Στις 17 Σεπτεμβρίου1982,έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος μουσικός, συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής, Μάνος Λοΐζος. Άφησε την τελευταία του πνοή σε νοσοκομείο της Μόσχας, χτυπημένος από την επάρατη νόσο.
Το έργο του είχε πολιτική, αλλά και ερωτική διάσταση, μοιάζει άλλοτε ύφασμα κι άλλοτε ξύλο. Μέχρι σήμερα όμως, μένει ζωντανό, όπως και ο δημιουργός του.
«Ο δρόμος σου είχε τη δική του ιστορία. Μια ιστορία σύντομη, μοναδική και μεγάλη. Γραμμένη χαρισματικά, με ήθος δημιουργού και φλέβα προικισμένη. Και δεν ήσουν ακόμα Μάνο μας ούτε 45 χρονών»,...
Μελίνα Μερκούρη
«Ο Μάνος ήταν μια πλαγιά πολύχρωμα λουλούδια που έλαμπαν καθώς τα χτυπούσε ο ήλιος. Και θα λάμπουν για πάντα και πιο πολύ όσο θα υπάρχει και θα λάμπει στον κόσμο αυτός ο μοναδικός ήλιος: Η καρδιά του Ανθρώπου...»
Μίκης Θεοδωράκης
Ο Μάνος Λοΐζος είχε γράψει πολλά τραγούδια τα οποία πολλοί δεν ξέρουν πως είναι δικά του.
Πώς να συνδέσει άραγε ένα άμαθο αυτί το «Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας», το «Σ’ ακολουθώ», με τον «Κουταλιανό» και το… «Καλημέρα, Ήλιε;». Ο ίδιος είχε δηλώσει χιουμοριστικά: «Όταν έχω κέφια, είμαι σε θέση να μελοποιήσω ακόμα και τον τηλεφωνικό κατάλογο.» Τα τραγούδια που έγραψε ο Μάνος ακούγονται δυνατά ακόμα και σήμερα. Μάλιστα τα περισσότερα μοιάζει να γράφτηκαν… σήμερα.
Ακόμα και στα σχολεία ακουγόντουσαν τα τραγούδια του. Οι περισσότεροι θα θυμούνται στο δημοτικό που τραγουδούσαν το «Τζαμάικα» και «ο Δρόμος είχε τη Δική του Ιστορία». Στις γιορτές του γυμνασίου και του λυκείου, όλοι συγκινούνταν κρυφά με το «Σ’ ακολουθώ».
Η ζωή του Μάνου Λοΐζου
Γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου του 1937. Ο πατέρας του, Ανδρέας Λοΐζου, καταγόταν από τους Αγίους Βαβατσινιάς (χωριό της επαρχίας Λάρνακας) και η μητέρα του, Δέσποινα Μανάκη, καταγόταν από τη Ρόδο.
Όταν ήταν 7 ετών, άρχισε να μελετά βιολί και πήγε στο Εθνικό Ωδείο της Αλεξάνδρειας. Αποφοίτησε από το Αβερώφειο Γυμνάσιο το 1955 και πήγε στην Αθήνα για σπουδές. Αρχικά γράφτηκε στην Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά στις αρχές του 1956 την εγκατέλειψε με σκοπό να φοιτήσει στην Ανωτάτη Εμπορική. Για ένα σύντομο χρονικό διάστημα φοίτησε στη Σχολή Βακαλό θέλοντας να σπουδάσει ζωγραφική.
Το 1960
Εγκαταλείπει τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο και εργάζεται περιστασιακά προκειμένου να επιβιώσει. Έκανε αρκετές δουλειές: σερβιτόρος, γραφίστας και μουσικός σε μπουάτ. Στα τέλη του 1961 αρχές του 1962 συμμετέχει σε μια πρωτοβουλία συγκρότησης του Συλλόγου Φίλων της Ελληνικής Μουσικής.
Ηταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας..Την άνοιξη του 1962 χρησιμοποιείται από τον Μίκη Θεοδωράκη ως διευθυντής της χορωδίας του Συλλόγου Φίλων της Ελληνικής Μουσικής στις παραστάσεις της Όμορφης Πόλης.
Ο Μάνος Λοΐζος φιλοξενείται στο σπίτι της πρώην συζύγου του καθηγητή των γαλλικών που είχε στην Αλεξάνδρεια, της Διδούς Πετροπούλου, η οποία εργαζόταν στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας. Αυτή θα συστήσει τον νεαρό μουσικό στον Μίμη Πλέσσα, ο οποίος μεσολαβεί στη δισκογραφική εταιρεία «Φιντέλιτυ». Το 1962 ηχογραφεί «Το τραγούδι του δρόμου» σε στίχους Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα και ερμηνεία από τον Γιώργο Μούτσιο.
Τον Μάρτιο του 1965 παντρεύεται την πρώτη του σύζυγο Μάρω Λήμνου. Μαζί της αποκτά και μία κόρη, την Μυρσίνη. Όταν επιβλήθηκε η Χούντα των Συνταγματαρχών έφυγε για την Αγγλία το Σεπτέμβριο του 1967, για να επιστρέψει πάλι στην Ελλάδα στις αρχές της επόμενης χρονιάς.
Το 1971 γνωρίζει τη δεύτερη σύζυγό του, την ηθοποιό Δώρα Σιτζάνη. Το 1972 θα αποτελέσει ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδος (ΕΜΣΕ), που συστήνεται για την καταπολέμηση της κασετοπειρατείας και της λογοκρισίας.
Μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του, την ηθοποιό Δώρα Σιτζάνη
Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας μπήκε πολλές φορές στο στόχαστρο των αρχών για τις αριστερές πολιτικές του πεποιθήσεις. Το βράδυ της 17ης Νοεμβρίου του 1973…
Θα συλληφθεί στο σπίτι του στο Χολαργό και θα κρατηθεί για δέκα ημέρες. Το 1978 θα παντρευτεί την Δώρα Σιτζάνη και την ίδια χρονιά θα γίνει πρόεδρος της Ένωσης Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδος.
Τον Οκτώβριο του 1981 μπαίνει στο Γενικό Κρατικό νοσοκομείο με περικαρδίτιδα και νεφρική ανεπάρκεια και στο τέλος του χρόνου ταξιδεύει στη Μόσχα για ιατρικές εξετάσεις. Στις 8 Ιουνίου του 1982 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και νοσηλεύεται για ένα μήνα σε νοσοκομείο.
Τον Αύγουστο ταξίδεψε για νοσηλεία στη Μόσχα, όπου στις 7 Σεπτεμβρίου υφίσταται δεύτερο εγκεφαλικό επεισόδιο. Πεθαίνει δέκα ημέρες αργότερα, στις 17 Σεπτεμβρίου του 1982.
Συγγενείς και φίλοι τον περίμεναν στο αεροδρόμιο κρατώντας κόκκινα τριαντάφυλλα και γαρίφαλα. Έπειτα η νεκροφόρα και η πομπή των αυτοκινήτων ως τους νεκροθαλάμους του Α’ νεκροταφείου. Εκεί το πρώτο προσκύνημα, που συνεχίστηκε την επομένη στο παρεκκλήσι του Αγίου Λαζάρου. Το ίδιο απόγευμα έγινε και η κηδεία.
Καλημέρα Ήλιε - Μάνος Λοΐζος
Το βράδυ, ο Διονύσης Σαββόπουλος και η σύζυγός του Άσπα, παράθεσαν ένα δείπνο στο σπίτι τους μια «μακαριά» για λίγους φίλους (την κόρη του Μάνου Μυρσίνη με τη μητέρα της Μάρω, τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Γιώργο Νταλάρα με την Άννα, τη Χαρούλα Αλεξίου και τον Αχιλλέα Θεοφίλου, τη Δήμητρα Γαλάνη, τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον Νίκο Καρούζο, τον Χρήστο Λεοντή, τον Φώντα Λάδη, τον Μανώλη Ρασούλη κ.α). Εκεί ήταν και ο Νίκος Καρούζος, εκφράζοντας την πικρία αλλά και την αγανάκτηση για τη «βιασύνη» του Λοΐζου να μας αφήσει. Αναφέρθηκε σε μια φυλή της Αφρικής. Όπου λέει μόλις πεθάνει κάποιος, τον κρεμάνε σε ένα δέντρο και τον δέρνουν που τους εγκατέλειψε.
Συνεργάστηκε με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον Φώντα Λάδη και τον Γιάννη Νεγρεπόντη και Δημήτρη Χριστοδούλου στους στίχους και με τους ερμηνευτές Στέλιο Καζαντζίδη, Μαρία Φαραντούρη, Χάρις Αλεξίου, Γιώργο Νταλάρα, Γιάννη Καλατζή, Δήμητρα Γαλάνη κ.ά. Τελευταίος δίσκος του ήταν τα «Γράμματα στην Αγαπημένη» σε στίχους του Τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ με απόδοση στα ελληνικά του Γιάννη Ρίτσου.
Τo 2007 χαρακτηρίστηκε από τον μουσικό χώρο ως έτος Μάνου Λοΐζου τιμώντας τα 70 χρόνια από τη γέννησή του και τα 25 χρόνια από τον θάνατό του.
Ο Μάνος Λοΐζος μαζί με την κόρη του Μυρσίνη
Το ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας (Αφιέρωμα στο Μάνο Λοΐζο)
