Συναντήσεις με κρατικούς αξιωματούχους είχε σήμερα η επιτροπή του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου αναφορικά με τις καταγγελίες για παρακολουθήσεις και λογισμικά που εξυπηρετούν αυτό τον σκοπό. Αφού τα μέλη της ειδικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου συναντήθηκαν σχεδόν με όλους τους εμπλεκόμενους χθες και σήμερα, τα βλέμματα στράφηκαν στην κοινή συνεδρία με τους Βουλευτές των Επιτροπών Θεσμών και Νομικών της Βουλής, η οποία ολοκληρώθηκε γύρω στη 1:20 το μεσημέρι. Σε κάποια στιγμή της συνεδρίας σημειώθηκε ένταση όταν ευρωβουλεύτρια ανέφερε ότι μετά από συνομιλία με κύπριο δημοσιογράφο διαπίστωσε ότι οι πλείστοι των βουλευτών μπορεί να είναι διεφθαρμένοι.
Κατά τη συνεδρίαση στη Βουλή διατυπώθηκαν αρκετές ερωτήσεις και εκπρόσωποι των κομμάτων κατέθεσαν τις θέσεις τους ενώπιον της επιτροπής.
Ζητήθηκαν διευκρινίσεις για το ποιος είναι ο λόγος που η Κύπρος θεωρείται ελκυστικός προορισμός για δραστηριοποίηση εταιριών που έχουν να κάνουν με λογισμικά παρακολουθήσεων, διατυπώθηκαν επίσης απορίες σε σχέση με το θεσμικό και νομικό πλαίσιο που διέπει την δραστηριότητα των εταιριών. Μάλιστα, κατά την συνεδρίαση υπήρξαν στιγμές έντασης, όπου βουλευτές αντέδρασαν σε αναφορές που έκανε συγκεκριμένη ευρωβουλεύτρια η οποία όπως είπε μετά από συνομιλία που είχε με κύπριο δημοσιογράφο διαπίστωσε ότι οι πλείστοι των βουλευτών μπορεί να είναι διεφθαρμένοι.
Πήραν απαντήσεις από την Νομική Υπηρεσία αλλά όχι το πόρισμα για το Βαν
Νωρίτερα, ο Πρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού Pegasus και αντίστοιχων λογισμικών παρακολούθησης, PEGA, Γέρουν Λέναρς δήλωσε ότι πήρε απαντήσεις από τους Κύπριους αξιωματούχους τις οποίες η επιτροπή θα επιβεβαιώσει στη βάση άλλων πληροφοριών που έχει στη διάθεσή της.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων μετά τη συνάντηση της αντιπροσωπείας με τον Γενικό Εισαγγελέα Γιώργο Σαββίδη ο κ. Λέναρς αναφέρθηκε και στην συνάντησή του με την Υπουργό Εμπορίου Νατάσα Πηλείδου και τον Υφυπουργό Καινοτομίας Κυριάκο Κόκκινο, νωρίτερα σήμερα.
«Είχαμε μια ευρεία ανταλλαγή απόψεων με τον Γενικό Εισαγγελέα, ο οποίος έκανε μια εκτεταμένη ανάλυση του ρόλου στο νομικό σύστημα της Κύπρου και αναφέρθηκε σε όσα μπορούσε να πει, για παράδειγμα, για τη διερεύνηση (της υπόθεσης) του κατασκοπευτικού βαν», είπε Ολλανδός Ευρωβουλευτής.
Όπως είπε, τέθηκαν «πολλές ερωτήσεις από τους συνάδελφους μου στο Ευρωκοινοβούλιο, προσπάθησε να τις απαντήσει όλες και βεβαίως τώρα θα συζητήσουμε μεταξύ μας τι θα κάνουμε για τη συνέχεια αυτών των ερωτήσεων».
Ερωτηθείς αν ο κ. Σαββίδης έδωσε λεπτομέρειες για τη διερεύνηση της υπόθεσης του κατασκοπευτικού βαν, ο κ. Λέναρς περιορίστηκε να αναφέρει ότι ο Γενικός Εισαγγελέας «έδωσε τις εξηγήσεις που μπορούσε να μοιραστεί μαζί μας».
Σε ερώτηση αν οι απαντήσεις που έλαβε συνάδουν με τη έρευνα της Επιτροπής, ο κ. Λέναρς απέφυγε να απαντήσει, εξηγώντας ότι μόλις τελείωσε η συνάντηση. «Βεβαίως θα πρέπει να συζητήσω με τους συνάδελφους μου και στο τέλος αυτής της επίσκεψης, καθώς και τις πληροφορίες που λάβαμε σήμερα από τον Γενικό Εισαγγελέα, αλλά και από τους Υπουργούς και άλλα πρόσωπα με τα οποία μιλήσαμε. Πάμε στο Κοινοβούλιο τώρα και θα ελέγξουμε όλες τις πληροφορίες με άλλες πηγές πληροφόρησης που έχουμε στη διάθεσή μας και θα καταλήξουμε στα συμπεράσματά μας, τα οποία θα βρείτε στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς αν κατά τη συνάντηση του με την Νατάσα Πηλείδου και τον Κυριάκο Κόκκινο, έλαβε απαντήσεις σε σχέση με πιθανή εξαγωγή κατασκοπευτικής τεχνολογίας από την Κύπρο, ο κ. Λέναρς χαρακτήρισε τη συνάντηση πολύ ενδιαφέρουσα, προσθέτοντας ότι δεν είχαν ακόμη την ευκαιρία να συζητήσουν εσωτερικά τις συναντήσεις αυτές.
«Πρέπει να πω ότι από την πλευρά των Υπουργών μας δόθηκαν πολλές πληροφορίες, ρωτήσαμε πολλές ερωτήσεις, οι οποίες απαντήθηκαν μία προς μία και τώρα πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε με αυτές τις απαντήσεις και να τις επιβεβαιώσουμε με άλλους τρόπους», κατέληξε.
Γενικός Εισαγγελέας: Δεν δίνεται στην δημοσιότητα το πόρισμα Στεφάνου
Ενημέρωση για το έργο του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, του συνταγματικού και του νομοθετικού πλαισίου που καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας των παρακολουθήσεων, καθώς και επεξήγηση των ερευνών που έγιναν σε σχέση με την υπόθεση του βαν, είχε, από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας κ. Γιώργο Σαββίδη, αντιπροσωπεία της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία επισκέπτεται την Κύπρο για διερεύνηση της χρήσης του λογισμικού Pegasus και αντίστοιχων κατασκοπευτικών λογισμικών παρακολούθησης (PEGA). Ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, που συναντήθηκε με την ομάδα των ευρωβουλευτών το πρωί της Τετάρτης 2 Νοεμβρίου 2022, επανέλαβε ακόμα πως η Κυπριακή Δημοκρατία σέβεται απόλυτα το συνταγματικό δικαίωμα της ιδιωτικότητας των επικοινωνιών, σημειώνοντας πως ο συνταγματικός νομοθέτης έθεσε ως προϋπόθεση πολλές και αυστηρές δικλείδες ασφαλείας προτού προχωρήσει η έγκριση της παρακολούθησης ιδιωτικών συνδιαλέξεων.
Όπως είπε ο κ. Σαββίδης, κατά τη συνάντηση με την πολυμελή ομάδα των ευρωβουλευτών «ανέλυσα τόσο το έργο του Γενικού Εισαγγελέα -γιατί σε κάθε χώρα είναι διαφορετικός ο ρόλος του-, όσο και το συνταγματικό και το νομοθετικό πλαίσιο που καθορίζουν τον τρόπο λειτουργίας των παρακολουθήσεων, δηλαδή υπό ποιες αυστηρές προϋποθέσεις μπορεί να γίνει η παραβίαση του δικαιώματος της ιδιωτικής συνομιλίας. Τους εξήγησα επίσης για τις έρευνες που έγιναν σε σχέση με την υπόθεση του βαν και απάντησα σε μια σειρά από πολλές και ενδιαφέρουσες ερωτήσεις που μου υπέβαλαν οι ευρωβουλευτές. [Τοποθετήθηκα] μέσα στο πλαίσιο των όσων μπορούσα να πω, με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που με δεσμεύει αλλά και το νομοθετικό πλαίσιο που καθορίζει τις αρμοδιότητες της Επιτροπής.»
Ο Γενικός Εισαγγελέας σημείωσε ακόμα πως είναι με χαρά που δέχθηκε την επιτροπή, «γιατί, όπως έχω ήδη ξαναπεί δημόσια, η Κυπριακή Δημοκρατία σέβεται απόλυτα το συνταγματικό δικαίωμα της ιδιωτικότητας των επικοινωνιών και αυτό είναι κάτι το οποίο εκφράζεται από τις ρητές διατάξεις του Συντάγματος, τη νομοθεσία και τις πολλές δικλείδες ασφαλείας που προαπαιτεί ο συνταγματικός νομοθέτης, προκειμένου να μπορεί να γίνει παρακολούθηση ιδιωτικών συνδιαλέξεων.»
Ερωτηθείς δε, εάν το πόρισμα του ποινικού ανακριτή κ. Ηλία Στεφάνου δόθηκε προς τα μέλη της αντιπροσωπείας, ο κ. Σαββίδης απάντησε πως το πόρισμα του κ. Ηλία Στεφάνου αποτελεί ένα μέρος της ποινικής διερεύνησης μιας υπόθεσης, για να σημειώσει πως «ποτέ δεν δίνονται ούτε στη δημοσιότητα, ούτε ανακοινώνονται, ούτε παρέχονται πληροφορίες σχετικά με το γίνεται στο πλαίσιο μιας ποινικής διερεύνησης.»
Υπενθυμίζοντας πως ανάλογη συζήτηση υπήρξε και με αφορμή την έκθεση που ο Γενικός Εισαγγελέας ζήτησε σε σχέση με την υπόθεση του Θανάση, ο κ. Σαββίδης ξεκαθάρισε τη διαφορά μεταξύ έκθεσης που συντάσσεται ως αποτέλεσμα ποινικής έρευνας και έκθεσης που συντάσσεται από ερευνητική επιτροπή. «Υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ του τι είναι ποινική έρευνα και τι είναι ερευνητική επιτροπή. Στις ερευνητικές επιτροπές, διά νόμου, δίδονται στοιχεία για το τι έκανε η ερευνητική επιτροπή. Η ποινική ανάκριση είναι κάτι εντελώς διαφορετικό, το νομοθετικό πλαίσιο τη διαχωρίζει πλήρως λέγοντας ότι [η έκθεση από ποινική ανάκριση] είναι απόλυτα προστατευόμενη από τον κάτοχό της, που στην προκείμενη είναι ο Γενικός Εισαγγελέας», ως υπέδειξε.
Ερωτηθείς τέλος κατά πόσον βλέπει να υπάρχουν ποινικές ευθύνες στο πόρισμα του κ. Στεφάνου, ο Γενικός Εισαγγελέας είπε:
«Η υπόθεση του βαν έχει τελειώσει. Δεν τίθεται θέμα να υπάρξουν νέες ποινικές ευθύνες αυτή τη στιγμή. Αλλά εκείνο το οποίο είπα στην Επιτροπή είναι ότι, ως χώρα και ως Γενικός Εισαγγελέας έχω πλήρη συναίσθηση της σημασίας της διατήρησης του δικαιώματος της ιδιωτικής επικοινωνίας, αν σε οποιαδήποτε στιγμή διαπιστώσουν μετά από τις έρευνες τους, ότι υπάρχει οποιαδήποτε μαρτυρία που θα μπορούσε εύλογα να οδηγήσει στην έναρξη διεξαγωγής ποινικών ανακρίσεων ή ακόμα και ποινικών διώξεων, είμαι στη διάθεσή τους και είπαμε να είμαστε σε επαφή όταν χρειαστεί να ξαναμιλήσουμε, και βεβαίως αν υπάρξει τέτοια πληροφόρηση θα λάβουμε κι εμείς εκείνα τα μέτρα που απαιτούνται.»
Οι δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας έγιναν στο περιθώριο της εναρκτήριας συνάντησης για παρουσίαση του ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος διαχείρισης υποθέσεων και φακέλων/εγγράφων στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας (e-Law), που έγινε το μεσημέρι στο αμφιθέατρο "Θεόφιλος Γεωργιάδης" του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών.
Νωρίτερα, τα μέλη της επιτροπής είχαν επίσης κοινή συνάντηση με την υπουργό εμπορίου Νατάσα Πηλείδου και τον Υφυπουργό Καινοτομίας Κυριάκο Κόκκινο.
Ακολούθως θα αναχωρήσουν για την Αθήνα για συνέχιση των επαφών τους μέχρι και την Παρασκευή.
Σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, ο πρόεδρος της επιτροπής, Γερούν Λενάερς, είπε πως κατά την επίσκεψή της στην Κύπρο η αντιπροσωπεία της PEGA θα επικεντρωθεί ιδιαίτερα στο νομικό πλαίσιο για την εξαγωγή κατασκοπευτικών και σχετικών τεχνολογιών και λογισμικού (spyware) και θα ζητήσει διευκρινίσεις για το κατά πόσο η εταιρεία NSO Group έχει εξάγει προϊόντα από τη χώρα.
Υπενθυμίζεται πως ο Γενικός Εισαγγελέας, τόνισε χθες ότι ως Κύπρος «σεβόμαστε πλήρως και κατοχυρώνεται και από το Σύνταγμα μας με τον πιο έντονο τρόπο η προστασία της ιδιωτικής επικοινωνίας, υπάρχουν πολύ αυστηροί κανόνες κάτω από τους οποίους μπορεί νόμιμα να γίνει οποιαδήποτε παρακολούθηση».
«Αυτά θα εξηγήσουμε στην Επιτροπή». Εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Κύπρος είναι από τις χώρες που σέβεται πλήρως την ιδιωτική επικοινωνία», τόνισε.
