"Σε πολλά σημεία Κύπριοι και Βορειοηπειρώτες, έχουμε τον ίδιο πόνο και τα ίδια βάσανα", είπε ο Φρέντη Μπελέρης, Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο ant1live στο Στρασβούργο.
Ο βορειοηπειρώτης Ευρωβουλευτής, μίλησε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία, τους στόχους που ο ίδιος έχει με την παρουσία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλά και για την περίοδο που φυλακίστηκε από τον Έντι Ράμα. Ο κ. Μπελέρης, αναφέρθηκε επίσης στις σχέσεις Κύπρου-Βόρειας Ηπείρου καθώς, όπως μας τόνισε χαρακτηριστικά, "εσείς είσαστε το νότιο κομμάτι του Ελληνισμού, εμείς είμαστε το βόρειο".
Πώς επηρεάζει η πολιτική και κοινωνική κατάσταση στην Αλβανία την ελληνική μειονότητα;
Η ελληνική εθνική μειονότητα της Αλβανίας είναι η μόνη ελληνική εθνική αναγνωρισμένη μειονότητα, η οποία αποτελεί γεωγραφική συνέχεια του σημερινού ελλαδικού κράτους. Είναι μία μειονότητα η οποία, στο διάβα των αιώνων, έχει ταλαιπωρηθεί αρκετά. Είναι μια γηγενής μειονότητα η οποία είχε μια αναλαμπή το 1914, όταν είχαμε το αυτόνομο κράτος της Βορείου Ηπείρου για 6 μήνες.
Από εκεί και πέρα είμαστε υπό αλβανικό ζυγό. Πέρασαν τα 45 χρόνια της κομμουνιστικής δικτατορίας, όπου σχεδόν δεν είχαμε κανένα δικαίωμα, ούτε καν αυτό της ελεύθερης λατρείας προς τα Θεία.
Σήμερα στη Βόρειο Ήπειρο ακόμα δεν έχουν επιστραφεί οι περιουσίες οι οποίες έχουνε κρατικοποιηθεί τη δεκαετία του '60. Πρόσφατα ψηφίστηκε ένας νόμος προβληματικός για το δικαίωμα των μελών οποιασδήποτε μειονότητας στην Αλβανία να αυτοπροσδιορίζεται βάσει της Σύμβασης πλαισίου του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Σήμερα, στην Αλβανία, η πολιτική έκφραση μειονότητας δεν μπορεί ελεύθερα να εκφραστεί, πράγμα που φάνηκε ξεκάθαρα στην υπόθεσή μου.
Υπάρχουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που πιστεύετε ότι πρέπει να αναλάβει το ελληνικό κράτος για την προστασία των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας;
Το ελληνικό κράτος είναι ο μόνος φορέας που έχει κάνει όσα καλά έχουν γίνει για την εθνική ελληνική μειονότητα στην Αλβανία.
Το ελληνικό κράτος ήταν πάντα δίπλα μας. Πρέπει να ξέρετε ότι μετά τη δεκαετία του '90, σχεδόν ολόκληρη την ιατρική περίθαλψη των Βορειοηπειρωτών είχε αναλάβει το ελληνικό κράτος. Και εργασιακά δικαιώματα στην Ελλάδα είχαμε και διευκολύνσεις σε ό,τι αφορά στα χαρτιά μας με την παραμονή μας στην Ελλάδα. Έχουν γίνει αρκετά πράγματα.
Η Ελλάδα, όπως ξέρετε, είναι μια δημοκρατική χώρα. Το πρόβλημα είναι, πόσο το διεθνές περιβάλλον σήμερα της επιτρέπει να επεμβαίνει σε μια άλλη χώρα, όπως η Αλβανία, με σκοπό να γίνει υπερπροστατευτική.
Στην Αλβανία ένα από τα καλά πράγματα που υπάρχει είναι μια, ας την αποκαλέσουμε, θρησκευτική αρμονία. Δεν υπάρχει ισλαμικός φονταμενταλισμός.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πιστεύετε ότι μπορεί να κάνει κάτι;
Η Αλβανία γεωγραφικά και πολιτισμικά είναι Ευρώπη. Στην Αλβανία ένα από τα καλά πράγματα που υπάρχει είναι μια, ας την αποκαλέσουμε, θρησκευτική αρμονία. Δεν υπάρχει ισλαμικός φονταμενταλισμός.
Άρα, πολιτισμικά, θα πρέπει κάποια στιγμή να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι μισοί Αλβανοί πολίτες είναι μετανάστες και πολλοί απ’ αυτούς είναι ευρωπαίοι πολίτες.
Δυστυχώς από λάθη της αλβανικής πολιτικής σκηνής καθυστερεί η ένταξη. Η Αλβανία, κατά την άποψή μου, σήμερα που μιλάμε, βρίσκεται πολύ μακριά από αυτό που λέμε ευρωπαϊκό κράτος δικαίου, ευρωπαϊκό κεκτημένο. Όροι και κανόνες που θα πρέπει να διέπουν μια χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πώς βλέπετε το μέλλον της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, ειδικά σε σχέση με τη νεότερη γενιά;
Υπάρχει ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα, το δημογραφικό. Στα μέλη της ελληνικής εθνικής μειονότητας της Αλβανίας, αυτό είναι πιο έντονο γιατί τα χωριά είναι ορεινά και υπάρχει ένα κύμα μετανάστευσης, μετά τη δεκαετία του '90.
Όσο οι υποδομές και τα δικαιώματα δεν εξασφαλίζονται, όχι μόνο δεν υπάρχει κύμα επιστροφής αυτών των νέων, αλλά θα ζητάνε να φύγουν και αυτοί που έχουν απομείνει.
Ο βασικός παράγοντας που αδειάζει ο τόπος έχει να κάνει με τη μη απόδοση των περιουσιών. Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς να γίνει υγιής. Προχωρώντας τις ενταξιακές διαδικασίες, θα πιεστεί η αλβανική κυβέρνηση έτσι ώστε ο κόσμος να πάρει τις περιουσίες του. Τα πολλά ευρωπαϊκά χρήματα που θα ξεκινήσουν να εισρέουν στην Αλβανία θα καταμεριστούν, αν όχι ευνοϊκά για μας, με μια ισότητα. Κάποια από αυτά τα λεφτά θα έρθουν και στο νότο, στα μέρη όπου διαμένει η μειονότητα.
Είναι κάποιες από τις πρωτοβουλίες, κάποιες από τις κινήσεις που πρέπει να γίνουν, έτσι ώστε να μείνει αυτός ο κόσμος που ζει σήμερα εκεί και να υπάρξει ενδεχομένως και ένα κύμα επιστροφής.

Πιστεύετε ότι η φυλάκισή σας ήταν πολιτικά υποκινούμενη; Και, αν ναι, ποιο ήταν το μήνυμα που ήθελαν να στείλουν;
Ο Δήμος Χειμάρρας είναι η πιο πλούσια περιοχή και με τις μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης στον χώρο του τουρισμού. Η Αλβανία έχει μια μικρή ακτογραμμή που το 1/3 της ανήκει στο Δήμο Χειμάρρας.
Αυτές οι περιουσίες ανήκουν στους γηγενείς Έλληνες κατοίκους και δεν έχουν επιστραφεί. Ο κ. Ράμα, αυτές τις περιουσίες, τις ήθελε. Το ίδιο και τους εκλογικούς του φίλους και πελάτες. Εκεί γίνεται ένα τεράστιο, κατά δημοσιεύματα του αλβανικού τύπου και της αντιπολίτευσης, ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Όπως ενδεχομένως ξέρετε, ο κ. Ράμα είναι εναγκαλισμένος με τον κ. Ερντογάν. Και είναι το μακρύ του χέρι στα Βαλκάνια.
Το να με άφηνε εμένα να διοικήσω αυτό τον Δήμο, δεν είναι ότι θα άλλαζαν πάρα πολλά πράγματα με μια κεντρική κυβέρνηση εχθρική. Ο κ. Ράμα έχει τακτική με υπουργικές αποφάσεις να αφαίρει και κάθε μέρα μια εξουσία από τους Δήμους.
Αυτό που δεν ήθελε ήταν να μη βγουν στη φόρα οι κλεψιές και οι παρανομίες. Δηλαδή δεν ήθελε καν τη διαφάνεια. Αυτό θα μπορούσα να το κάνω.
Πώς σας επηρέασε προσωπικά και πολιτικά αυτή η εμπειρία;
Κοιτάξτε να δείτε, εγώ έκατσα 16 μήνες φυλακή. Είναι πάρα πολύ δύσκολο για τον κάθε άνθρωπο να περιορίζεται. Φανταστείτε ότι μένουμε τρεις μέρες λόγω κάποιας αρρώστιας και δυσανασχετούμε.
Αλλά εμένα δεν με πείραξε αυτό. Με πείραξε ότι μια χώρα στην καρδιά της Ευρώπης, μπόρεσε να μην κάνει σεβαστή την ετυμηγορία του χειμαρριώτικου λαού και να μη με αφήσει να ασκήσω την εξουσία που πήρα από το λαό.
Σε αυτήν την τεράστια αδικία, περίμενα πιο πολλά από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από τον διεθνή παράγοντα, και δυστυχώς αυτό δεν υπήρξε. Η μεγαλύτερη απογοήτευσή μου είναι που δεν με άφησε να ασκήσω τα δικαιώματά μου και δεν πίεσε όσο θα έπρεπε τον διεθνή παράγοντα.
Ο κ. Ράμα, με πραξικοπηματικές μεθόδους, μου στέρησε αυτό που μου έδωσε ο λαός με τη ψήφο

Αυτή είναι η Ελλάδα. Και με τον Ελληνισμό δεν μπορεί να παίζει κανείς.
Ποιοι είναι οι βασικοί σας στόχοι ως ευρωβουλευτής, είτε αυτοί αφορούν τη Βόρεια Ήπειρο,είτε την Ελλάδα και γενικότερα την ΕΕ;
Όπως είπα, ο κ. Ράμα, με πραξικοπηματικές μεθόδους μου στέρησε αυτό που μου έδωσε ο λαός με τη ψήφο. Δείχνοντας ότι στη χώρα του είναι κυρίαρχος, ελέγχει τη δικαιοσύνη και κάνει ότι θέλει.
Εδώ ακριβώς ήρθε ο Έλληνας πρωθυπουργός, τον οποίο και ευχαριστώ ξανά, που με έχρισε υποψήφιο. Ο ελληνικός λαός με τίμησε με την ψήφο του και μου όρισε να γίνω ευρωβουλευτής.
Η πράξη αυτή του πρωθυπουργού, έδειξε ότι υπάρχει μια άλλη χώρα, επίσης κυρίαρχη, πιο δυνατή από την Αλβανία, πυλώνας σταθερότητας στην νοτιοανατολική Μεσόγειο. Αυτή είναι η Ελλάδα. Και με τον Ελληνισμό δεν μπορεί να παίζει κανείς.
Σήμερα, εδώ που βρίσκομαι, με μεγαλύτερη δύναμη, θα ανάψω πιο πολλούς προβολείς ώστε να φωτίσω τις αδικίες και την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που γίνονται όχι μόνο στα μέλη της ελληνικής μειονότητας αλλά στο σύνολο του αλβανικού λαού.
Πρέπει να ξέρετε ότι ο κ. Ράμα έχει φυλακίσει όλη την αντιπολίτευση. Οι τίμιες και δημοκρατικές εκλογές είναι ζητούμενο στην Αλβανία. Για όλα αυτά τα θέματα θα παλέψω. Για να τα φωτίσω και να τα αναχαιτίσω όσο μπορώ με τις δυνάμεις μου, σε ό,τι αφορά τη Βόρειο Ήπειρο και την Αλβανία.
Τώρα, σε ό,τι αφορά τα εθνικά μας θέματα, όπως ξέρετε, είμαι εκλεγμένος με τη Νέα Δημοκρατία και είμαι μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Στο πλαίσιο αυτών των πολιτικών θα συμβάλω για αυτό που παλεύει η πολιτική μας οικογένεια.
Εσείς είσαστε το νότιο κομμάτι του Ελληνισμού, εμείς είμαστε το βόρειο. Σε πολλά σημεία έχουμε τον ίδιο πόνο, τα ίδια βάσανα, έχουμε τον ξεριζωμό.
Υπάρχουν κοινά σημεία στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Βορειοηπειρώτες και οι Κύπριοι;
Εσείς είσαστε το νότιο κομμάτι του Ελληνισμού, εμείς είμαστε το βόρειο. Σε πολλά σημεία έχουμε τον ίδιο πόνο, τα ίδια βάσανα, έχουμε τον ξεριζωμό.
Οι δεσμοί δεν είναι από τώρα. Θέλω να πω μέσα από αυτή τη συνέντευξη πως στην πιο ένδοξη ιστορία της Βορείου Ηπείρου, του αυτονομικού αγώνα, υπήρξαν 10 κύπριοι εθελοντές, οι οποίοι μετά τη λήξη των βαλκανικών πολέμων ήρθαν και πολέμησαν μαζί μας. Στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρχαν 5.000-6.000 κύπριοι αδελφοί, οι οποίοι ήρθαν και πολέμησαν εναντίον των Ιταλών στα βουνά της Βορείου Ηπείρου.
Το 1985 το Σπίτι της Κύπρου, βοήθησε τους βορειοηπειρώτες και κάναμε μια προσφυγή στον ΟΗΕ για τα δικαιώματά μας. Μετά το 1990, με την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, η Ένωση Τραπεζικών Υπαλλήλων Κύπρου, ήρθε στη Βόρεια Ήπειρο και πήρε 270 παιδιά να κάνουν Χριστούγεννα ελεύθερα για πρώτη φορά στην Κύπρο. Αγκαλιάστηκαν από το κυπριακό λαό.
Από το Γενάρη του 1994 μέχρι και τον Ιούνιο έχω ζήσει στην Κύπρο, στη Λευκωσία. Ξέρω καλά την ιστορία της Κύπρου και τι είχε περάσει αυτό το νησί.
Το 1993 το ελληνικό κράτος ίδρυσε το ίδρυμα ομογενών Αποκατάστασης Παλιννοστούντων και ένας Ελληνοκύπριος ήταν τότε Πρόεδρος.
Τότε συγκροτήθηκε ο Παγκύπριος Φορέας Βοήθειας Βορειοηπειρωτών. Αυτοί φέρανε τότε στην Κύπρο 100 Βορειοηπειρώτες με σκοπό να τους εκπαιδεύσουν σε διάφορα επαγγέλματα και να τους δώσουν εξοπλισμό και να επιστρέψουν στη Βόρεια Ήπειρο. Ήταν μια πρωτοπόρα πρωτοβουλία και πολύ σημαντική.
Ένας από αυτούς τους 100 ήμουνα εγώ. Από το Γενάρη του 1994 μέχρι και τον Ιούνιο έχω ζήσει στην Κύπρο, στη Λευκωσία. Ξέρω καλά την ιστορία της Κύπρου και τι είχε περάσει αυτό το νησί. Το ζήτημα της εισβολής και παράνομης κατοχής. Αυτά είναι λίγα από αυτά που μας συνδέουν. Κυρίως όμως, μας συνδέει, όπως λέει και ένας φίλος, το δάκρυ. Ο πόνος και το δάκρυ της προσφυγιάς και της σκλαβιάς.
