Το να ζεις χωρίς το φόβο να υποστείς βία, αποτελεί κορυφαίο ανθρώπινο δικαίωμα
Δεν είσαι η μόνη
Δεν είσαι μόνη
Μπορείς να αντισταθείς και να αντιδράσεις
Η εκστρατεία που συγκίνησε Ελλάδα και Κύπρο.
Πριν από τρία χρόνια…
Με σύνθημα «Η βία μπορεί να πλήξει οποιαδήποτε γυναίκα»…
Περισσότερες από 120 γυναίκες, από Ελλάδα και Κύπρο, επώνυμες και μη, μας έστειλαν την φωτογραφία τους βάφοντας με μαύρο χρώμα το κάτω χείλος του στόματός τους, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να ενώσουν τις δυνάμεις τους, στην καμπάνια με τίτλο: «Black portrait» με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.
Η καμπάνια «Black portrait» τότε είχε αξιοποιήσει το μαύρο χρώμα για να «μιλήσει» για όλες τις μορφές βίας: σωματική, λεκτική, ψυχολογική, οικονομική και σεξουαλική που τις περισσότερες φορές αφήνουν ορατά σημάδια στα άτομα που τις έχουν βιώσει. Βάφοντας με μαύρο χρώμα το κάτω χείλος του στόματός τους, δείχνουν επίσης τον πόνο στη ψυχή και το τραύμα, δίνουν ορατότητα σε ένα «αόρατο φαινόμενο», που τις περισσότερες φορές συγκαλύπτεται από βολικούς μύθους και κοινωνική ανοχή, με αποτέλεσμα να μην καταγγέλλεται.
Επρόκειτο για μια καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης από τo Ant1lıve για την Παγκόσμια Ήμερα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών και τελούσε υπό την υψηλή προστασία της Πρώτης Κυρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, κυρίας Άντρης Αναστασιάδη.
Το δικό της μήνυμα: «Το μήνυμα που στέλνω σε όλες τις γυναίκες σήμερα είναι να μην μένουν απαθείς στην Βία, να μην φοβούνται να μιλήσουν! Μπορούν να ξεφύγουν απο το κύκλο της βίας ζητώντας βοήθεια για τις ίδιες και τα παιδιά τους. Δεν είναι μόνες!
Πρώτη Κυρία της Κυπριακής Δημοκρατίας, κυρία Άντρη Αναστασιάδη
«Κοίταξε το φόβο στα μάτια. Δραπέτευσε από το σκοτάδι της Βίας. Φώτισε τη ζωή σου με Θάρρος, Τόλμη και Περηφάνια. Μπορείς. Δεν είσαι μόνη»
Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, κυρία Ιωσηφίνα Αντωνίου
Τον Δεκέμβριο του 1999…
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε να ανακηρύξει την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, με σκοπό να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση. Η Ημέρα όμως αυτή, είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, που βασανίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν και στραγγαλίστηκαν κατ΄εντολή του δικτάτορα Τρουχίλο στις 25 Νοεμβρίου 1960.
Η Διευθύντρια Ειδήσεων του ΑΝΤ1, κυρία Έλλη Κοτζαμάνη και οι δημοσιογράφοι: Χρυστάλα Βιλάνου, Μαίρη Αυξεντίου και Ντέπη Νικολάου
Η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, κυρία Ιωσηφίνα Αντωνίου
Πάρα πολλές γυναίκες κάθε μέρα απειλούνται, ξυλοκοπούνται, βιώνουν ψυχολογική βία, βιάζονται ή παρενοχλούνται σεξουαλικά. Η τάση είναι δυστυχώς ανοδική…
Η εξάλειψή του φαινομένου μας αφορά όλες και όλους. Η κοινωνία πρέπει να ευαισθητοποιηθεί, ώστε να πάψει να ανέχεται την άσκηση της βίας εναντίον των γυναικών και βέβαια να λειτουργήσει εναντίον των δραστών, όπως και εναντίον του σεξισμού και της περιφρόνησης των γυναικών.
Το συλλεκτικό t-shirt, το οποίο σχεδίασε η Σοφία Κυριάκου (Shoes & clothes illustrator and artist), αποκλειστικά για την καμπάνια «Black portrait».
Γραμμή Βοήθειας 1440
Το μήνυμα από τον Σύνδεσμο για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας μέσα στην οικογένεια:
«Η 25η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Βίας κατά των Γυναικών, αποτελεί μέρα μνήμης και υπενθύμισης της μεταξύ ανδρών και γυναικών όπως αυτή εκφράζεται μέσα από το φάσμα των μορφών βίας εναντίον γυναικών και κοριτσιών. Η 25η Νοεμβρίου αποτελεί την έναρξη των 16ήμερων Δράσεων Ακτιβισμού ενάντια στην Έμφυλη Βία, και διαρκεί μέχρι την 10η Δεκεμβρίου, Διεθνή Μέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στο πλαίσιο των 16ήμερων Δράσεων κάθε χρόνο λαμβάνουν χώρα παγκοσμίως διάφορες δράσεις και εκδηλώσεις που σκοπό έχουν την ευαισθητοποίηση σε θέματα βίας κατά γυναικών και κοριτσιών. Οι δράσεις στηρίζονται από τοπικούς και εθνικούς φορείς, ενώ προωθείτε και από την Γενική Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών μέσω ειδικής καμπάνιας.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υπολογίζεται ότι σε Παγκόσμιο επίπεδο περίπου 60.000 γυναίκες και κορίτσια χάνουν τη ζωή τους ως αποτέλεσμα της κλιμάκωσης της ενδοοικογενειακής βίας ενώ 40% των γυναικών που δολοφονήθηκαν σε όλο τον κόσμο έχουν πεθάνει στα χέρια των στενών τους συντρόφων. Οι γυναικοκτονίες αποτελούν ένα κοινωνικό πρόβλημα με βαθιά ριζωμένες πατριαρχικές αντιλήψεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς μέσα από συλλογική δράση και με στόχο τη νομοθετική αναγνώριση, την τεκμηρίωση, εκτίμηση και τιμωρία των ενόχων.
Για τα άτομα που υφίστανται βία είναι συχνά πολύ δύσκολο να αποκαλύψουν και να καταγγείλουν την κακοποίηση που υφίστανται. Πολλοί παράγοντες συντείνουν σε αυτό, και σχετίζονται με την εμπιστοσύνη του κοινού στο θεσμό της Δικαιοσύνης, τον κοινωνικό στιγματισμό και τα αισθήματα ντροπής ή και αυτο-ενοχοποίησης των θυμάτων.
Ο Σύνδεσμος για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) αποτελεί τον μοναδικό μη-κυβερνητικό μη-κερδοσκοπικό οργανισμό στην Κύπρο, που εξειδικεύεται σε θέματα βίας στην οικογένεια, προσφέροντας ένα εύρος υπηρεσιών για την στήριξη και προστασία των θυμάτων. Στο Κέντρο Άμεσης Βοήθειας λειτουργούν όλες οι υπηρεσίες επικοινωνίας του κοινού με τον Σύνδεσμο, και παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε θύματα. Ο ΣΠΑΒΟ λειτουργεί την Γραμμή Βοήθειας 1440 για θέματα βίας στην οικογένεια και τις συντροφικές σχέσεις, μέσω της οποίας παρέχεται ενημέρωση των ατόμων για τα δικαιώματά τους, για τις διαθέσιμες υπηρεσίες του ΣΠΑΒΟ και άλλων αρμοδίων φορέων, και παραπομπή σε αυτές τις υπηρεσίες ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου. Επιπλέον παρέχεται συμβουλευτική υποστήριξη σε άτομα που βιώνουν βία στις οικογενειακές ή συντροφικές τους σχέσεις. Λόγω των αυξημένων αναγκών που προέκυψαν επακόλουθο των μέτρων περιορισμού της πανδημίας του Covid-19, ο ΣΠΑΒΟ λειτουργεί δύο νέες υπηρεσίες με τις οποίες μπορούν να επικοινωνούν άτομα που υφίστανται βία στην οικογένεια, - την υπηρεσία SMS 99984042, που το άτομο μπορεί να επικοινωνήσει αποστέλλοντας γραπτό μήνυμα μέσω κινητού τηλεφώνου, και την υπηρεσία livechat μέσω της ιστοσελίδας του Συνδέσμου www.domviolence.org.cy που το άτομο μπορεί να στείλει μήνυμα διαδικτυακά και να συνομιλήσει με λειτουργό σε πραγματικό χρόνο.
Η υπηρεσία των ατομικών ραντεβού αφορά ενήλικα άτομα, άνδρες και γυναίκες που βιώνουν βία στην οικογένεια ή την συντροφική τους σχέση. Σκοπός των ατομικών ραντεβού είναι η συμβουλευτική και η ψυχολογική στήριξη των ατόμων, καθώς και η καθοδήγηση και ενδυνάμωσή τους. Παράλληλα λειτουργεί και το ψυχο-εκπαιδευτικό πρόγραμμα για δράστες ενδοοικογενειακής και συντροφικής βίας «ΠΡΩΤΕΑΣ», το οποίο προσφέρει υπηρεσίες συμβουλευτικής σε άτομα που ασκούν βία και επιθυμούν να αλλάξουν την συμπεριφορά τους. Στο πρόγραμμα μπορούν να απευθύνονται άτομα που ασκούν βία στις συντρόφους τους ή και άλλα μέλη της οικογένειάς τους, καθώς και παραπέμπονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες και τα Δικαστήρια.
Στις 11 Νοεμβρίου, ο ΣΠΑΒΟ ανακοίνωσε την λειτουργία της νέα υπηρεσίας, της Κοινωνικής Υπηρεσίας ΣΠΑΒΟ που βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία για άτομα που βιώνουν ή που έχουν διαφύγει από την ενδοοικογενειακή βία. Η νέα υπηρεσία του ΣΠΑΒΟ είναι διαθέσιμη και για παραπομπές από αρμόδιους φορείς, επαγγελματίες και υπηρεσίες που έρχονται σε επαφή με κακοποιημένα άτομα.
Η Ευρωπαϊκή Γραμμή 11600 αφορά εξαφανίσεις ανήλικων ατόμων. Λειτουργεί όλο το 24ωρο, και απευθύνεται σε παιδιά, γονείς και το ευρύ κοινό, λαμβάνοντας πληροφόρηση για εξαφανισμένα παιδιά ενώ βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με την Αστυνομία για τη διαχείριση των περιπτώσεων. Η Ευρωπαϊκή Γραμμή 116 111 παρέχει συμβουλευτική σε παιδιά και εφήβους για θέματα που τους απασχολούν. Και οι δύο Ευρωπαϊκές Γραμμές λειτουργούν από την κοινοπραξία του ΣΠΑΒΟ με το CRCPolicyCenter.
Σημαντικά προγράμματα του Συνδέσμου αποτελούν οι Χώροι Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών και των παιδιών τους, οι οποίοι παρέχουν ασφάλεια, προστασία και στήριξη σε γυναίκες και τα παιδιά τους που βιώνουν βία στην οικογένεια και την δεδομένη στιγμή βρίσκονται σε κίνδυνο. Αυτή τη στιγμή ο ΣΠΑΒΟ λειτουργεί τρεις (3) Χώρους Φιλοξενίας, - σε Λευκωσία, Πάφο και Λεμεσό. Λόγω της πανδημίας του Covid-19 και με σκοπό να ανταποκριθούμε στα συνεχή αιτήματα για φιλοξενία, ο ΣΠΑΒΟ λειτουργεί εναλλακτικές δομές φιλοξενίας. Στους Χώρους Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών και των παιδιών τους που λειτουργεί ο ΣΠΑΒΟ, προσφέρεται προσωρινή διαμονή, βασική διατροφή, διασύνδεση με άλλες αρμόδιες υπηρεσίες (ΥΚΕ, Νομικές υπηρεσίες, Γραφείο εξευρέσεως εργασίας κλπ.), ενημέρωση για τα δικαιώματά, καθώς και προγράμματα ενδυνάμωσης και ψυχολογικής στήριξης στις γυναίκες και τα παιδιά τους. Τα παιδιά που φιλοξενούνται στους Χώρους Φιλοξενίας μαζί με τις μητέρες τους συνεχίζουν κανονικά την σχολική εκπαίδευση.
Ο ΣΠΑΒΟ για το 2019 διαχειρίστηκε 1384 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, εκ των οποίων τα 704 πρώτη φορά επικοινωνούσαν με τον ΣΠΑΒΟ. Στην πλειοψηφία τους τα περιστατικά αφορούσαν γυναίκες που υφίστανται βία από νυν ή πρώην συζύγους ή συντρόφους τους, ενώ τα πλείστα περιστατικά έχουν παιδιά τα οποία υφίστανται ψυχολογική βία είτε άμεσα είτε παρακολουθώντας τη βία μεταξύ των γονιών τους.
Αναφορικά με κάποια πρώιμα στατιστικά για την περίοδο Ιανουαρίου έως Σεπτέμβριο 2020, ο ΣΠΑΒΟ έλαβε 1537 κλήσεις για περιστατικά βίας, εκ των οποίων τα 861 καλούσαν πρώτη φορά στη Γραμμή Βοήθειας 1440. Αυτό το διάστημα, προσφέρθηκαν 710 ώρες συμβουλευτικής που αφορούν 158 περιπτώσεις. Για την περίοδο Ιανουαρίου έως αρχές Οκτωβρίου 2020 φιλοξενήθηκαν σε Χώρους Φιλοξενίας του ΣΠΑΒΟ 106 γυναίκες και 115 παιδιά.
Ο ΣΠΑΒΟ παραμένει αρωγός στη παροχή ενημέρωσης, στήριξης και προστασίας σε άτομα που βιώνουν βία στην οικογένεια ή τη συντροφική τους σχέση, προσαρμόζοντας τις υπηρεσίες του ανταποκρινόμενος στις προκλήσεις της εποχής και αναπτύσσοντας πρωτοπόρες δράσεις για παροχή κοινωνικής προστασίας».