Η έγκριση της αναθεώρησης του τρέχοντος προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ολοκλήρωση των εργασιών πριν από την επίσημη υιοθέτηση του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, καθώς και άλλων νομοθεσιών που εκκρεμούν, και η διαμόρφωση της Στρατηγικής Ατζέντας της ΕΕ για την επόμενη πενταετία θα απασχολήσουν την εξάμηνη Βελγική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.
Η Βελγική Προεδρία, η οποία ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου, εγκαινιάστηκε επίσημα την Παρασκευή και ολοκληρώνεται στις 30 Ιουνίου, συμπίπτει με την προεκλογική εκστρατεία και τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών στις 6 - 9 Ιουνίου, αλλά και με τις βελγικές ομοσπονδιακές εκλογές της 9ης Ιουνίου. Πρόκειται για τη δεύτερη στο «τρίο» Προεδριών που ξεκίνησε το δεύτερο μισό του 2023 με την Ισπανική Προεδρία, και θα ολοκληρωθεί το δεύτερο μισό του 2024 με την Ουγγαρία.
Η εκάστοτε Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ έχει τον ρόλο της διοργάνωσης των Συμβουλίων των Υπουργών των κρατών μελών και του ορισμού της ατζέντας των συναντήσεων των διεργασιών. Έτσι, αν και εθιμοτυπικά τηρεί ουδέτερη στάση στα θέματα πολιτικής, η κάθε Προεδρία έχει καίριο ρόλο στη διαμόρφωση της μακροπρόθεσμης ατζέντας της ΕΕ, ιδιαίτερα κατά τους 18 μήνες που καλύπτει το «τρίο» στο οποίο συμμετέχει.
Οι έξι προτεραιότητες της Βελγικής Προεδρίας της ΕΕ όπως ανακοινώθηκαν πρόσφατα από τον Βέλγο Πρωθυπουργό Αλεξάντερ Ντε Κρόο είναι:
- η υπεράσπιση του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και της ενότητας της ΕΕ, εστιάζοντας σε πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή των νέων μέσω της εκπαίδευσης και της κινητικότητας, καθώς και την ενεργό στήριξη στις διαδικασίες ένταξης των υποψήφιων χωρών,
- η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ λόγω του γεωπολιτικού περιβάλλοντος και των νέων τεχνολογιών, στη βιομηχανία, στον ψηφιακό τομέα και στην καινοτομία,
- η προώθηση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, ιδιαίτερα στους τομείς της ενέργειας και της βιωσιμότητας, μέσω μεταξύ άλλων νέων τεχνολογιών,
- ενίσχυση της κοινωνικής ατζέντας και των προτεραιοτήτων της ΕΕ στην υγεία, μέσω της ισχυροποίησης του ρόλου του κοινωνικού διαλόγου, και αξιολόγηση της ετοιμότητας αντιμετώπισης κρίσεων,
- προστασία των ανθρώπων και των συνόρων, επικεφαλίδα που παραπέμπει στην ολοκλήρωση των νομοθεσιών για το άσυλο και τη μετανάστευση, καθώς και τη στενότερη συνεργασία με αφρικανικές χώρες, την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, αλλά και θέματα άμυνας και ασφάλειας μέσω και της βιομηχανίας, και
- την προώθηση της «παγκόσμιας Ευρώπης» εν μέσω των σημερινών προκλήσεων κατά της πολυμερούς διεθνούς τάξης, αξιοποιώντας πιο ενεργά τις οικονομικές και αμυντικές δυνατότητες της ΕΕ, μεταξύ άλλων και μέσω του εμπορίου.
Υπενθυμίζεται ότι η Κύπρος άσκησε την Προεδρία μια φορά, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2012 (σε τρίο» και μετά την Πολωνία και τη Δανία). Η επόμενη Προεδρία της Κύπρου είναι προγραμματισμένη για το πρώτο μισό του 2026, μετά ξανά από την Πολωνία και τη Δανία (πρώτο και δεύτερο μισό του 2025).
