Ποιο είναι το ευρωπαϊκό σώμα για το οποίο θα ψηφίσουμε στις 9 Ιουνίου; Ποιες είναι οι αρμοδιότητες του και πως μπορεί να επηρεάσεις τις αποφάσεις, τις πολιτικές και την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Σε ποιες πολιτικές ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου συμμετέχουν οι 6 Κύπριοι Ευρωβουλευτές; Αυτή τη βδομάδα, ο ant1live δίνει τις απαραίτητες πληροφορίες ούτως ώστε οι αναγνώστες να γνωρίσουν τον μοναδικό ευρωπαϊκό θεσμό που εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί το μοναδικό σώμα που εκλέγεται άμεσα από τους πολίτες και έχει νομοθετική, εποπτική και δημοσιονομική αρμοδιότητα. Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανέρχονται στα 705, ενώ από τις επόμενες Ευρωεκλογές αυξάνονται στα 720 και η θητεία είναι 5ετής. Ο αριθμός των ευρωβουλευτών για κάθε χώρα είναι γενικά ανάλογος του πληθυσμού της, αλλά ισχύει η αρχή της φθίνουσας αναλογικότητας: καμία χώρα δεν μπορεί να έχει λιγότερους από 6 ή περισσότερους από 96 βουλευτές.
Ακολουθεί ο αριθμός των ευρωβουλευτών που θα εκλεγούν σε κάθε χώρα στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2024:
Γερμανία 96, Γαλλία 81, Ιταλία 76, Ισπανία 61, Πολωνία 53, Ρουμανία 33, Ολλανδία 31, Βέλγιο 22, Ελλάδα 21, Τσεχία 21, Σουηδία 21, Πορτογαλία 21, Ουγγαρία 21, Αυστρία 20, Βουλγαρία 17, Δανία 15, Φινλανδία 15, Σλοβακία 15, Ιρλανδία 14, Κροατία 12, Λιθουανία 11, Σλοβενία 9, Λετονία 9, Εσθονία 7, Κύπρος 6, Λουξεμβούργο 6, Μάλτα 6.
Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι η Ρομπέρτα Μετσόλα ενώ οι Κύπριοι Ευρωβουλευτές είναι 6. Οι Λουκάς Φουρλάς, Ελένη Σταύρου, Γιώργος Γεωργίου, Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, Κώστας Μαυρίδης και Δημήτρης Παπαδάκης.
Οι ευρωβουλευτές συγκροτούν ομάδες με βάση την πολιτική τους τοποθέτηση και όχι την εθνικότητά τους: Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα(Χριστιανοδημοκράτες), Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Renew Europe, Ομάδα των Πρασίνων / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία, Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας, Ομάδα της Αριστεράς. Κάθε ομάδα έχει τουλάχιστον 23 ευρωβουλευτές από τουλάχιστον το ένα τέταρτο των χωρών της ΕΕ.
Οι Ευρωβουλευτές του ΔΗΣΥ Λουκάς Φουρλάς και Ελένη Σταύρου συμμετέχουν στην ομάδα του ΕΛΚ, ο Γιώργος Γεωργίου και ο Νιαζί Κιζίλγιουερκ συμμετέχουν στην Ομάδα της Αριστεράς ενώ οι Κωνσταντίνος Μαυρίδης και Δημήτρης Παπαδάκης συμμετέχουν στην Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών.
Η σύσταση του Ευρωκοινοβουλίου χρονολογείται το 1952, ως Κοινή Συνέλευση Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα ενώ το 1962 μετασχηματίστηκε στο Ευρωκοινοβούλιο και το 1979 έγιναν οι πρώτες άμεσες εκλογές. Οι Ευρωεκλογές του 2024 θα διεξαχθούν στις 6-9 Ιουνίου.
Οι εκλογές διεκδικούνται από εθνικά πολιτικά κόμματα, αλλά μόλις εκλεγούν οι ευρωβουλευτές οι περισσότεροι επιλέγουν να γίνουν μέλη πολιτικών ομάδων. Τα περισσότερα εθνικά κόμματα είναι συνδεδεμένα με ένα πανευρωπαϊκό πολιτικό κόμμα.
Οι εκλεγμένοι ευρωβουλευτές εργάζονται για να σχηματίσουν πολιτικές ομάδες. Στην πρώτη σύνοδο ολομέλειας του νέου Κοινοβουλίου, οι ευρωβουλευτές συνεδριάζουν και εκλέγουν τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σε επόμενη σύνοδο, το Κοινοβούλιο θα εκλέξει τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αργότερα θα αξιολογήσει και θα εγκρίνει το Σώμα των Επιτρόπων στο σύνολό του.
Η/Ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου εκπροσωπεί στα άλλα όργανα της ΕΕ και στον έξω κόσμο τον θεσμό ενώ έχει τον τελευταίο λόγο στην έγκριση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Οι εργασίες του Κοινοβουλίου σε δύο στάδια: Οι επιτροπές για την προετοιμασία της νομοθεσίας και οι σύνοδοι ολομέλειας για την έγκριση της νομοθεσίας.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει 20 επιτροπές και τρεις υποεπιτροπές, όπου καθεμιά ασχολείται με συγκεκριμένο τομέα πολιτικής. Οι επιτροπές εξετάζουν νομοθετικές προτάσεις, ενώ οι βουλευτές από τις πολιτικές ομάδες μπορούν να προτείνουν τροποποιήσεις ή να απορρίψουν το νομοσχέδιο. Τα θέματα αυτά συζητούνται προηγουμένως και στο πλαίσιο των πολιτικών ομάδων.
Στις ολομέλειες του Ευρωκοινοβουλίου οι βουλευτές συνεδριάζουν με σκοπό την τελική ψηφοφορία για τα νομοσχέδια και τις τροποποιήσεις. Συνήθως η σύνοδος ολομέλειας πραγματοποιείται στο Στρασβούργο για τέσσερις ημέρες κάθε μήνα, αλλά μερικές φορές πραγματοποιούνται συμπληρωματικές σύνοδοι στις Βρυξέλλες.
Ο Λουκάς Φουρλάς συμμετέχει ως μέλος στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και στην Αντιπροσωπεία στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Τουρκίας. Η Ελένη Σταύρου συμμετέχει στην Επιτροπή Ανάπτυξης, στην Επιτροπή Προϋπολογισμών, στην Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού, στην Αντιπροσωπεία στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Μεξικού και στην Αντιπροσωπεία στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση ΕΕ - Λατινικής Αμερικής.
Ο Γιώργος Γεωργίου συμμετέχει στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και στην Αντιπροσωπεία στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Τουρκίας. Ο Νιαζί Κιζίλγιουρεκ συμμετέχει στην Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας, στην Αντιπροσωπεία στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Χιλής και στην Αντιπροσωπεία για τις σχέσεις με την Παλαιστίνη.
Ο Κώστας Μαυρίδης συμμετέχει στην Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, στην Αντιπροσωπεία στη Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Τουρκίας και στην Αντιπροσωπεία στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση της Ένωσης για τη Μεσόγειο. Ο Δημήτρης Παπαδάκης συμμετέχει στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, στην Αντιπροσωπεία στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-Μαυροβουνίου, στην Αντιπροσωπεία στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΟΚΑΚΕ-ΕΕ και στην Αντιπροσωπεία στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση Αφρικής-ΕΕ.
Το Ευρωκοινοβούλιο, έχει νομοθετικές αρμοδιότητες. Εγκρίνει πράξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με το Συμβούλιο της ΕΕ, με βάση προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αποφασίζει για διεθνείς συμφωνίες, για θέματα διεύρυνσης, εξετάζει το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής και της ζητά να υποβάλλει νομοθετικές προτάσεις.
Επίσης, έχει εποπτικές αρμοδιότητες. Ασκεί δημοκρατικό έλεγχο σε όλα τα όργανα της ΕΕ ενώ εκλέγει τον/την πρόεδρο της Κομισιόν και την εγκρίνει ως σώμα. Έχει τη δυνατότητα να καταθέσει «πρόταση μομφής» υποχρεώνοντας την Επιτροπή σε παραίτηση. Χορηγεί την τελική έγκριση για τον τρόπο με τον οποίο εκτελέστηκε ο προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξετάζει αναφορές πολιτών και συγκροτεί εξεταστικές επιτροπές ενώ συζητά η νομισματική πολιτική με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Υποβάλει ερωτήσεις στην Επιτροπή και το Συμβούλιο ενώ εκτελεί χρέωση παρατηρητή σε εκλογικές διαδικασίες.
Ακόμα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει δημοσιονομικές αρμοδιότητες καθώς καταρτίζει τον προϋπολογισμό μαζί με το Συμβούλιο και εγκρίνει τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, το «Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο».
