Ελλιπείς είναι οι συνθήκες υγιεινής στα κρατητήρια του Αστυνομικού Σταθμού Λευκωσίας όπως διαπίστωσε η Επίτροπος Διοίκησης και προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, σε έλεγχο που πραγματοποίησε στα κρατητήρια του Αστυνομικού Σταθμού Λευκωσίας. Την ίδια ώρα ο χώρος κρίνεται ακατάλληλος για κράτηση πέραν των 24 ωρών.
Χρησιμοποιημένα σεντόνια και σκουπίδια
Όπως αναφέρει σε έκθεση της η Επίτροπος, ο χώρος υγιεινής δεν ήταν σε ικανοποιητική κατάσταση λόγω και των παρωχημένων κτηριακών εγκαταστάσεων και, ως εκ τούτου, χρήζει ανακαίνισης ή/και ανακατασκευής/αντικατάστασης.
Κατά τον έλεγχο παρατηρήθηκε επίσης ότι ο χώρος εντός ενός εκ των τεσσάρων κρατητηρίων (του κρατούμενου που είχε απολυθεί), δεν είχε καθαριστεί, υπήρχαν χρησιμοποιημένα σεντόνια που δεν είχαν ακόμη αλλαχθεί, ενώ υπήρχαν σκουπίδια εντός του κελιού (κουτιά φαγητού, χαρτομάντηλα).
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο του σταθμού, οι κρατούμενοι καθαρίζουν οι ίδιοι τους χώρους κράτησής τους, ενώ παρέχονται υπηρεσίες απολύμανσης μια φορά τον μήνα, ωστόσο όπως αναφέρει στην έκθεση της η κ. Λοττίδη «η ευθύνη για τη συντήρηση και καθαριότητα των χώρων υγιεινής εντός των κρατητηρίων ανήκει στην αρμόδια για την κράτηση αρχή και όχι στους κρατούμενους», ενώ εισηγείται να βρεθούν εναλλακτικοί χώροι για την καθαριότητα ώστε να διασφαλιστεί η κατάλληλη απολύμανση των κελιών κατά την αλλαγή των κρατουμένων.
«Κατά την επιθεώρηση των κρατητηρίων/κελιών, διαπιστώθηκε ότι αυτά διαθέτουν ικανοποιητικό μέγεθος για εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών κράτησης και διαθέτουν παράθυρα που επιτρέπουν τον φυσικό φωτισμό και αερισμό τους» προστίθεται.
Ακατάλληλος ο χώρος για κράτηση πέραν των 24 ωρών
Στα κρατητήρια δεν υφίσταται οποιοσδήποτε εξωτερικός χώρος και, ως εκ τούτου, δεν παρέχεται στους κρατούμενους το δικαίωμα για τουλάχιστον μια ώρα άσκησης προαυλισμού σε εξωτερικό χώρο καθημερινά, αναφέρει η Επίτροπος.
Αυτό καθιστά τον χώρο των αστυνομικών κρατητηρίων ακατάλληλο για κράτηση ατόμων πέραν των 24 ωρών. «Στην πράξη, η διάρκεια της κράτησης στον εν λόγω χώρο συχνά ξεπερνά τις 24 ώρες, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις, η κράτηση προσώπων διήρκεσε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, από 4 ημέρες μέχρι και 8 ημέρες», αναφέρει συγκεκριμένα.
Ως εκ τούτου εισηγείται τερματισμό της κράτησης προσώπων για χρόνο πέραν των 24 ωρών εντός των Κρατητηρίων, ή σε αντίθετη περίπτωση την δημιουργία εξωτερικού χώρου άσκησης/προαυλισμού σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
Μαζί διοικητικοί και ποινικοί κρατούμενοι
Η Επίτροπος υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές μεταχείρισης κρατουμένων, πρόσωπα τα οποία κρατούνται βάσει απόφασης διοικητικού οργάνου αποκλειστικά για σκοπούς απέλασης θα πρέπει να κρατούνται σε ξεχωριστό χώρο, που να μην επιτρέπει καμία επαφή με πρόσωπα που κρατούνται για σκοπούς διερεύνησης ποινικών αδικημάτων.
Προστίθεται ότι από την επιθεώρηση φακέλων κατά την ημέρα της επίσκεψης, διαπιστώθηκε ότι αυτοί τηρούνται με τη δέουσα επιμέλεια και υπήρχαν σε αυτούς καταχωρισμένα και υπογεγραμμένα τα έγγραφα που πιστοποιούν λήψη από τον κρατούμενο των εντύπων πληροφόρησής του για τα δικαιώματά του κατά την έναρξη της κράτησής του. Ωστόσο, τονίζει ότι εντός των χώρου κράτησης δεν υπήρχαν αναρτημένα, σε κάθε κελί, τα έντυπα των Δικαιωμάτων των Κρατουμένων και των Κανόνων του Κρατητηρίου.
Αναφέρεται ότι κατά την επίσκεψη, διαπιστώθηκε ότι ο χώρος στελεχώνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας από έξι Αστυνομικούς. Ωστόσο, ο χώρος κράτησης δεν επιβλέπεται από κάποιο συγκεκριμένο άτομο και δεν υπάρχει υπεύθυνος κρατητηρίου που επιλαμβάνεται όλα τα σχετικά θέματα των κρατουμένων.
Οι εισηγήσεις της Επιτρόπου
Στις εισηγήσεις περιλαμβάνεται ο τερματισμός της πρακτικής κράτησης των διοικητικών κρατούμενων μαζί με ποινικούς κρατούμενους, η επιμελής συμπλήρωση του Εντύπου Συνέντευξης Κρατουμένου, η ανάρτηση καταλόγου δικαιωμάτων και κανόνων, άμεση ανακαίνιση ή/και ανακατασκευή ή/και αντικατάσταση των χώρων υγιεινής, τερματισμός της πρακτικής καθαρισμού των χώρων υγιεινής των κρατητηρίων από κρατούμενους και η διασφάλιση της έγκαιρης και κατάλληλης απολύμανσης των κελιών κατά την αλλαγή των κρατουμένων.
Επίσης η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής στους κρατούμενους να γίνεται μόνο από προσοντούχο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και όχι από τα μέλη της Αστυνομίας και εξέταση του ενδεχομένου στελέχωσης του χώρου από αστυνομικό που θα έχει την αποκλειστική ευθύνη επίβλεψης του χώρου των κρατητηρίων και θα επιλαμβάνεται των θεμάτων των κρατουμένων.
Διευκρινίζεται ότι δεν έγιναν συνεντεύξεις με κρατούμενους, για τις συνθήκες κράτησής τους, καθώς και τα τρία άτομα που τελούσαν υπό κράτηση κατά το χρόνο της επίσκεψης, δεν επιθυμούσαν να μιλήσουν στη Λειτουργό.
Η Έκθεση υποβάλλεται στον Υπουργό Δικαιοσύνης & Δημόσιας Τάξης, ως αρμόδια αρχή και κοινοποιείται, επίσης, στον Αρχηγό Αστυνομίας για ενημέρωση του και τυχόν δικές του ενέργειες.