσων αποστάσεων και του διαμοιρασμού εξ ημισείας των ευθυνών για την κατάσταση επί του εδάφους αλλά και για το συνεχιζόμενο αδιέξοδο στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, ακολουθεί ο Αντόνιο Γκουτέρες στα προσχέδια των εκθέσεων του για τις Καλές του Υπηρεσίες και την Ειρηνευτική Δύναμη στην Κύπρο.
Οι εκθέσεις που αφορούν την περίοδο Δεκεμβρίου του 2024 - Ιουνίου 2025, και σύμφωνα με το πρόγραμμα εργασιών του Συμβουλίου Ασφαλείας θα συνεδριάσει στις 14 Ιουλίου κεκλεισμένων θυρών για να ενημερωθεί από τον απερχόμενο Ειδικό Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα Κόλιν Στιούαρτ.
Διαβάστε επίσης: Προσχέδιο Γκουτέρες - Κυπριακό: Ποια τα αναγκαία βήματα για εξεύρεση δρόμου προς τα εμπρός
Στην έκθεση για τις Καλές του Υπηρεσίες, ο γενικός γραμματέας εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξος για την προοπτική επιστροφή στις συνομιλίες χαρακτηρίζοντας ενθαρρυντικά τα βήματα που έγιναν στην άτυπη Διάσκεψη της Γενεύης αν και την ίδια ώρα αναγνωρίζει ότι η πρόοδος προς συνολική λύση παραμένει περιορισμένη.
«Επομένως, είναι σημαντικό να συνεργαστούμε για τα επόμενα βήματα, συμπεριλαμβανομένης της επικείμενης άτυπης συνάντησης σε διευρυμένη σύνθεση με τις πλευρές και τις εγγυήτριες δυνάμεις που αναμένεται στα τέλη Ιουλίου. Αναγνωρίζοντας τις συνεχιζόμενες διαφορές στις θέσεις [των δύο πλευρών] σχετικά με την ειρηνευτική διαδικασία, προτρέπω τα μέρη να συμμετάσχουν σε ουσιαστικές συζητήσεις, εκτός από πρωτοβουλίες οικοδόμησης εμπιστοσύνης», αναφέρει ο Γκουτέρες.
Ενώ εντύπωση προκαλεί η συμπερίληψη αναφοράς για τις διώξεις σφετεριστών ελληνοκυπριακών περιουσιών.
«Οι πολιτικές εντάσεις έχουν αυξηθεί εξαιτίας συλλήψεων ατόμων που κατηγορούνται για πώληση ή εμπορία ελληνοκυπριακών περιουσιών στο βορρά χωρίς την άδεια των εκτοπισμένων ιδιοκτητών», σημειώνει ο Γκουτέρες.
Χαρακτηρίζει επίσης αναγκαία τη διάνοιξη τεσσάρων σημείων διέλευσης και του φωτοβολταϊκού πάρκου, χωρίς να διευκρινίζει εξ υπαιτιότητας ποιας πλευράς δεν έχει προχωρήσει η υλοποίηση των δυο αυτών Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Προτροπές και επισημάνσεις
Στην έκθεση για την Ειρηνευτική Δύναμη ο Γενικός Γραμματέας μεταξύ άλλων κάνει λόγο για έλλειψή εμπιστοσύνης, στρατιωτικές εντάσεις και μονομερείς ενέργειες που συνεχίζουν να υπονομεύουν τις προσπάθειες για λύση, αν και αναφέρει ότι δεν σημειώθηκαν σοβαρές κρίσεις κατά μήκος της γραμμής αντιπαράθεσης.
Καταγράφηκαν 133 στρατιωτικές παραβιάσεις της νεκρής ζώνης και αυτό που προκαλεί έκπληξη είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με την Ουνφικύπ, οι 78 προέρχονται από την Εθνική Φρουρά και οι 55 από τις κατοχικές δυνάμεις.
«Είναι ευθύνη και των δυο πλευρών να σεβαστούν την ακεραιότητα της νεκρής ζώνης και να αποτρέψουν μη αδειοδοτούμενες δραστηριότητες και η διατήρηση της ειρήνης δεν μπορεί να επαφίεται μόνο στα Ηνωμένα Έθνη», ανέφερε ο Γκουτέρες.
Σημειώνονται, επίσης, οι συνεχιζόμενες παραβιάσεις των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας στο Βαρώσι, όπως τεχνικές παρεμβάσεις και εγκατάσταση καμερών, καθώς και περιορισμοί στην ελευθερία κίνησης της αποστολής της Ουνφικύπ, σε κρίσιμες περιοχές όπως το Βαρώσι και τα Στροβίλια.
Ειδική αναφορά γίνεται και στο μνημόνιο συναντίληψης για την Πύλα, που παραμένει σε εκκρεμότητα από το Νοέμβριο του 2023.
Το προσχέδιο της έκθεσης για τις Καλές Υπηρεσίες του Γενικού Γραμματέα συνοδεύεται από γραπτά σημειώματα του προέδρου Χριστοδουλίδη και του Ερσίν Τατάρ.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογραμμίζει τη δέσμευσή του στη διαδικασία για εξεύρεση λύσης στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Στον αντίποδα ο κατοχικός ηγέτης επαναλαμβάνει τον αδιάλλακτο εαυτό του απαιτώντας αναγνώριση της ισότιμης κυριαρχίας και του διεθνούς στάτους της αποσχιστικής οντότητας καθώς επίσης και της εγκαθίδρυσης απευθείας πτήσεων, εμπορίου και διεθνών σχέσεων.
Ως είθισται η Λευκωσία πριν κυκλοφορήσουν ως επίσημα έγγραφα οι εκθέσεις δεν προχωρεί σε οποιοδήποτε σχολιασμό του περιεχομένου τους.
Σήμερα η προσωπική απεσταλμένη του γενικού γραμματέα Μαρία Άνχελα Ολγκίν είχε συναντήσεις στο Παρίσι με το σύμβουλο του προέδρου Μακρόν για την Τουρκία και το γενικό διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών.