Σε εξέλιξη βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες επαφές μεταξύ αξιωματούχων της Κυβέρνησης του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας ενόψει του ενδεχομένου εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο χωρών, μετέδωσε χθες στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων η κρατική ισραηλινή τηλεόραση, επικαλούμενη καλά πληροφορημένες διπλωματικές πηγές. Ωστόσο, τονίσθηκε ότι το ακριβές περιεχόμενο των συναντήσεων εργασίας δεν είναι δημοσιοποιήσιμο. Παράλληλα, συνεχίζονται οι παρασκηνιακές συνομιλίες μεταξύ Ριάντ και Ουάσιγκτον σχετικά με το αίτημα της Σαουδικής Αραβίας να της επιτραπεί να αναπτύξει πυρηνικό πρόγραμμα για ειρηνικούς σκοπούς με αμερικανική τεχνογνωσία, αίτημα που εξ αρχής είχε τεθεί ως όρος προκειμένου η σαουδαραβική πλευρά να αποδεχθεί να εξομαλύνει τις διπλωματικές της σχέσεις με το Ισραήλ.
Συγκεκριμένα, το ζήτημα της λειτουργίας πυρηνικών εγκαταστάσεων σε σαουδαραβικό έδαφος και με τεχνική βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών, απασχολεί και την ισραηλινή πλευρά. Σύμφωνα με την κρατική ισραηλινή τηλεόραση, στενοί συνεργάτες του Πρωθυπουργού Νετανιάχου δεν είναι αρνητικοί στο να συμφωνηθεί οι ΗΠΑ να παρέχουν τεχνική βοήθεια για την ανάπτυξη ενός σαουδαραβικού πυρηνικού προγράμματος. Ωστόσο, σύμφωνα με ισραηλινές διπλωματικές πηγές, αυτό το διάστημα έχουν τεθεί στο τραπέζι συγκεκριμένες ιδέες για να καταστεί δυνατόν κάτι τέτοιο, προκειμένου να μην αφεθεί η Σαουδική Αραβία να προβεί σε εμπλουτισμό ουρανίου κατά ποσοστό που θα της επιτρέψει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Μία από τις προτάσεις που εξετάζονται είναι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις που θα βρίσκονται επί σαουδαραβικού εδάφους είτε να λειτουργούν και φυλάσσονται από αμερικανικό προσωπικό, είτε από προσωπικό τρίτης χώρας. Άλλη πρόταση που συζητείται είναι η λειτουργία του πυρηνικού εργοστασίου να γίνεται με σύστημα τηλεκατεύθυνσης ή ακόμα και να ορισθεί αμερικανική στρατιωτική δύναμη που θα το διευθύνει επί τόπου.
Όπως αναφέρουν ισραηλινές κυβερνητικές πηγές υπό τον όρο της ανωνυμίας, σκοπός των ιδιαίτερων προϋποθέσεων που συζητούνται μεταξύ Ριάντ και Ουάσιγκτον αυτό το διάστημα είναι «να μην δοθεί η δυνατότητα στους Σαουδάραβες να κάνουν ό,τι περνάει από το μυαλό τους», όταν πλέον οι πυρηνικές εγκαταστάσεις επί του εδάφους τεθούν σε λειτουργία.
Η κρατική ισραηλινή τηλεόραση μετέδωσε χθες βράδυ ότι, ενώ επικρατεί κλίμα συναίνεσης από το περιβάλλον του Βενιαμίν Νετανιάχου, θεωρώντας ότι οι πυρηνικές δυνατότητες που θα παράσχουν οι ΗΠΑ προς το Ριάντ δεν θα φτάσουν στο σημείο να επιτρέψουν την παραγωγή πυρηνικού οπλισμού, ορισμένοι εμπειρογνώμονες εκφράζουν την άποψη ότι «ένας τέτοιος κίνδυνος δεν είναι δυνατόν να εμποδιστεί παντελώς», ως επίσης και ότι «εάν δοθεί αυτή η δυνατότητα στην σαουδαραβική πλευρά, τότε και άλλες χώρες της περιοχής θα θελήσουν να αποκτήσουν και εκείνες πυρηνική τεχνολογία είτε από τις ΗΠΑ, είτε ακόμα και από άλλες χώρες».
Παράλληλα, ασχολίαστη μεταδόθηκε από τα ισραηλινά ΜΜΕ η πληροφορία του διεθνούς ειδησεογραφικού δικτύου Bloomberg, σύμφωνα με την οποία η Ουάσιγκτον εξετάζει να θεσπισθούν δύο επικαιροποιημένες συμφωνίες διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας αφ’ ενός με τη Σαουδική Αραβία και αφ’ ετέρου με το Ισραήλ, οι οποίες ουσιαστικά θα συντονίζουν τους αμυντικούς περιφερειακούς σχεδιασμούς τόσο του Ισραήλ όσο και της Σαουδικής Αραβίας στο πλαίσιο της εξομάλυνσης των μεταξύ τους διπλωματικών σχέσεων.
Αφορμή για το έντονο δημοσιογραφικό ενδιαφέρον που εκδηλώνεται στο Ισραήλ τα τελευταία εικοσιτετράωρα γύρω από την πιθανότητα της εξομάλυνσης των σχέσεών του με τη Σαουδική Αραβία στάθηκε η προχθεσινή τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε ο διάδοχος του θρόνου και ισχυρός άνδρας του Ριάντ, πρίγκιπας Μωχάμαντ Μπιν Σαλμάν, στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο Fox News, ο οποίος μεταξύ άλλων δήλωσε ότι η σαουδαραβική πλευρά «ουδέποτε διέκοψε τις επαφές της με τις ΗΠΑ με σκοπό την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ».
«Οι συνομιλίες πηγαίνουν καλά και κάθε μέρα ερχόμαστε ολοένα και πιο κοντά (σ.σ. προς τον στόχο της εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ). Για πρώτη φορά φαίνεται ότι τα πράγματα προχωρούν σοβαρά. Για να δούμε πώς θα πάμε μέχρι τέλους», δήλωσε ο πρίγκιπας διάδοχος στο Fox News, προσθέτοντας ότι «οι Αμερικανοί μας πρότειναν να συστήσουμε διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ και η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι σε θέση να αναλάβει σημαντικό ρόλο σε μία τέτοια συμφωνία που θα είναι η σημαντικότερη συμφωνία μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου».
Από την άλλη, Σαουδάραβας αξιωματούχος που φέρεται να βρίσκεται στο στενό περιβάλλον της βασιλικής οικογένειας, μιλώντας στην κρατική ισραηλινή τηλεόραση υπό τον όρο της ανωνυμίας, τόνισε ότι «θα είναι πολύ δύσκολο για τη Σαουδική Αραβία να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Ισραήλ χωρίς αυτή η εξέλιξη να συνοδευτεί από παροχές του Ισραήλ προς τους Παλαιστινίους».
«Δεν είναι λογικό οι Σαουδάραβες να προχωρήσουν σε ένα τέτοιο βήμα εάν το Ισραήλ παραμείνει αμετακίνητο στις θέσεις του. Η Σαουδική Αραβία κατέχει ηγετικό ρόλο στον αραβικό και στον μουσουλμανικό κόσμο και εάν υποτεθεί ότι υπάρχει καλή θέληση εκ μέρους της, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι δεν πρόκειται για κάτι που θα γίνει εύκολα», φέρεται να κατέληξε στις δηλώσεις του προς το ισραηλινό κρατικό μέσο ο Σαουδάραβας αξιωματούχος.
Στο Ισραήλ και σε ενδοκυβερνητικό επίπεδο, εκφράζονται ενδοιασμοί εκ μέρους των εθνοθρησκευτικών κομμάτων της ακροδεξιάς που συμμετέχουν στην κυβέρνηση Νετανιάχου, κυρίως ως προς την απαίτηση του Ριάντ να γίνουν ισραηλινές υποχωρήσεις έναντι των Παλαιστινίων. Συγκεκριμένα, σε συνέντευξη που παραχώρησε χθες βράδυ ο Υπουργός Εθνικής Ασφαλείας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, στον τηλεοπτικό σταθμό «Κανάλι 14» που εκφράζει τις δεξιότερες ενδοκυβερνητικές τάσεις, τόνισε ότι «δεν είναι αντίθετος στο ενδεχόμενο της εξομάλυνσης των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία, αρκεί να μην οδηγηθεί το Ισραήλ σε υποχωρήσεις που θα περιορίσουν την εθνική κυριαρχία». Παράλληλα, το ίδιο τηλεοπτικό κανάλι επικαλέστηκε ανώτατη διπλωματική πηγή, προσκείμενη στον Πρωθυπουργό Νετανιάχου, που τόνισε πως «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύονται υπέρμετρα από τη νομοθεσία περί μη εξάπλωσης πυρηνικών όπλων, γεγονός που θα καταστήσει αμφίβολο κατά πόσον θα καταστεί δυνατή η παροχή αμερικανικής πυρηνικής τεχνογνωσίας προς την Σαουδική Αραβία».
«Αυτό είναι ένα δεδομένο που αντιλαμβάνεται και ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός και για αυτόν το λόγο δήλωσε ότι το Ισραήλ βρίσκεται σε πλήρη συντονισμό με την αμερικανική πλευρά για το συγκεκριμένο ζήτημα», δήλωσε ο Ισραηλινός αξιωματούχος υπό τον όρο της ανωνυμίας στο «Κανάλι 14».
