Ορόσημο θεωρείται η Προεδρική Διακήρυξη του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν που εκδόθηκε πριν από λίγο και εμβαθύνει τη συνεργασία Κύπρου – ΗΠΑ.
Η απόφαση αυτή έχει άμεσο αντίκτυπο στην αμυντική ενίσχυση της χώρας μας και τον εκσυγχρονισμό της Εθνικής Φρουράς, καθώς προβλέπει τη δυνατότητα προμήθειας αμυντικού υλικού είτε δωρεάν είτε σε ιδιαίτερα χαμηλό κόστος απευθείας από την Αμερικανική Κυβέρνηση και επίσης επιτρέπει πρόσβαση σε απόκτηση υλικών από πλεονάζοντα αποθέματα των ΗΠΑ, καθώς και συμμετοχή στα προγράμματα εκπαίδευσης και υποστήριξης ικανοτήτων που αφορούν την επιχειρησιακή ετοιμότητα για τη διαχείριση θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων.
Συγκεκριμένα πρόκειται για τρία προγράμματα που αφορούν:
1. FOREIGN MILITARY SALES
Πρόγραμμα απόκτησης στρατιωτικού εξοπλισμού από ΚΔ απευθείας από κυβέρνηση ΗΠΑ. Με αυτό τον τρόπο παρακάμπτονται οι ιδιωτικές εταιρείες με αποτέλεσμα οι απευθείας αγορές να είναι συμφέρουσες οικονομικά. Επίσης χαμηλό κόστος θα προκύπτει και για ζήτημα συντήρησης και εκπαίδευσης. Σημαντικά θα είναι και τα οφέλη για την εκπαίδευση του προσωπικού επί των συγκεκριμένων οπλικών συστημάτων και μέσο κοινών ασκήσεων, αφού ενισχύεται η συμβατότητα και η επιχειρησιακή δια δραστικότητα μεταξύ των δύο στρατών.
2. Excess Defense Articles
Η Εθνική Φρουρά θα έχει πλέον πρόσβαση και δυνατότητα α απόκτησης στρατιωτικού υλικού που οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ βγάζουν ως πλεονασματικό. Ως γνωστών το συγκεκριμένο υλικό διατίθεται από τις ΗΠΑ σε φίλες χώρες δωρεάν η σε χαμηλές τιμές απευθείας από την αμερικανική κυβέρνηση.
3. Title 10 security assistance program
Τρίτο σημείο αφορά την παροχή εκπαίδευσης και εξοπλισμού σε ειδικούς τομείς όπως αυτούς που αφορούν θέματα τρομοκρατίας ή προστασίας θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων.
Η υλοποίηση του προγράμματος θα παρακολουθείται από το State Department όπου θα εγκρίνει τα αιτήματα που θα υποβάλλονται.
Πρόκειται για πολύπλοκες διαδικασίες ωστόσο υπάρχει αμερικανική δέσμευση ότι τουλάχιστον το πρώτο διάστημα θα υπάρχει συνδρομή και καθοδήγηση. Πρόκειται για πολύ σημαντική εξέλιξη που ενισχύει την αποτρεπτική δυνατότητα ΕΦ και έρχεται να προστεθεί και στην ετήσια άρση του εμπάργκο πώλησης αμερικανικών όπλων στις κυπριακές ένοπλες δυνάμεις.
Διπλωματικές αναφορές κάνουν λόγω για αναγνώριση από πλευράς ΗΠΑ του ρόλου κλειδί της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή ως πυλώνα ασφάλειας και σταθερότητας, τις αμοιβαίες επωφελείς διμερείς σχέσεις, οι οποίες όπως όπως αναφέρουν «κτίστηκαν» με κόπο και επίπονη προσπάθεια. Ενδεικτικά σημειώνουν τη συνεργασία για τον ανθρωπιστικό διάδρομο «Αμάλθεια», τις κοινές ασκήσεις που πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο διάστημα και τη συνεννόηση για διάφορες επιχειρήσεις όπως της εκκένωσης ξένων υπηκόων από εμπόλεμες περιοχές στο πλαίσιο της εφαρμογής του σχεδίου «Εστία».
Σχέσεις που επικυρώθηκαν με την υπογραφή του Στρατηγικού Διαλόγου Κύπρου – ΗΠΑ και εν συνεχεία της συνάντησης του προέδρου Χριστοδουλίδη με τον πρόεδρο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο.
Σημειώνεται επίσης ότι αναμένεται να προκύψουν αντιδράσεις από τουρκικής πλευράς, αν και θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι η αμερικανική πλευρά ενημέρωσε την Άγκυρα ότι επίκεται η συγκεκριμένη εξέλιξη.
