Το Διεθνές Ινστιτούτο Μελετών για την Ειρήνη, με έδρα τη Στοκχόλμη (SIPRI), κάνει έκκληση στους παγκόσμιους ηγέτες να βάλουν φρένο στον πυρηνικό επανεξοπλισμό των χωρών τους, να «κάνουν ένα βήμα πίσω και να σκεφτούν».
Την ώρα που οι όροι πυρηνικά όπλα και πυρηνική αποτροπή ακούγονται όλο και περισσότερο, κυρίως με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, τόσο από τη Ρωσία όσο και από το ΝΑΤΟ, ο Γουίλφρεντ Γουάν, διευθυντής του SIPRI στο πρόγραμμα για τα όπλα μαζικής καταστροφής, επισημαίνει:
«Είχαμε να δούμε τα πυρηνικά όπλα να διαδραματίζουν τόσο σημαντικό ρόλο στις διεθνείς σχέσεις από τον ψυχρό πόλεμο».
Σύμφωνα με νέα έρευνα του Ινστιτούτου, τα εννέα κράτη που διαθέτουν πυρηνικά οπλοστάσια (Ρωσία, ΗΠΑ, Γαλλία, Ινδία, Κίνα, Ισραήλ, Ηνωμένο Βασίλειο, Πακιστάν και Βόρεια Κορέα) προχωρούν όλα σε εκσυγχρονισμό τους και πολλά εξ αυτών ανέπτυξαν το 2023 νέα συστήματα. Και σημειώνει ότι τον Ιανουάριο, από τις κάπου 12.121 πυρηνικές κεφαλές που υπάρχουν στην υφήλιο, οι 9.585 ήταν έτοιμες να χρησιμοποιηθούν.
Επίσης, περίπου 2.100 από τις τελευταίες διατηρούνταν σε κατάσταση «υψηλού επιχειρησιακού συναγερμού», τοποθετημένες σε βαλλιστικούς πυραύλους.
Όπως σημειώνει το SIPRI, σχεδόν όλες αυτές οι πυρηνικές κεφαλές ανήκουν στη Ρωσία και στις ΗΠΑ — πρόκειται άλλωστε για τις δύο χώρες που κατέχουν το 90% των πυρηνικών όπλων σε παγκόσμια κλίμακα. Επίσης, για πρώτη φορά η Κίνα έθεσε «ορισμένες κεφαλές σε κατάσταση υψηλού επιχειρησιακού συναγερμού», δηλαδή είναι έτοιμες να εκτοξευθούν αμέσως.
«Ζούμε σήμερα σε μια από τις πιο επικίνδυνες περιόδους στην ιστορία της ανθρωπότητας», προειδοποιεί ο Νταν Σμιθ, ο διευθυντής του SIPRI και εξηγεί ότι «οι πηγές αστάθειας είναι πολυάριθμες: πολιτικές αντιπαλότητες, οικονομικές ανισότητες, περιβαλλοντικές επιπλοκές, επιτάχυνση της κούρσας εξοπλισμών. Βρισκόμαστε μπροστά στην άβυσσο κι είναι καιρός οι μεγάλες δυνάμεις να κάνουν ένα βήμα πίσω και να σκεφτούν. Κατά προτίμηση μαζί».
Το ινστιτούτο επισημαίνει ότι τον Φεβρουάριο του 2023, η Ρωσία ανακοίνωνε ότι αναστέλλει τη συμμετοχή της στη συνθήκη Νέα START, «την τελευταία συνθήκη ελέγχου (...) που περιόριζε τις στρατηγικές πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας και των ΗΠΑ». Επίσης, καταγράφει ότι η Μόσχα διεξήγαγε τον Μάιο γυμνάσια με τακτικά πυρηνικά όπλα στα σύνορα με την Ουκρανία.
Παρότι «ο συνολικός αριθμός των πυρηνικών κεφαλών συνεχίζει να μειώνεται, στο μέτρο που τα όπλα της εποχής του ψυχρού πολέμου προοδευτικά καταστρέφονται», παρατηρείται αύξηση «του αριθμού των επιχειρησιακών πυρηνικών κεφαλών» από χρονιά σε χρονιά από πλευράς των πυρηνικών δυνάμεων, τονίζει ο Νταν Σμιθ και σημειώνει πως αυτή η τάση θα συνεχιστεί και «πιθανόν θα επιταχυνθεί» τα επόμενα χρόνια.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών