Η ψηφιακή εποχή που ζούμε προσφέρει αμέτρητες δυνατότητες, αλλά και σημαντικές προκλήσεις, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους που μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι σε διαδικτυακές απειλές. Το Γραφείο Επιτρόπου Επικοινωνιών - Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας παρέχει χρήσιμες συμβουλές για ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο.
Προστασία από ηλεκτρονικές απάτες μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email), SMS και τηλέφωνου (Phishing/SMiShing/Vishing και Scams)
Οι απατεώνες συχνά στέλνουν ψεύτικα μηνύματα που φαίνονται να προέρχονται από έγκυρους οργανισμούς ζητώντας προσωπικά στοιχεία ή χρήματα.
Πώς να προστατευτείτε:
• Μην απαντάτε σε ύποπτα email ή SMS που ζητούν προσωπικά δεδομένα ή πληρωμές.
• Αν έχετε αμφιβολίες, επικοινωνήστε απευθείας με τον οργανισμό/εταιρεία.
• Ζητήστε βοήθεια από την οικογένεια ή φίλους που εμπιστεύεστε εάν δεν είστε σίγουροι για την αυθεντικότητα ενός μηνύματος/email.
Προσοχή στις απάτες με κρυπτονομίσματα (Cryptocurrency Scams)
Οι ψεύτικες επενδυτικές ευκαιρίες σε κρυπτονομίσματα είναι συχνό φαινόμενο.
Πώς να προστατευτείτε:
• Μην εμπιστεύεστε άγνωστα άτομα που σας προτείνουν επενδύσεις μέσω διαδικτύου.
• Συμβουλευτείτε τις αρμόδιες αρχές ή έναν οικονομικό σύμβουλο πριν επενδύσετε χρήματα.
• Χρησιμοποιείτε μόνο αναγνωρισμένες και ελεγχόμενες πλατφόρμες για συναλλαγές.
Κακόβουλο λογισμικό & απάτες τεχνικής υποστήριξης
Απατεώνες μπορεί να προσποιούνται ότι εκπροσωπούν γνωστές εταιρείες τεχνολογίας και να ζητούν πρόσβαση στον υπολογιστή σας.
Πώς να προστατευτείτε:
• Μην επιτρέπετε σε αγνώστους να συνδεθούν με απομακρυσμένη πρόσβαση στον υπολογιστή σας.
• Εγκαταστήστε και ενημερώνετε ανά τακτά διαστήματα λογισμικό προστασίας από ιούς (antivirus).
• Μην κατεβάζετε εφαρμογές από άγνωστες ή ύποπτες ιστοσελίδες.
Προσοχή στην παραπληροφόρηση & τις ψεύτικες ειδήσεις
Οι ψευδείς ειδήσεις διαδίδονται εύκολα στο διαδίκτυο, συχνά με στόχο την εξαπάτηση ή την παραπλάνηση του κοινού.
Πώς να προστατευτείτε:
• Διασταυρώστε τις πληροφορίες που διαβάζετε πριν τις πιστέψετε ή τις κοινοποιήσετε.
• Εμπιστευτείτε μόνο επίσημες πηγές και αξιόπιστα μέσα ενημέρωσης.
• Αν έχετε αμφιβολίες για μια είδηση ή ένα γεγονός που χρησιμοποιήστε κάποιο εργαλείο ελέγχου γεγονότων που μπορούν να σας βοηθήσουν να επαληθεύσετε πληροφορίες
Επιπλέον συμβουλές για ασφαλή χρήση του διαδικτύου από ηλικιωμένους
1. Ισχυροί Κωδικοί Πρόσβασης
• Χρησιμοποιήστε ισχυρούς κωδικούς με τουλάχιστον 12 χαρακτήρες που περιλαμβάνουν γράμματα (μικρά και κεφαλαία), αριθμούς και σύμβολα.
• Μην χρησιμοποιείτε απλούς κωδικούς όπως «123456» ή «password».
• Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έναν διαχειριστή κωδικών πρόσβασης (password manager) για να αποθηκεύσετε και να δημιουργήσετε ισχυρούς και μοναδικούς κωδικούς πρόσβασης.
• Ενεργοποιήστε τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων ταυτοποίησης (2FA) όπου είναι διαθέσιμος.
2. Αναγνώριση Ψεύτικων Συνδέσμων (links)
• Πριν πατήσετε σε έναν σύνδεσμο, περάστε το ποντίκι από πάνω για να δείτε την πραγματική διεύθυνση.
• Ελέγξτε τον σύνδεσμο για τυχόν ορθογραφικά λάθη.
• Βεβαιωθείτε ότι η διεύθυνση URL ξεκινά με "https://" και ότι υπάρχει ένα εικονίδιο κλειδαριάς στη γραμμή διευθύνσεων.
3. Αναγνώριση Ψεύτικων Ιστοσελίδων
• Οι ψεύτικες ιστοσελίδες συχνά περιέχουν πολλά γραμματικά και συντακτικά λάθη.
• Μην εμπιστεύεστε ιστοσελίδες, που προσφέρουν εκπτώσεις ή δωρεάν πράγματα, που είναι μη ρεαλιστικά.
• Αναζητήστε κριτικές και αξιολογήσεις για την ιστοσελίδα σε άλλες αξιόπιστες πηγές.
4. Προσοχή στις Κλήσεις και τις Επικοινωνίες μέσω Διαδικτύου
• Μην απαντάτε σε βιντεοκλήσεις και μηνύματα από αγνώστους.
• Αν λάβετε μήνυματα και κλήσεις από υποτιθέμενο φίλο ή συγγενή που ζητά χρήματα, καλέστε τον για επιβεβαίωση.
5. Προστασία στις Διαδικτυακές Συναλλαγές & Αγορές
• Κάνετε αγορές μόνο από αξιόπιστα ηλεκτρονικά καταστήματα.
• Ενεργοποιήστε ειδοποιήσεις από την τράπεζά σας για κάθε συναλλαγή.
• Μην δίνετε ποτέ στοιχεία κάρτας ή τραπεζικού λογαριασμού μέσω email ή τηλεφώνου.
6. Ασφαλής Χρήση Δημόσιου Wi-Fi
• Μην εισάγετε ευαίσθητα δεδομένα (π.χ. τραπεζικοί κωδικοί) όταν είστε συνδεδεμένοι σε δημόσιο Wi-Fi.
• Χρησιμοποιήστε VPN (Virtual Private Network) για μεγαλύτερη προστασία.
7. Ενημερώσεις & Προστασία από Ιούς
• Κρατήστε το λογισμικό του υπολογιστή και του κινητού σας ενημερωμένο.
• Χρησιμοποιήστε αξιόπιστο λογισμικό προστασίας από ιούς (antivirus).
• Αποφύγετε να ανοίγετε email ή επισυναπτόμενα αρχεία από αγνώστους.
8. Ενέργειες σε περίπτωση που πέσετε θύμα Διαδικτυακής Απάτης
• Αν υποψιάζεστε ότι πέσατε θύμα χρηματικής απάτης, επικοινωνήστε αμέσως με την τράπεζά σας.
• Ενημερώστε τις αρμόδιες αρχές π.χ. Υποδιεύθυνση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
• Ζητήστε βοήθεια από έμπιστο μέλος της οικογένειας ή φίλο που γνωρίζει από τεχνολογία.
GetSafeOnline: Ένα χρήσιμο εργαλείο για την ψηφιακή σας ασφάλεια
Το Γραφείο Επιτρόπου Επικοινωνιών - Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας έχει αναπτύξει την πλατφόρμα GetSafeOnline, που βοηθά τους χρήστες να ελέγχουν την ασφάλεια των ιστοσελίδων που επισκέπτονται.
Τι προσφέρει το εργαλείο:
• Ανίχνευση πιθανών κακόβουλων ιστοσελίδων μέσω εισαγωγής της διεύθυνσης URL.
• Δυνατότητα αναφοράς ύποπτων ιστοσελίδων στην Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας.
• Πρόσβαση σε βέλτιστες πρακτικές για την προστασία από διαδικτυακές απειλές.
• Σύνδεση με την Αστυνομία Κύπρου για αναφορά περιστατικών απάτης.
Χρησιμοποιήστε το εργαλείο εδώ: https://getsafeonline.dsa.ee.cy/
Η σωστή ενημέρωση και η λήψη προληπτικών μέτρων μπορούν να εξασφαλίσουν μια ασφαλή και ευχάριστη εμπειρία στο διαδίκτυο για τους ηλικιωμένους.
