Εδώ και πολλά χρόνια γίνεται μια προσπάθεια για την εξεύρεση ενός μόνιμου τρόπου υποστήριξης των καλλιτεχνών στην Κύπρο, χωρίς όμως σημαντικό αποτέλεσμα. Η για χρόνια αδιαφορία των κυβερνήσεων, φάνηκε έντονα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εφόσον το αρμόδιο υπουργείο δεν ήξερε ποιοι ήταν οι καλλιτέχνες για να μπορέσει να τους βοηθήσει οικονομικά. Η βοήθεια δόθηκε μετά από έντονες προσπάθειες μιας μικρής αλλά δραστήριας ομάδας ανθρώπων των τεχνών.
Γράφει ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου
Υπάρχει μια σειρά από πολιτικές που θα πρέπει η κυβέρνηση να εφαρμόσει για να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι μας προσφέρουν τόσα πολλά με στόχο να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και ανάπτυξη του πολιτιστικού τομέα.
Πιο κάτω δύο παραδείγματα μέτρων που εφαρμόζουν διάφορες ευρωπαϊκές χώρες για υποστήριξη των καλλιτεχνών, τα οποία θα πρέπει να υιοθετήσουμε και εμείς.
Φόρος εισοδήματος και Κοινωνικές Ασφαλίσεις
Ας υποθέσουμε ότι ένας ζωγράφος κλείνεται στο σπίτι για να ετοιμάσει την επόμενη του έκθεση με πίνακες και όταν είναι έτοιμος κάνει την έκθεση και πουλάει πίνακες αξίας €20000. Με αυτά τα λεφτά θα πρέπει να ζήσει πολύ καιρό ίσως και χρόνια μέχρι την επόμενη έκθεση.
Ένας ηθοποιός μετά από μήνες ανεργίας βρίσκει δουλειά που του δίνει εισόδημα για 7 μήνες και μετά μένει και πάλι άνεργος.
Με βάση τη κυπριακή Φορολογικά Κίνητρα για στήριξη καλλιτεχνών αν τα εισοδήματα τους ξεπερνούν τις €19000 και θα πρέπει να έχουν έγνοια και για τις κοινωνικές τους ασφαλίσεις. Πως όμως να το κάνουν αυτό αφού με αυτά τα λεφτά θα πρέπει να ζήσουν για ένα άγνωστο και συχνά πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι να έχουν ξανά εισόδημα; Και πως θα πληρώσει Κοινωνικές Ασφαλίσεις άμα έχει έγνοια ότι μπορεί να μην τα βγάλει πέρα, μέχρι να ξανά έχει εισόδημα; Και αν δεν πληρώνεις πως θα έχεις σύνταξη;
Γι’ αυτό η Γερμανία για παράδειγμα χρησιμοποιεί το μέσο όρο των εισοδημάτων για 3 χρόνια για να κρίνει αν θα πληρώσει ο καλλιτέχνης φόρο εισοδήματος ή όχι.
Και με βάση το σύστημα μας για Κοινωνικές ασφαλίσεις, θα πρέπει να βρεθεί τρόπος οι καλιτέχνες να έχουν μια σύνταξη να ζήσουν. Χώρες όπως την Γερμανία και η Νορβηγία έχουν τέτοια συστήματα υποστήριξης συνταξιούχων καλλιτεχνών.
Για να γίνουν όμως όλα αυτά χρειάζεται να γνωρίζουμε ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι που χρειάζονται βοήθεια και αυτός ήταν και ο κύριος στόχος του νομοσχεδίου για το Καθεστώς του Καλλιτέχνη. Τώρα υπάρχει ένα αναθεωρημένο κείμενο που κατατέθηκε στη Βουλή για το οποίο όμως οι διάφορες οργανώσεις καλλιτεχνών έχουν εκφράσει τις ενστάσεις τους.
Προώθηση και υποστήριξη
Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση αποφασίζει να κάνει μια ενημερωτική εκστρατεία σε τηλεόραση, ραδιόφωνο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Για να γίνει μια τέτοια εκστρατεία χρειάζεται να δουλέψουν άνθρωποι από το χώρο των τεχνών όπως ηθοποιοί, σχεδιαστές σκηνοθέτες, ίσως και χορευτές, μουσικοί και πολλοί άλλοι τεχνίτες που υποστηρίζουν τις τέχνες όπως κινηματογραφιστές, ηχολήπτες, φωτιστές, εκφωνητές, ενδυματολόγοι, make up κλπ.
Γι αυτό μια χώρα που θέλει να στηρίζει τις τέχνες, είναι ακόμη πιο σημαντικό να κάνει τέτοιες εκστρατείες η ίδια, γιατί πέρα από την προώθηση σωστών μηνυμάτων, δίνει δουλειές σε πολλές ειδικότητες του καλλιτεχνικού χώρου. Είναι γι αυτό που βλέπουμε συχνά ζωντανή μουσική και χορό σε εκδηλώσεις άλλων χωρών, (πχ έστω και από ένα ή δύο μουσικούς), παρά να παίζει ηχογραφημένη μουσική.
Τα πιο πάνω είναι μόνο μερικές δράσεις από όσα μπορεί να κάνει μια χώρα. Χρειάζονται επίσης υποδομές και χώροι δημιουργίας, εκπαίδευσης, κατάρτισης και χρηματοδοτικά προγράμματα στήριξης των δημιουργών.
Με στόχο την ενημέρωση του καλλιτεχνικού κόσμου διοργανώνεται εκδήλωση στις 4 Μαρτίου, στις 6μμ στο ξενοδοχείο Κλεοπάτρα στη Λευκωσία, στην οποία θα γίνει ανάλυση του νομοσχεδίου, θα παρουσιαστούν οι βασικές αρχές λειτουργίας του συστήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η διαδικασία που ακολουθείται για συζήτηση νομοσχεδίων στη Βουλή και ο σωστός τρόπος υποβολής εισηγήσεων.